Είκοσι νέα έργα και προγράμματα για το 2024 που έρχονται σε συνέχεια άλλων 20 έργων που έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται από το δεύτερο εξάμηνο του 2023 για τις υποδομές και τις μεταφορές παρουσίασε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, κατά την τοποθέτησή του στη συζήτηση του Προϋπολογισμού 2024 στην Ολομέλεια.
Ο κ. Σταϊκούρας τόνισε πως «υλοποιούμε μεθοδικά και αθόρυβα παρεμβάσεις και προχωράμε, προσηλωμένοι στους στόχους μας και με σκληρή δουλειά, την ολοκλήρωση σημαντικών έργων μέσα στο 2024». Πρόκειται, όπως είπε, για έργα και δράσεις «που θα συμβάλλουν στη συλλογική προσπάθεια αναβάθμισης της ποιότητας ζωής των πολιτών και περαιτέρω ισχυροποίησης της Ελλάδας».
Ειδικότερα για τα έργα που έχουν σχεδιαστεί για το 2024, ο υπουργός είπε ότι είναι: Η παράδοση του Μετρό Θεσσαλονίκης το β' εξάμηνο του 2024. Η παράδοση στις αρχές του νέου έτους της οδικής σύνδεσης Άκτιου - Αμβρακικού. Τα τμήματα Τρίκαλα-Καλαμπάκα και Λαμία-Ξινιάδα, του αυτοκινητοδρόμου Ε-65 θα παραδοθούν σταδιακά μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2024. Σημαντικό ποσοστό του νέου αυτοκινητόδρου Πάτρα-Πύργος αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2024. Οι εργασίες μόνιμης αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές σε σχολικές μονάδες, σιδηροδρομικό δίκτυο και υποδομές θα ξεκινήσουν και κάποιες θα ολοκληρωθούν εντός του 2024. Ο δεύτερος μετροπόντικας στο έργο κατασκευής της γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας θα εγκατασταθεί και ο διαγωνισμός για την επέκταση της γραμμής 2 προς το Ίλιον θα περάσει στην Β' φάση. Θα ολοκληρωθεί το έργο αποκατάστασης της διώρυγας Κορίνθου. Επίσης, η κατασκευή του οδικού τμήματος Δημάριο-Ελληνοβουργαρικά σύνορα. Η σύμβαση παράκαμψης Γιάλοβα υπογράφεται. Το εθνικό μητρώο γεφυρών τίθεται σε λειτουργία. Η αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα θα προχωρήσει. Δημιουργείται ένας νέος ενιαίος, σύγχρονος δημόσιος φορέας με πυρήνα τον ΟΣΕ που αναλαμβάνει τον ρόλο, τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής, όπως περιγράφονται στο Ευρωπαϊκό Θεσμικό Πλαίσιο, και στη νέα εταιρεία εντάσσονται με κορμό τον ΟΣΕ, η ΕΡΓΟΣΕ, η ΓΑΙΟΣΕ κατά το μέρος που αφορά το τροχαίο υλικό, ένα σχέδιο που θα παρουσιαστεί μετά από συζήτηση σε υπουργικό συμβούλιο. Η δρομολόγηση ενός βιώσιμου σιδηροδρομικού δικτύου ως μέρος του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών. Κατατίθεται στις αρχές του νέου έτους Πρόγραμμα Χρηματοδότησης από τον «Συνδέοντα στην Ευρώπη 2», με στόχο τη σύνδεση λιμανιών με το σιδηροδρομικό δίκτυο αλλά και τη συμμετοχή της Ελλάδας στους νέους ευρωπαϊκούς σιδηροδρομικούς διαδρόμους. Η ανανέωση του στόλου των αστικών λεωφορείων, με τα πρώτα 250 ηλεκτροκίνητα λεωφορεία να αναμένονται να κυκλοφορήσουν έως το τέλος Απριλίου του 2024. Ταυτόχρονα, προχωρά η προμήθεια νέων λεωφορείων φυσικού αερίου που αναμένονται τη διετία 2024-2025, και ακολουθεί εντός του 2024 ένας νέος διαγωνισμός για την προμήθεια επιπλέον λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Το συγκοινωνιακό έργο της Θεσσαλονίκης ενισχύεται καθώς αναμένεται η πρόσληψη 150 οδηγών από τον ΟΑΣΘ μέσα στις πρώτες ημέρες του 2024. Τα υφιστάμενα προγράμματα ηλεκτροκίνησης, μετά την τροποίηση της προκήρυξης, την ανακατανομή των πιστώσεων και την υποβολή νέων αιτήσεων, αναμένεται να τρέξουν με υψηλότερες ταχύτητες και, παράλληλα, σχεδιάζεται η τρίτη φάση επιδότησης της ηλεκτροκίνησης. Ενισχύονται τα σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας. Επίσης, το 2024, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, σχεδιάζεται ένα πλέγμα μέτρων για την καλύτερη μετακίνηση και την προσβασιμότητα του πολίτη. Η οδική ασφάλεια ενισχύεται και ψηφίζεται νέος ΚΟΚ που θα προστατεύει του χρήστες του οδικού δικτύου, θα περιορίζει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και θα υποστηρίζει τη μικροκινητικότητα. Θα αναβαθμιστούν οι ψηφιακές υπηρεσίες του Υπουργείου και οι πολίτες, μεταξύ άλλων, θα αποκτήσουν πρόσβαση στο ιστορικό ελέγχου ΚΤΕΟ των οχημάτων τους. Η πληρωμή των εισιτηρίων στα ΜΜΜ θα γίνεται ανέπαφα. Το εθνικό στρατηγικό σχέδιο και ο χάρτης μοντελοποίησης θα αναρτηθούν σε δημόσια διαβούλευση. Τα έργα συνολικού ποσού 1 δισ. ευρώ που έχουν αναλάβει οι Κτηριακές Υποδομές θα συνεχίσουν να υλοποιούνται καθώς ήδη 50 από αυτά τα έργα είναι σε εξέλιξη.
Σχετικά με τις 20 πολιτικές του Υπουργείου που ξεκίνησαν το δεύτερο εξάμηνο του 2023, ο κ. Σταϊκούρας απαρίθμησε ότι ξεκίνησαν: Οι εργασίες κατασκευής του οδικού άξονα Μπράλος- Άμφισσα και της ανατολικής εσωτερικής οδού της Θεσσαλονίκης. Υπεγράφη η σύμβαση για τη λειτουργία και συντήρηση του Μετρό Θεσσαλονίκης με ιδιωτικό φορέα λειτουργίας. Επαναδημοπρατήθηκαν τα οδικά έργα Ιωάννινα-Κακαβιά και Λαμία-Καρπενήσι. Συμβασιοποιείται η νέα γραμμή του Προαστιακού Σιδηροδρόμου της Δυτικής Αττικής. Ολοκληρώθηκε το έργο παρεμβάσεων αναβάθμισης της Οδικής Ασφάλειας στην Παλαιά Εθνική Οδό Πατρών-Πύργου. Εγκρίθηκε ο Κανονισμός Επιθεώρησης και Συντήρησης Γεφυρών και συστάθηκε η διοικητική Αρχή Γεφυρών. Αναμένεται η υπογραφή στο τέλος του έτους από το ΤΕΕ της πρώτης σύμβασης για το έργο Έξυπνες Γέφυρες. Προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για το έργο Αντιπλημμυρικής Προστασίας στη Ν. Μάκρη Αττικής και εκκίνησαν οι διαδικασίες για το ίδιο έργο στη Ραφήνα. Εξασφαλίστηκαν πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 600 εκατ. ευρώ για έργα αποκατάστασης πληγεισών περιοχών. Αναδείχθηκε προσωρινός ανάδοχος για την ανέγερση κτηριακών εγκαταστάσεων στέγασης υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Υποδομών. Συγκροτήθηκε το Εθνικό Συμβούλιο Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών. Δρομολογείται η ενίσχυση του Οργανισμού με σιδηροδρομικούς διερευνητές και προχωρά η διαδικασία διερεύνησης του δυστυχήματος των Τεμπών, αφού ζητήθηκε και η συνδρομή της ευρωπαϊκής Αρχής Σιδηροδρόμων. Περατώθηκε στις προβλεπόμενες προθεσμίες (19/9/23) το σύνολο των διαδικασιών ανάταξης και αναβάθμισης του συστήματος σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης του σιδηροδρομικού δικτύου άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Προμαχώνας (δηλαδή, η σύμβαση 717) με την εξαίρεση τμήματος του έργου όπου εξαιτίας των φυσικών καταστροφών σημειώθηκαν πλήθος βλαβών. Υπεγράφη η συμβατική συμφωνία με τον ΟΣΕ που προβλέπει αύξηση της ετήσιας χρηματοδότησης από τα 45 στα 75 εκατ. ευρώ. Ολοκληρώθηκε η προσωρινή σιδηροδρομική σύνδεση στον κεντρικό άξονα Αθήνα- Θεσσαλονίκη και αύριο ξεκινάει και η επιβατική μετακίνηση μετά τις φυσικές καταστροφές σε Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα. Προωθήθηκε ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας ΑΠΑ όπως και ο εθνικός Κανονισμός Ασφάλειας της ΥΠΑ. Ενισχύθηκε η στελέχωση της ΥΠΑ και της ΑΠΑ, και αξιοποιούνται πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 107 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση των υποδομών των αεροδρομίων μας. Επιταχύνθηκαν οι επιδοτήσεις του προγράμματος «Κινούμε Ηλεκτρικά 2» και ήδη πληρώθηκαν 1.870 δικαιούχοι το τελευταίο δίμηνο, οι πληρωμές συνεχίζονται έως το τέλος του έτους ενώ έχουν υπαχθεί, από τον Σεπτέμβριο, 8.585 νέοι δικαιούχοι. Υπεγράφη Υπουργική Απόφαση τροποποίησης του Κανονισμού για τα δικαιώματα επιβατών στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, για καλύτερη πρόσβαση ΑμεΑ. Προστέθηκαν στη Θεσσαλονίκη 248 νέα δρομολόγια σε πέντε γραμμές, με 26 νέα οχήματα των ΚΤΕΛ. Ενισχύθηκαν τα αστικά και υπεραστικά ΚΤΕΛ της χώρας. Επεκτάθηκε και μονιμοποιείται ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ που ισχύει από την περίοδο της πανδημίας στις αστικές, προαστικές χερσαίες, σιδηροδρομικές, θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές.
Απαντώντας σε ερωτήσεις και σχόλια των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων της Αντιπολίτευσης, ο κ. Σταϊκούρας είπε ότι τα αναλυτικά χρονοδιαγράμματα που έχει παρουσιάσει για όλα τα έργα κατά τις Προγραμματικές Δηλώσεις της κυβέρνησης ισχύουν όλα και δεν έχει αλλάξει κανένα, ειδικά για το Μετρό της Θεσσαλονίκης. Σχετικά με τον σιδηροδρομικό σχεδιασμό, ο υπουργός είπε πως υπάρχει, και μάλιστα σε προσεχές υπουργικό συμβούλιο θα παρουσιαστεί ο σχεδιασμός της δεκαετίας για τη μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμό του σιδηροδρόμου, έχοντας δίπλα και τη χρηματοδότηση του κάθε έργου.
Επί του προϋπολογισμού
Ο κ. Σταϊκούρας, σχετικά με τον Προϋπολογισμό του 2024 και ως πρώην υπουργός Οικονομικών, ανέφερε ότι «επιβεβαιώνει τον ρεαλισμό των εκτιμήσεων που είχαμε κάνει πριν ένα χρόνο για το 2023 και θέτει εφικτούς στόχους για το 2024. Η ελληνική οικονομία μεγεθύνεται, αναβαθμίζεται, ισχυροποιείται. Είναι πιο ανθεκτική, πιο εξωστρεφής. Τα δημόσια οικονομικά έχουν σταθεροποιηθεί, οι επενδύσεις ενισχύονται, το τραπεζικό σύστημα είναι πιο ισχυρό. Η διαφορά επιτοκίων έχει μειωθεί σημαντικά. Η ανεργία συρρικνώνεται. Το εισόδημα των νοικοκυριών ενισχύεται». Ο υπουργός συμπέρανε ότι «η οικονομία μας συγκλίνει με επιταχυνόμενους ρυθμούς τον μέσο ευρωπαϊκό όρο» και αυτό είπε «οφείλεται στις θυσίες των Ελλήνων, σε συνδυασμό με την άσκηση συνετής οικονομικής πολιτικής τα τελευταία χρόνια, με υλοποιήση διαρθρωτικών αλλαγών». Ο κ. Σταϊκούρας επεσήμανε τους κινδύνους από τα σημάδια επιβράδυνσης της διεθνούς οικονομίας, τις δημοσιονομικές προκλήσεις που αυξάνονται, την ανθεκτικότητα παγκοσμίως σε υψηλά ποσοστά του πληθωρισμού και για αυτό είπε «απαιτείται δημοσιονομική σύνεση, υπευθυνότητα, διορατικότητα και αποφασιστικότητα, που διαθέτει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης».
Ο κ. Σταϊκούρας απάντησε και στον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Νίκο Παππά, ο οποίος αμφισβήτησε, όπως είπε, «την εικόνα του Οικονομικού Θαύματος», λέγοντας μεταξύ άλλων ότι «πανηγυρίζετε για αύξηση των επενδύσεων όταν σας έχουμε πει ότι για το 2023 προβλέπατε αύξηση 15% και τελικά η αύξηση ήταν στο 7%, ενώ και για το 2024 ξαναπάτε σε πρόβλεψη 15%. Το 53% των επενδύσεων ήταν χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και αγοραπωλησίες ακινήτων. Και επίσης, οι επενδύσεις στην Ελλάδα είναι το 13% του ΑΕΠ όταν ο μέσος όρος στην Ε.Ε. 22%».
Ο κ. Σταϊκούρας του ζήτησε να αναφέρει «εάν υπάρχει ένας φορέας είτε εντός της Ελλάδας είτε διεθνώς που υποστηρίζει σήμερα ή τα τελευταία τέσσερα χρόνια αυτά που επικαλείται ο ΣΥΡΙΖΑ», προσθέτοντας ότι «τα πεπραγμένα έχουν κρίνει θετικά, οι θεσμοί, οι αγορές, οι επενδυτές, οι Κεντρικές Τράπεζες αλλά και η ελληνική κοινωνία» και αναρωτήθηκε: «Πώς μπορείτε να μιλάτε για δείκτες όταν όλοι οι άλλοι σας διαψεύδουν». Ο κ. Σταϊκούρας προχώρησε σε συγκρίσεις της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και αυτών της ΝΔ στους δείκτες του ρυθμού μεγέθυνσης, του ποσοστού των κόκκινων δανείων και του ύψους των καταθέσεων. Ο υπουργός απέρριψε τις επικρίσεις του κοινοβουλευτικού εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σχετικά με την πορεία της ελληνικής οικονομίας επί της κυβέρνησης της ΝΔ, λέγοντας πως «οι δεκατρείς αναβαθμίσεις που οδήγησαν στην ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας καταρρίπτουν την εικόνα που θέλετε να δημιουργήσετε, καθώς είναι αντίθετα της πραγματικότητας».