Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ στρέφει την προεδρική του ατζέντα από τη Γάζα στην Ουκρανία, δηλώνοντας ότι η ειρήνη εκεί είναι η επόμενη μεγάλη προτεραιότητά του, οι πιθανότητες επιτυχίας μοιάζουν πιο μακρινές από ποτέ, με τον ειδικό απεσταλμένο του, Στιβ Γουίτκοφ, να αναλαμβάνει μια αποστολή που δοκιμάζει τα όρια της αμερικανικής ισχύος.
Κατά την ομιλία του στην Κνεσέτ στο Ισραήλ, ο Ντόναλντ Τραμπ παραδέχτηκε ότι πίστευε πως η επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία θα ήταν ευκολότερη από την ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
Ωστόσο, η ειρήνη στην Ουκρανία δείχνει ίσως πιο μακρινή από ποτέ αφότου ο Τραμπ ανέλαβε την εξουσία. Ελάχιστες από τις τακτικές που χρησιμοποίησε για να τερματίσει τη φρίκη στη Γάζα μπορεί να εφαρμόσει στην προσπάθειά του να περιορίσει τη σχεδόν τετραετή ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το μόνο δίδαγμα που μπορεί να αντλήσει είναι ότι η ισχύς μπορεί να επικρατήσει, δηλαδή ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να μπορούν να επιβάλουν τους όρους τους μέσω της δύναμης. Εκεί, όμως, τελειώνουν οι ομοιότητες.
Τα «όπλα» του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στον Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν μάλλον φανταστικά παρά ρεαλιστικά και σήμερα είναι ελάχιστα, αν όχι ανύπαρκτα. Ο Τραμπ έχει δοκιμάσει τα πάντα: επίσημες φιέστες, προσωπική σχέση και οικονομικές πιέσεις. Έχει απειλήσει επτά φορές με νέες κυρώσεις, ώσπου τελικά αποφάσισε ότι η Ευρώπη πρέπει πρώτα να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, πριν εκείνος προχωρήσει σε μέτρα.
Ακόμη και το Κρεμλίνο αναγνωρίζει ότι οι συνομιλίες βρίσκονται σε «σοβαρή παύση» αν και ο εκπρόσωπος Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε τη Δευτέρα πως «οι επαφές μέσω των αντίστοιχων διαύλων συνεχίζονται».
Σε αντίθεση με τη Γάζα, ο Τραμπ δεν μπορεί να ανακηρύξει μονομερώς μια συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και να αφήσει τις δύσκολες λεπτομέρειες για αργότερα. Ο Πούτιν τον έχει αφήει ήδη μια φορά με άδεια χέρια μετά τις συνομιλίες στην Αλάσκα και πιθανότατα θα το επαναλάβει σε κάθε επόμενη ευκαιρία.
Η ομάδα του Ντόναλντ Τραμπ, μεθυσμένη από την αίσθηση επιτυχίας του περασμένου Σαββατοκύριακου, δείχνει να πλέει σε αχαρτογράφητα νερά όσον αφορά την Ουκρανία. Τα σχέδια για εγγυήσεις ασφαλείας που έχει αναλάβει να διαμορφώσει ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο παραμένουν αδιαφανή.
Ο ρόλος του Στιβ Γουίτκοφ, ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ, είχε ουσιαστικά υποβαθμιστεί μέχρι τη νεότερη επιτυχία στη Γάζα. Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι έχουν εκφράσει δυσφορία και αμηχανία για την αδυναμία του Γουίτκοφ να κατανοήσει ή να θυμηθεί κρίσιμες λεπτομέρειες από τις συνομιλίες του με το Κρεμλίνο.
Μιλώντας στην Κνεσέτ, ο Τραμπ φάνηκε να εξυμνεί την άγνοια του απεσταλμένου του για τη Ρωσία, όταν εκείνος επισκέφθηκε για πρώτη φορά τη Μόσχα, θεωρώντας ότι οι πολλές ώρες που πέρασε εκεί, πιθανότατα ακούγοντας τα ιστορικά παράπονα του Πούτι, αποτελούσαν ένδειξη αποτελεσματικότητας. Όμως, ο Ρώσος πρόεδρος δεν πρόκειται να πειστεί από τη ρητορική και τον αυτοθαυμασμό, σημειώνει το αμερικανικό δίκτυο.
Ωστόσο, υπάρχει ακόμη ένα πιθανό μάθημα για τον Ντόναλντ Τραμπ από τους τελευταίους εννέα μήνες αντιπαράθεσης με τον Πούτιν και τις διαπραγματεύσεις για τη Γάζα. Εδώ και εβδομάδες, ο Τραμπ αφήνει να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να επιτρέψει στους Ευρωπαίους συμμάχους να αγοράσουν πυραύλους Tomahawk για να τους χρησιμοποιήσει η Ουκρανία εναντίον της Ρωσίας. Οι πύραυλοι αυτοί, με εμβέλεια 1.500 μιλίων και μεγάλη ταχύτητα, έχουν νόημα μόνο εφόσον χρησιμοποιηθούν για να παρακάμπτουν αμυντικά συστήματα και να πλήττουν στρατηγικές υποδομές στο εσωτερικό της Ρωσίας.
Το Κρεμλίνο έχει προειδοποιήσει ότι Αμερικανοί στρατιωτικοί θα χρειάζονταν για τον χειρισμό ενός τόσο εξελιγμένου οπλικού συστήματος, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι οι Tomahawk μπορούν να φέρουν πυρηνικές κεφαλές, μια ρητορική που εργαλειοποιεί τους φόβους για ανεξέλεγκτη κλιμάκωση. Ο εκπρόσωπος Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε την Κυριακή: «Τώρα είναι πράγματι μια πολύ δραματική στιγμή, καθώς οι εντάσεις αυξάνονται από όλες τις πλευρές.»
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε δύο τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Τραμπ την περασμένη εβδομάδα. Την Κυριακή, ο Ουκρανός πρόεδρος άφησε να εννοηθεί ότι η χρήση των Tomahawk μπορεί να πλησιάζει. «Βλέπουμε και ακούμε ότι η Ρωσία φοβάται μήπως οι Αμερικανοί μας δώσουν Tomahawk, κι αυτό αποτελεί ένδειξη ότι η πίεση αυτού του είδους μπορεί να φέρει την ειρήνη. Συμφωνήσαμε με τον πρόεδρο Τραμπ ότι οι ομάδες μας, οι στρατιωτικοί μας, θα χειριστούν όσα έχουμε συζητήσει», είπε.
Όταν ρωτήθηκε την Κυριακή αν θα στείλει τους πυραύλους Tomahawk, ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε ότι «θα δούμε… μπορεί και να το κάνω», προσθέτοντας «ίσως τους πω ότι, αν ο πόλεμος δεν τελειώσει, είναι πολύ πιθανό -μπορεί όχι, αλλά μπορεί και ναι- να το κάνουμε. Θέλουν (οι Ρώσοι) Tomahawk να κατευθύνονται προς το μέρος τους; Δεν το νομίζω.»
Η Ουκρανία και η Ευρώπη έχουν βρεθεί ξανά αντιμέτωπες με υποσχέσεις και απειλές χωρίς αντίκρισμα, τόσο από τον Πούτιν, όσο και από τον Τραμπ και τον προκάτοχό του, Τζο Μπάιντεν. Όταν ο τελευταίος απείλησε να επιτρέψει στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει πυραύλους ATACM εναντίον της Ρωσίας, σε απάντηση στην ανάπτυξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων από τη Μόσχα, το Κρεμλίνο εξαπέλυσε απειλές χωρίς ωστόσο να προχωρήσει σε σφοδρά αντίποινα.
Ομοίως, ο Τραμπ έχει απειλήσει με δευτερογενείς κυρώσεις την Ινδία και την Κίνα για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου, αλλά τις επέβαλε μόνο στην πρώτη. Η αποστολή πυραύλων Tomahawk θα ήταν ένα βήμα πιο πέρα από όσα τόλμησε οποιοσδήποτε προκάτοχός του απέναντι στη Ρωσία, όμως ο Τραμπ πρέπει να το κάνει πράξη. Οι τελευταίοι μήνες έδειξαν ότι οι απειλές χωρίς πράξεις αποκαλύπτονται γρήγορα. Σε αυτόν τον πόλεμο, μόνο η πραγματική δύναμη μετρά.
Και μετά μένει το πιο επικίνδυνο ερώτημα: Πόση ζημιά πρέπει να υποστεί η Μόσχα για να αναγκαστεί να γυρίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, που σήμερα έχουν ουσιαστικά παγώσει;
Σοβαρές ελλείψεις φυσικού αερίου ταλανίζουν ορισμένες ρωσικές περιοχές, ύστερα από μήνες ουκρανικών επιθέσεων μεγάλης εμβέλειας σε διυλιστήρια. Η ρωσική οικονομία κινδυνεύει με σοβαρές επιπτώσεις, καθώς οι πιέσεις αυξάνονται.
Το ερώτημα είναι: Ανησυχεί ο Βλαντίμιρ Πούτιν για τη δημοτικότητά του και την οικονομική κατάσταση της Ρωσίας σήμερα ή είναι περισσότερο προσηλωμένος στην πολιτική του επιβίωση και την ιστορική κληρονομιά που θα αφήσει πίσω του;
Ο κίνδυνος στην περίπτωση της Ουκρανίας είναι ξεκάθαρος. Ο Ντόναλντ Τραμπ μπορούσε να απειλήσει τον Νετανιάχου με κυρώσεις που πολιτικά ήταν εύκολο να επιβάλει, μειώνοντας τη βοήθεια σε έναν σύμμαχο, του οποίου η δημοτικότητα στις ΗΠΑ βρισκόταν ήδη σε πτώση. Με τον Πούτιν, ο Τραμπ δεν έχει εύκολα μέσα πίεσης και πρέπει να αποδείξει ότι οι απειλές του για πραγματική ισχύ, οικονομική και στρατιωτική, μπορούν να υλοποιηθούν. Αυτό όμως τον εκθέτει σε ρίσκο, καθώς μπορεί να τον ωθήσει σε βήματα που ακόμα κι ο Μπάιντεν απέφευγε. Οι Tomahawk μπορεί να μείνουν τελικά μόνο απειλή, όπως και ορισμένες «δευτερογενείς κυρώσεις».
Κι όμως, ίσως αυτό να είναι το μοναδικό ουσιαστικό μάθημα για τον Τραμπ, ένα μάθημα που οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του επαναλαμβάνουν από την αρχή του πολέμου: Το Κρεμλίνο ανταποκρίνεται μόνο στην ισχύ.
Αν ο Τραμπ θέλει μια ακόμη «νίκη», πρέπει τώρα να βρει τη δύναμη και τη βούληση για κάτι που φαίνεται να φοβάται: Να αντιμετωπίσει τον Πούτιν κατά μέτωπο.
Πηγή: skai.gr