Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας βρίσκεται για πρώτη φορά μετά το 2008 στην Αθήνα για να συνεδριάσει.
Η επίσκεψη πραγματοποιείται σε μια ευνοϊκή συγκυρία για την Ελλάδα, έχοντας λάβει από δύο αναγνωρισμένους από την ΕΚΤ οίκους αξιολόγησης την επενδυτική βαθμίδα. Η συνεδρίαση θα πραγματοποιηθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος και είναι ιδιαίτερα κομβική καθώς όλα δείχνουν ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά και δεν θα προβεί σε νέα αύξησή τους.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι για πόσο χρονικό διάστημα τα επιτόκια θα διατηρηθούν σε αυτά τα υψηλά επίπεδα, καθώς υπάρχει κόπωση στην πραγματική οικονομία από τα τσουχτερά επιτόκια και τις μέχρι τώρα επιτοκιακές αυξήσεις, με τα τραπεζικά κριτήρια να γίνονται όλο και πιο σφιχτά. Σύμφωνα με την έρευνα τραπεζικού δανεισμού της ζώνης του ευρώ του Οκτωβρίου 2023, τα πιστωτικά πρότυπα –δηλαδή εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές ή κριτήρια έγκρισης δανείων των τραπεζών– για δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις έγιναν πιο αυστηρά το τρίτο τρίμηνο του 2023.
Σύμφωνα με τις τράπεζες που συμμετείχαν στην έρευνα, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση επιδεινώθηκε σε όλα τα τμήματα της αγοράς το τρίτο τρίμηνο του 2023, ειδικά για την πρόσβαση στη λιανική τραπεζική. Η έντονη επιδείνωση της πρόσβασης στη λιανική χρηματοδότηση – ιδίως η βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση – αντανακλά τον αυξανόμενο ανταγωνισμό για ρευστότητα που προέρχεται από άλλες τράπεζες και εναλλακτικών επενδυτικών ευκαιριών που προσφέρουν θελκτικότερες προτάσεις.
Η κλιμάκωση της σύγκρουσης Ισραήλ- Χαμάς και οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην αγορά πετρελαίου και γενικότερα στην αγορά ενέργειας, δημιουργούν έναν νέο κίνδυνο που μπορεί να επηρεάσει τη νομισματική πολιτική. Παράλληλα, οι υφεσιακές τάσεις που απειλούν την ανάπτυξη στην ευρωζώνη και ιδιαίτερα την Γερμανική οικονομία που αποτελεί σημείο αναφοράς, αποτελούν πηγή ανησυχίας για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η εικόνα σχετικά με τη μελλοντική πορεία των επιτοκίων είναι δύσκολο να γίνει ορατή μέχρι την Άνοιξη, επισημαίνουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικήςκαι αυτό διότι μεταξύ των παραγόντων που θα ληφθούν υπόψιν εκτός από τις γεωπολιτικές εξελίξεις και το ύψος του πληθωρισμού, είναι τα επίπεδα μισθών στην ευρωζώνη το επόμενο 5μηνό και πώς αυτά θα επηρεαστούν από το “πάγωμα” των επιτοκίων.
*Η Δάφνη Γρηγοριάδη είναι Οικονομική Αναλύτρια