Tη δική του εκτίμηση για τα ελληνοτουρκικά και τη Συμφωνία των Πρεσπών έδωσε ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, στη συζήτηση που είχε με τον διευθυντή της Καθημερινής, Αλέξη Παπαχελά, στο συνέδριο με θέμα «ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ: 50 Χρόνια Μετά», το οποίο συνδιοργανώνουν η Καθημερινή, το Μορφωτικό Iδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ), το Οικονομικό Φόρουμ Δελφών και το Ελληνικό Παρατηρητήριο του London School of Economics.
«Συγγνώμη, αλλά αυτό μου μυρίζει διάθεση συνθηκολόγησης»
Ο διευθυντής της Καθημερινής, Αλέξης Παπαχελάς, αναφέρθηκε σε κάτι που είχε δηλώσει λίγη ώρα νωρίτερα, σε προηγούμενο πάνελ, η πρώην υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη, ότι δηλαδή, μπορεί να βρεθεί μια λύση στο ελληνοτουρκικό ζήτημα, εφόσον όμως υπάρξουν κάποιες προϋποθέσεις. Μια από αυτές, σύμφωνα με την κ. Μπακογιάννη, είναι να είναι λογικές οι θέσεις της Τουρκίας, ενώ επισήμανε πως είναι σημαντικό να υπάρξει συναίνεση τόσο μεταξύ των μεγάλων κομμάτων ευθύνης που έχουν κυβερνήσει, όσο και μέσα στην κυβέρνηση.
Ο Αλ. Παπαχελάς ζήτησε ένα σχόλιο πάνω σε αυτή την τοποθέτηση της κ. Μπακογιάννη από τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος δήλωσε αρχικά ότι είναι υπέρ του διαλόγου «σε όλα τα επίπεδα. Ο διάλογος για οποιοδήποτε ζήτημα είναι γόνιμος και θετικός. Οταν όμως ακούω τη λέξη συναίνεση και με τα τρία κόμματα και μέσα στην κυβέρνηση για τα εθνικά θέματα, συγγνώμη αλλά αυτό μου μυρίζει διάθεση συνθηκολόγησης και όχι συναίνεσης». Κι αυτό γιατί σύμφωνα με τον ίδιο, «δεν είναι δυνατόν τα τρία αυτά κόμματα να συμπέσουν στα εθνικά θέματα με τέτοια ευκολία. Θεωρώ ότι απαιτεί πολύ καιρό για να έχουμε πραγματική συναίνεση. Χρειάζεται πολύς χρόνος για να υπάρξει μια τέτοια συναίνεση».
Οπως άλλωστε αναρωτήθηκε ο ίδιος στη συνέχεια, «γιατί ζητάς τη συναίνεση; Κυβέρνηση δεν είσαι; Σημαίνει ότι δεν μπορείς ο ίδιος να τα βγάλεις πέρα. Γιατί δεν μπορείς να τα βγάλεις πέρα; Αρα δεν συμφωνείς με αυτά που έχεις πει μέχρι τώρα. Πρέπει να πας παραπάνω. Αυτό το παραπάνω, είναι βήματα “υποχώρησης”».
«Αυτό που έγινε δεκτό από όλους, τελικά κατέρρευσε»
Στη συνέχεια ο Αλέξης Παπαχελάς ζήτησε την άποψη του Αντώνη Σαμαρά αν θεωρεί ότι ο λαϊκισμός και τα εσωκομματικά ζητήματα αποτελούν τροχοπέδη για την ύπαρξη λύσης σε εθνικά ζητήματα. Η άποψη του Αντώνη Σαμαρά επί του θέματος ήταν ότι «όταν τον Δεκέμβριο του 1991 έγινε στις Βρυξέλλες η συζήτηση για το Σκοπιανό, με τους 12 υπουργούς Εξωτερικών, μπήκαν τρεις όροι και έγιναν δεκτοί και από το υπουργικό συμβούλιο». Τότε ο ίδιος όπως σχολίασε, έλαβε «συγχαρητήρια από ανθρώπους όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, αλλά και από το συμβούλιο πολιτικών αρχηγών που τότε ήταν πρόεδρος ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Η μόνη διαφωνήσασα ήταν η τότε γ.γ. του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα. Αυτό που έγινε από όλους δεκτό, τελικά κατέρρευσε».
Σύμφωνα με τον Αντώνη Σαμαρά, πρόκειται για ένα ζήτημα που δεν έχει ακόμα κλείσει, καθώς «νομίζουμε ότι έχει λυθεί το θέμα με τη Συμφωνία των Πρεσπών, ενώ στην ουσία παραμένει ως προς τη “μακεδονικότητα” για τους Βουλγάρους της γλώσσας τους, οι οποίοι δεν δέχονται ότι έχει καμία σχέση με τα Σκόπια». Ως αποτέλεσμα, τίθεται σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό «ζήτημα για την είσοδο ή την πρόθεση την εισόδου των Σκοπίων στην Ε.Ε. από τους Βουλγάρους. Επομένως, αυτό το ζήτημα δεν έχει λυθεί, δεν έχει λήξει. Και φοβάμαι ότι αυτό δεν έχει γίνει καθόλου αντιληπτό μέχρι σήμερα».
Ο Αντ. Σαμαράς αναφέρθηκε επίσης «σε μια άποψη που άκουσα, ότι ήταν λάθος το βέτο του Καραμανλή στη Σύνοδο του Βουκουρεστίου. Φοβάμαι ότι δεν έχει γίνει αντιληπτό το εξής: η περιοχή της Αλβανίας, του Κοσόβου και του Τετόβου, είναι περιοχές αλβανικές πλέον. Οταν ήμουν υπουργός Εξωτερικών είχε πει ότι κάποια στιγμή οι Αλβανοί θα είναι πλειοψηφία».
Αλλωστε, αυτό που συμβαίνει σήμερα σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ότι «πρόεδρος της Βουλής στα Σκόπια ήταν μέχρι πρόσφατα ο εκπρόσωπός τους, που έγινε και υπηρεσιακός πρωθυπουργός, ο Ταλάτ Τζαφέρι και κανείς δεν μπορούσε να το πιστέψει. Υπάρχει μια τάση αυτές οι ισχυρές εθνικότητες κάποια στιγμή να ενωθούν και αν πάει –που εγώ πιστεύω ότι θα πάει– προς τη Μεγάλη Αλβανία, τότε το υπόλοιπο των Σκοπίων “μαγνητίζεται” από τη Βουλγαρία».
Προς απόδειξη των ισχυρισμών του, ο Αντώνης Σαμαράς επισήμανε ότι «ο τέως πρωθυπουργός των Σκοπίων, Νίκολα Γκρουέφσκι, ζήτησε κάποια στιγμή να λάβει –αφότου τελείωσε η θητεία του– βουλγαρική υπηκοότητα. Και όταν τον ρώτησαν “εσύ πρωθυπουργός των Σκοπίων θέλεις βουλγαρική υπηκοότητα;”, είπε: “Και πού να με δείτε να γίνω πρέσβης της Βουλγαρίας στα Σκόπια”».
Σχόλιο της Ντ. Μπακογιάννη
Μια μέρα μετά την απάντηση του κ. Σαμαρά, η Ντόρα Μπακογιάννη επανήλθε με τη δική της ανταπάντηση, καθιστώντας σαφείς τις θεμελιώδεις διαφορές προσέγγισης των δύο στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.
«Εάν η αναζήτηση της αναγκαίας εθνικής συναίνεσης σε μείζονα θέματα εξωτερικής πολιτικής «μυρίζει διάθεση συνθηκολόγησης» κάτι δεν πάει καλά στο «βασίλειο της Δανιμαρκίας», ανέφερε με ανάρτησή της στο X η πρώην υπουργός, «καρφώνοντας» τον πρώην πρωθυπουργό.
Με πληροφορίες από kathimerini.gr