Η «μεγάλη επιστροφή» του πατερούλη στη Ρωσία του... Πούτιν

 
σταλιν

Πηγή Φωτογραφίας: Dimitar Dilkoff/AFP via Getty Images

Ενημερώθηκε: 23/07/25 - 08:57

Καθώς ο Ρωσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν σφίγγει τα λουριά της καταστολής καθώς η εισβολή του στην Ουκρανία συνεχίζεται, ο Σοβιετικός δικτάτορας, Ιωσήφ Στάλιν επιστρέφει ως νικηφόρος ηγέτης του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσίας, που εξακολουθεί να είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στο κοινοβούλιο, ψήφισε αυτόν τον μήνα για την πλήρη πολιτική αποκατάσταση του Στάλιν.

Το Κρεμλίνο, εν τω μεταξύ, αναβιώνει πρακτικές λογοκρισίας της σοβιετικής εποχής για να καταστείλει όσους διαφωνούν παρουσιάζοντας παράλληλα τη ρωσική κοινωνία ενωμένη πίσω από τον Πούτιν με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι αυτή η τακτική λειτουργεί.

Εν μέσω τακτικών επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, με κλείσιμο των αεροδρομίων και με διακοπές του διαδικτύου, ένας αυξανόμενος αριθμός Ρώσων εκφράζει την υποστήριξή του στον Πούτιν και την ικανοποίησή του για την οικονομική και πολιτική κατάσταση στη χώρα παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις διεθνείς κυρώσεις. Όσοι διαφωνούν απλά σιωπούν.

«Αυτή είναι η σταθερότητα 2.0 του Πούτιν», δήλωσε ο Ντένις Βόλκοφ, διευθυντής του μη κυβερνητικού οργανισμού δημοσκοπήσεων Levada Center, ο οποίος παραλλήλισε τη διάθεση που υπάρχει στον λαό σήμερα με τη διάθεση που επικρατούσε γύρω το 2007, όταν η άνοδος των τιμών του πετρελαίου αύξησε τα εισοδήματα και εγκαινίασε μια περίοδο αισιοδοξίας υπό τον Πούτιν μετά την αναταραχή της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης.

Οι πιο πρόσφατες έρευνες του Levada τον Ιούνιο έδειξαν ότι το 70% των Ρώσων πίστευε ότι η χώρα οδεύει προς τη σωστή κατεύθυνση, με μόνο το 17% να είναι αντίθετοι. Το ποσοστό αποδοχής του Πούτιν ήταν 86%. Ένα αίσθημα φόβου φτάνει και σε τμήματα της ρωσικής ελίτ, εν μέσω εντεινόμενης πίεσης από τις υπηρεσίες ασφαλείας του Πούτιν σε μια εκκαθάριση της διαφθοράς. Η φαινομενική αυτοκτονία του υπουργού Μεταφορών Ρόμαν Σταρόβοιτ στις 7 Ιουλίου, ώρες μετά την απόλυσή του από τον Πούτιν, σόκαρε πολλούς κορυφαίους αξιωματούχους, οι οποίοι ανησυχούν ότι μπορεί να είναι οι επόμενοι που θα αντιμετωπίσουν έλεγχο και απειλές σύλληψης, σύμφωνα με τα όσα δήλωσαν στο Bloomberg δύο άτομα κοντά στην κυβέρνηση, τα οποία ζήτησαν να μην κατονομαστούν επειδή το θέμα είναι ευαίσθητο.

«Ο Σταρόβοιτ είναι θύμα εκκαθαρίσεων και καταστολής εντός των ελίτ», η οποία αυξάνεται σταδιακά στη Ρωσία, δήλωσε ο Αλεξάντερ Μπάουνοφ, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Κάρνεγκι του Βερολίνου.

Ωστόσο, οι Ρώσοι αξιωματούχοι ασπάζονται την κληρονομιά του Στάλιν, η λατρεία της προσωπικότητας του οποίου διαλύθηκε από τους σοβιετικούς ηγέτες τη δεκαετία του 1960. Βόρεια της Μόσχας, ο κυβερνήτης της περιφέρειας Βόλογκντα, Γκεόργκι Φιλιμόνοφ, δήλωσε σε ένα πλήθος που τον επευφημούσε ότι ο Στάλιν ήταν «μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες στην ιστορία της χώρας μας», καθώς αποκάλυψε ένα άγαλμά του τον περασμένο Δεκέμβριο. «Ναι, υπήρξαν αναμφίβολα τραγωδίες, αλλά υπήρξαν και πρόοδοι, υπήρξε μια μεγάλη νίκη, υπήρξαν μεγάλα επιτεύγματα», είπε.

Οι Ρώσοι ονόμασαν τον Στάλιν την «πιο εξαιρετική» προσωπικότητα όλων των εποχών σε έρευνα της Levada τον Απρίλιο, με το 42% να επιλέγει τον Σοβιετικό ηγέτη, ποσοστό που ήταν μόλις 12% το 1989. Ο Πούτιν κατέλαβε τη δεύτερη θέση με 31%, διπλάσιο από το επίπεδο του 2021 πριν διατάξει την εισβολή στην Ουκρανία.

«Ο Στάλιν συνδέεται πλέον με την τάξη, όχι με το κακό», δήλωσε η Αλεξάνδρα Αρχίποβα, ανθρωπολόγος και ερευνήτρια στην Ecole Normale Superieure στο Παρίσι. «Θεωρείται ως ένας διευθυντής που έχτισε τη χώρα».

Ενώ ο Πούτιν είναι ο μακροβιότερος ηγέτης του Κρεμλίνου, η Ρωσία δεν είναι η μόνη που αντλεί ιδεολογική έμπνευση από τους αποβιώσαντες πολιτικούς προγόνους. Ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ βασίστηκε στην κληρονομιά του Μάο Τσε Τουνγκ για να ενισχύσει τη θέση του ως ο πιο ισχυρός ηγέτης της Κίνας εδώ και δεκαετίες.

Ο νόμος για τους «ξένους πράκτορες» της Ρωσίας είναι ένας από τους πολλούς που χρησιμοποιεί το Κρεμλίνο για να καταστείλει την κριτική. Πλέον παγιδεύει περισσότερους από 1.000 οργανισμούς και άτομα που πρέπει να χαρακτηρίσουν το έργο τους με την ετικέτα του «ξένου πράκτορα» και κινδυνεύουν με δίωξη για παραβίαση αυστηρών κανόνων για τις δραστηριότητές τους.

Η Ρωσία έχει επίσης χαρακτηρίσει περισσότερους από 200 ξένους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του Πανεπιστημίου Γέιλ, της Διεθνούς Αμνηστίας, του Βρετανικού Συμβουλίου και του Ιδρύματος Elton John AIDS, ως «ανεπιθύμητους», αναγκάζοντάς τους να σταματήσουν τις δραστηριότητές τους στη χώρα.

Οι νόμοι κατά του «εξτρεμισμού» και της «δυσφήμισης» του ρωσικού στρατού στοχοποιούν οτιδήποτε, από την ειρηνική πολιτική έκφραση μέχρι τις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σχεδόν 3.000 άτομα αντιμετώπισαν διώξεις για πολιτικούς λόγους πέρυσι και περισσότεροι από 1.400 ήταν στη φυλακή, αύξηση 25% σε σχέση με το 2023, σύμφωνα με έκθεση της ομάδας παρακολούθησης OVD-Info.

Οι καλλιτέχνες που επικρίνουν τον πόλεμο μπαίνουν σε μαύρη λίστα, χάνοντας την πρόσβαση σε χώρους εκτός αν ανακαλέσουν δημόσια τις απόψεις τους. Βιβλία συγγραφέων που εγκατέλειψαν τη Ρωσία και αντιτάχθηκαν στον πόλεμο πωλούνταν αρχικά τυλιγμένα σε απλό χαρτί και κρυμμένα σε δυσδιάκριτα ράφια, μόνο για να εξαφανιστούν εντελώς όταν οι συγγραφείς τους χαρακτηρίστηκαν εξτρεμιστές.

Υπάρχει «μια μορφή αυτολογοκρισίας», δήλωσε ο πολιτικός επιστήμονας Αντρέι Κολέσνικοφ, με έδρα τη Μόσχα. «Οι σύγχρονες ρωσικές αρχές έχουν προχωρήσει περισσότερο από τις σοβιετικές. Τότε, η λογοκρισία ήταν κυρίως προληπτική. Τώρα, φυλακίζουν ανθρώπους αναδρομικά».

Η Κρατική Δούμα ψήφισε την περασμένη εβδομάδα να επιβάλει πρόστιμα σε άτομα που αναζητούν «εξτρεμιστικό» υλικό στο διαδίκτυο, στοχεύοντας για πρώτη φορά σε καταναλωτές πληροφοριών και όχι σε παραγωγούς. Ενώ η Ρωσία έχει ήδη περιορίσει την πρόσβαση σε πολλές δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, ορισμένοι νομοθέτες αμφισβήτησαν πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί ο νέος νόμος.

«Προτείνεται η τιμωρία του εγκλήματος σκέψης», δήλωσε ο Αλεξέι Καρίνι ένας κομμουνιστής βουλευτής. «Εφαρμόζουμε, όπως φαίνεται, τις πιο παράλογες εκδοχές της δυστοπίας».

Τα ρωσικά δικαστήρια έχουν εκδικάσει 694 ποινικές υποθέσεις προδοσίας και κατασκοπείας που αφορούν 756 άτομα από την έναρξη του πολέμου, σύμφωνα με τον Κιρίλ Πόρουμπετς, αναλυτή της νομικής εποπτικής αρχής First Department.

Μεγάλο μέρος της ρωσικής κοινωνίας παραμένει παθητικό, σημείωσε ο Βόλκοφ της Levada. Οι περιορισμοί είναι ορατοί κυρίως σε μια μικρή αστική ελίτ και οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι καταστολές δεν τους επηρεάζουν.Πηγή: skai.gr

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ