Από την έναρξη του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου του 2023, ο Νετανιάχου έχει διαταράξει τις συνομιλίες και τις συμφωνίες για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα με διάφορους τρόπους. Το ερώτημα τώρα είναι αν θα επιλέξει να το κάνει ξανά σε μια εκλογική χρονιά, γράφει η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε τη Δευτέρα κατάπαυση του πυρός και το τέλος του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά το φιλόδοξο σχέδιο της κυβέρνησης των ΗΠΑ απέχει ακόμη πολύ από το να υλοποιηθεί. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, καθώς και οι ηγέτες της Χαμάς, θα μπορούσαν να θέσουν εμπόδια ή ακόμα και να εκτροχιάσουν την πρωτοβουλία για τους δικούς τους εσωτερικούς πολιτικούς λόγους.
Ένα κεντρικό ερώτημα τώρα είναι αν ο Νετανιάχου - ο οποίος μέχρι τώρα έχει αντιταχθεί δημόσια στον τερματισμό του πολέμου από ανησυχία για τη σταθερότητα της κυβέρνησής του - θα συμφωνήσει να αποσύρει τις δυνάμεις του Ισραηλινού στρατού από τη Γάζα και να σταματήσει την στρατιωτική εκστρατεία.
Πηγές που γνωρίζουν τις διαπραγματεύσεις λένε ότι από την έναρξη του πολέμου, ο Νετανιάχου έχει επανειλημμένα λάβει μέτρα για να διαταράξει τις συνομιλίες και να καθυστερήσει την πρόοδο: το Ισραήλ εισήγαγε «δηλητηριώδη χάπια» - απαιτήσεις που δεν μπορούσαν να γεφυρωθούν και που μπλόκαραν τις διαπραγματεύσεις. και οι ομάδες διαπραγμάτευσης δεν είχαν επαρκή εξουσία για συμβιβασμό, επιβραδύνοντας τις συμφωνίες με τη Χαμάς.
Επιπλέον, υπό την καθοδήγηση του Νετανιάχου, το Ισραήλ παραβίασε ρήτρες σε μια συμφωνία που είχε ήδη εγκριθεί και από τις δύο πλευρές και είχε επιτρέψει την κατάπαυση του πυρός νωρίτερα φέτος, οδηγώντας στην κατάρρευσή της. Ο Νετανιάχου θα μπορούσε να προχωρήσει σε παρόμοια βήματα ξανά τώρα.
Είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε αν ο ίδιος ο Νετανιάχου είναι έτοιμος για μια τόσο δραματική συμφωνία αυτή τη στιγμή. Η ανακοίνωση του Τραμπ θα μπορούσε, ωστόσο, να παράσχει στον πρωθυπουργό πολιτική κάλυψη για να προχωρήσει προς τον τερματισμό του πολέμου - κάτι που έχει αποφύγει μέχρι τώρα.
Το Ισραήλ εισέρχεται σε εκλογική χρονιά
Η διεξαγωγή προεκλογικής εκστρατείας ενώ οι όμηροι παραμένουν αιχμάλωτοι αναμένεται να επηρεάσει σοβαρά τον Νετανιάχου, καθώς μια συμφωνία για την απελευθέρωσή τους απολαμβάνει ευρείας υποστήριξης, μεταξύ άλλων και στους ψηφοφόρους του Λικούντ.
Αναλυτές εκτιμούν ότι εάν οι όμηροι παραμείνουν αιχμάλωτοι της Χαμάς κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Νετανιάχου θα αποδυναμωθεί πολιτικά. Τα ακροδεξιά κόμματα Θρησκευτικός Σιωνισμός και Otzma Yehudit αναμένεται ήδη να αναζητήσουν λόγους για να διαλύσουν την κυβέρνηση τους επόμενους μήνες.
Δημόσια, ο Νετανιάχου έχει επανειλημμένα αποδώσει την ευθύνη για την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στη Χαμάς, αλλά τον Ιανουάριο, ο υπουργός Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ ήταν αυτός που παραδέχτηκε ανοιχτά ότι η ισραηλινή πλευρά είχε σαμποτάρει και μπλοκάρει τις συνομιλίες. «Τον τελευταίο χρόνο, μέσω της πολιτικής μας πίεσης, καταφέραμε να αποτρέψουμε την ολοκλήρωση αυτής της συμφωνίας, ξανά και ξανά», δήλωσε ο Μπεν-Γκβιρ σε ανάρτηση στο X.
«Δεσμευόμαστε να επαναλάβουμε τις μάχες»
Τον Ιούνιο του 2024, σε μια σπάνια δημόσια παραδοχή, ο Νετανιάχου δήλωσε σε συνέντευξή του στο Channel 14 ότι δεν είχε καμία πρόθεση να επιτρέψει μια συμφωνία για την απελευθέρωση όλων των ομήρων και τον τερματισμό του πολέμου. «Είμαι προετοιμασμένος για μια μερική συμφωνία που θα επαναφέρει ορισμένους από τους ανθρώπους μας», είπε, προσθέτοντας: «Δεσμευόμαστε να επαναλάβουμε τις μάχες μετά την παύση. Σε αυτό, δεν θα κάνω συμβιβασμούς».
Στην πράξη, το Ισραήλ έκανε μια σειρά από βήματα που προκάλεσαν την κατάρρευση της συμφωνίας ενώ ήταν ακόμα σε ισχύ, αρνούμενο να διαπραγματευτεί το δεύτερο στάδιο. Ο Νετανιάχου μπλόκαρε την αποστολή ισραηλινής αντιπροσωπείας για το δεύτερο στάδιο των συνομιλιών, παρόλο που η συμφωνία απαιτούσε την έναρξη αυτών των συζητήσεων την 16η ημέρα της εκεχειρίας.
Το Ισραήλ παραβίασε επίσης μια άλλη ρήτρα της συμφωνίας, η οποία το υποχρέωνε να αποσυρθεί από τον Διάδρομο της Φιλαδέλφειας μεταξύ της 42ης και της 50ής ημέρας της συμφωνίας, άνευ όρων. Η Χαμάς, από την πλευρά της, διέκοψε τη συμφωνία όταν άρχισε να απελευθερώνει γυναίκες στρατιώτες πριν απελευθερώσει τον άμαχο όμηρο Άρμπελ Γεχούντ. Επίσης, μετέφερε τη σορό μιας ξένης γυναίκας στο Ισραήλ αντί για τα λείψανα της Σίρι Μπίμπας.
Μένει τώρα να δούμε αν η πίεση από τον Λευκό Οίκο στον πρωθυπουργό του Ισραήλ θα υπερτερήσει της πίεσης που ήδη ασκείται από τους ακροδεξιούς υπουργούς Μπεν-Γκβιρ, Μπεζαλέλ Σμότριχ και Ορίτ Στροκ.