Συμπληρώνονται σήμερα 80 χρόνια από τη βύθιση, μετά από ηρωική αλλά απέλπιδα μάχη, του υποβρυχίου «ΚΑΤΣΩΝΗΣ» (Υ-1) του Ελληνικού Στόλου, γαλλικής κατασκευής, στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, ανήμερα της μεγάλης θρησκευτικής εορτής του Σταυρού, που είχε ως αποτέλεσμα τον ηρωικό θάνατο του κυβερνήτης του Ελευσίνιου Αντιπλοιάρχου Βασίλη Λάσκου και άλλων 31 μελών του πληρώματός του, 32 ψυχές συνολικώς!
Τη μέρα εκείνη το Υ/Β «ΚΑΤΣΩΝΗΣ», ενώ έπλεε στην επιφάνεια στα βόρεια της Σκιάθου, εκτελώντας στην περιοχή την έβδομη επιθετική περιπολία του, εντοπίστηκε από τη γερμανική κορβέτα UJ-2101 και παρά την ταχεία κατάδυση που επιχείρησε, δέχτηκε πολλές δέσμες βομβών που του προξένησαν σοβαρές ζημιές.
Ο κυβερνήτης του Ελευσίνιος, Αρβανίτης στην καταγωγή και γνωστός «μπον-βιβέρ» της εποχής του, διέταξε ανάδυση και επίθεση διά του πυροβόλου, παρά τις σοβαρότατες ζημιές που είχε υποστεί το υποβρύχιό του!
Παρά τον άνισο αγώνα στην επιφάνεια που ακολούθησε μεταξύ του λαβωμένου υποβρυχίου και της γερμανικής κορβέτας, από τα δραστικά πυρά της τελευταίας το υποβρύχιο τελικώς βυθίστηκε.
Από το πλήρωμα του, ως προελέχθη, 32 μέλη του μεταξύ των οποίων και ο κυβερνήτης του, παρασύρθηκαν στον υγρό του τάφο, 17 αιχμαλωτίσθηκαν από τη γερμανική κορβέτα, ενώ μόνο ο Ύπαρχος του σκάφους τότε Υποπλοίαρχος Ηλίας Τσουκαλάς Τσουκαλάς και δύο υπαξιωματικοί, οι Υποκελευστής Τάσος Τσίγκρος και ο ναύκληρος Αντώνης Αντωνίου, διέφυγαν την αιχμαλωσία κολυμπώντας επί 9 ώρες (!), οι δύο έφτασαν στα Καστρονήσια του Πηλίου και ο τρίτος εκ των διασωθέντων σε ακτή του Πηλίου, και κατόπιν πλήθους περιπετειών επανήλθαν στην Μέση Ανατολή.
Αργότερα, στις 4 Δεκεμβρίου 1943, με Βασιλικό Διάταγμα,το ηρωικό πλήρωμα του Υ/Β «ΚΑΤΣΩΝΗΣ» που χάθηκε, προήχθη επ' ανδραγαθία στον αμέσως επόμενο βαθμό.
Σήμερα, στην επέτειο της 80ης επετείου από την άνιση μάχη και την τελική βύθιση του Υ/Β «ΚΑΤΣΩΝΗΣ» με τη γερμανική κορβέτα, οι ετήσιες εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στη Σκιάθο, τίμησε με την παρουσία της εκεί η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ.Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία κατά την εκεί παρουσία της στο νησί ενημερώθηκε επίσης για την κατάσταση στο νησί, συνεπεία του ακραίου καιρικού φαινομένου “Daniel”, που έπληξε το νησί.
Στα φετινά «Κατσώνεια», που διοργάνωσε ως προελέχθη σε ετήσια βάση από τον Δήμος Σκιάθου, μετά τη δοξολογία η κ. Πρόεδρος κατέθεσε στεφάνι στη Μνημείο των πεσόντων, που βρίσκεται στην παραλία του νησιού, έγινε προσκλητήριο των 32 νεκρών μαχητών του Υ/Β «ΚΑΤΣΩΝΗ», από τους οποίους 6 αξιωματικοί και 26 υπαξιωματικοί και ναύτες.
Μεταπολεμικώς, το 1951, ο Πλοίαρχος Ηλίας Τσουκαλάς, πρώην Ύπαρχος του σκάφους, συνέγραψε το βιβλίο «Υποβρύχιον Υ1-Λάμπρος Κατσώνης», το οποίο βραβεύτηκε τότε από την Ακαδημία Αθηνών και έτσι σήμερα υπάρχει μία συγκλονιστική μαρτυρία για τις τελευταίες ώρες του Υ/Β «ΚΑΤΣΩΝΗΣ», αλλά και για το σύνολο της δράσεως του Υποβρυχίου «Υ-1» στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς ήταν ο Ύπαρχός του σε όλες τις πολεμικές περιπολίες αλλά και τις ειδικές αποστολές που εκτέλεσε το Υποβρύχιο.
Ήδη το προαναφερθέν βιβλίο κυκλοφόρησε σε μία εμπλουτισμένη 8η έκδοση από την Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού (Υ.Ι.Ν.) με ανέκδοτες φωτογραφίες και ιστορικά ντοκουμέντα από το Αρχείο του Πλοιάρχου Τσουκαλά
Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα το Πολεμικό Ναυτικό έχει δώσει το όνομα του Υ/Β «ΚΑΤΣΩΝΗΣ» σε ένα από τα τέσσερα νεότερα και ισχυρότερα υποβρύχια του Ελληνικού Στόλου, Type-214AIP, που έχει ναυπηγηθεί στα Ελληνικά Ναυπηγεία του Σκαραμαγκά, συνεχίζοντας έτσι την παράδοση!
Αιωνία η Μνήμη των πεσόντων μελών του πληρώματος του θρυλικού υποβρυχίου «Υ-1»!