«Δεν θέλω να έχω μια άσκοπη συνάντηση», δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ σε δημοσιογράφους στο Λευκό Οίκο το απόγευμα της Τρίτης μετά το «πάγωμα» της συνάντησης με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. «Δεν θέλω να χάνω χρόνο, οπότε θα δω τι θα συμβεί», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Λίγες μόνο ημέρες μετά την ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου ότι σχεδίαζε να συναντήσει τον Ρώσο πρόεδρο στη Βουδαπέστη – «σε περίπου δύο εβδομάδες» – η Σύνοδος Κορυφής αναβλήθηκε επ’ αόριστον.
Την ίδια ώρα, αναβλήθηκε και η προκαταρκτική συνάντηση μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών.
Το BBC εξηγεί σε ανάλυσή του ότι η εξέλιξη αυτή είναι μόνο η τελευταία ανατροπή στις προσπάθειες του Τραμπ να μεσολαβήσει για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία – ένα θέμα που έχει επανέλθει στο προσκήνιο για τον πρόεδρο των ΗΠΑ, μετά την επίτευξη συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση ομήρων στη Γάζα.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην Αίγυπτο την περασμένη εβδομάδα για τον εορτασμό της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, ο Τραμπ απευθύνθηκε στον Στιβ Γουίτκοφ, τον επικεφαλής διπλωματικό διαπραγματευτή του, με ένα νέο αίτημα.
«Πρέπει να τακτοποιήσουμε το θέμα με τη Ρωσία», υπογράμμισε.
Ωστόσο, οι συνθήκες που συνέβαλαν στην επίτευξη της σημαντικής προόδου στη Γάζα για τον Γουίτκοφ και την ομάδα του ενδέχεται να είναι δύσκολο να επαναληφθούν στον πόλεμο της Ουκρανίας, ο οποίος μαίνεται εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια.
«Μικρότερη η επιρροή του Τραμπ στο Ουκρανικό»
Σύμφωνα με τον Γουίτκοφ, το «κλειδί» για την επίτευξη της συμφωνίας ήταν η απόφαση του Ισραήλ να επιτεθεί στους διαπραγματευτές της Χαμάς στο Κατάρ. Ήταν μια κίνηση που εξόργισε τους Άραβες συμμάχους της Αμερικής, αλλά έδωσε στον Τραμπ την επιρροή να πιέσει τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να συνάψει συμφωνία.
Ο Τραμπ επωφελήθηκε από το μακρύ ιστορικό υποστήριξης του Ισραήλ που χρονολογείται από την πρώτη θητεία του, συμπεριλαμβανομένης της απόφασής του να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ, να αλλάξει τη θέση της Αμερικής σχετικά με τη νομιμότητα των ισραηλινών οικισμών στη Δυτική Όχθη και, πιο πρόσφατα, της υποστήριξής του στην ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία κατά του Ιράν.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, στην πραγματικότητα, είναι πιο δημοφιλής στους Ισραηλινούς από τον Νετανιάχου – μια θέση που του έδωσε μοναδική επιρροή στον ισραηλινό ηγέτη.
Στον πόλεμο της Ουκρανίας, αντίθετα, ο Τραμπ έχει πολύ λιγότερη επιρροή. Τους τελευταίους εννέα μήνες, έχει εναλλάσσεται μεταξύ προσπαθειών να πιέσει τον Πούτιν και στη συνέχεια τον Ζελένσκι, χωρίς να φαίνεται να έχει κάποιο αποτέλεσμα.
Ο Τραμπ απείλησε να επιβάλει νέες κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας και να προμηθεύσει την Ουκρανία με νέα όπλα μακράς εμβέλειας. Ωστόσο, αναγνώρισε επίσης ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να διαταράξει την παγκόσμια οικονομία και να οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση του πολέμου.
Πώς ο Πούτιν μπορεί να επηρεάσει τον Τραμπ
Ο Πούτιν μπορεί στην πραγματικότητα να χρησιμοποιεί την επιθυμία του Τραμπ για μια συμφωνία – και την πίστη του στις προσωπικές διαπραγματεύσεις – ως μέσο για να τον επηρεάσει.
Τον Ιούλιο, ο Πούτιν συμφώνησε να συμμετάσχει σε μια Σύνοδο Κορυφής στην Αλάσκα, ακριβώς όταν φαινόταν πιθανό ότι ο Τραμπ θα υπογράψει το πακέτο κυρώσεων του Κογκρέσου που υποστηρίζεται από τους Ρεπουμπλικάνους του Σενάτου. Η νομοθεσία αυτή τελικά τέθηκε σε αναστολή.
Την περασμένη εβδομάδα, καθώς διαδόθηκαν φήμες ότι ο Λευκός Οίκος σκεφτόταν σοβαρά να στείλει πυραύλους Tomahawk και αντιαεροπορικά πυροβόλα Patriot στο Κίεβο, ο Ρώσος ηγέτης τηλεφώνησε στον Τραμπ, ο οποίος στη συνέχεια προώθησε την πιθανή σύνοδο κορυφής στη Βουδαπέστη.
Την επόμενη μέρα, ο Τραμπ υποδέχτηκε τον Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο,αλλά έφυγε με άδεια χέρια μετά από μια, σύμφωνα με πληροφορίες, τεταμένη συνάντηση.
Ο Τραμπ επέμεινε ότι δεν τον εκμεταλλεύτηκε ο Πούτιν. «Ξέρετε, όλη μου τη ζωή με εκμεταλλεύονταν οι καλύτεροι, και τα πήγα πολύ καλά», είπε.
Μέσα σε λίγες μέρες, ο Τραμπ πέρασε από το να διασκεδάζει την προοπτική αποστολής πυραύλων στην Ουκρανία στο να σχεδιάζει μια σύνοδο κορυφής στη Βουδαπέστη με τον Πούτιν και να πιέζει ιδιωτικά τον Ζελένσκι να παραχωρήσει όλο το Ντονμπάς – συμπεριλαμβανομένου του εδάφους που η Ρωσία δεν μπόρεσε να κατακτήσει.
Τελικά αποφάσισε να ζητήσει κατάπαυση του πυρός κατά μήκος των τρεχουσών γραμμών μάχης – κάτι που η Ρωσία αρνήθηκε να αποδεχτεί.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του πέρυσι, ο Τραμπ υποσχέθηκε ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία σε λίγες ώρες. Έκτοτε, έχει εγκαταλείψει αυτή την υπόσχεση, λέγοντας ότι ο τερματισμός του πολέμου αποδεικνύεται πιο δύσκολος από ό,τι περίμενε.
Αυτή ήταν μια σπάνια αναγνώριση των ορίων της εξουσίας του – και της δυσκολίας εξεύρεσης ενός πλαισίου για την ειρήνη, όταν καμία από τις δύο πλευρές δεν θέλει ή δεν μπορεί να εγκαταλείψει τον αγώνα.
ΠΗΓΗ: ERTNEWS, BBC