Ως προσπάθεια εκβιασμού του Ισραήλ και προάγγελο επικείμενων εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο ερμηνεύει ο αναλυτής Σεθ Φράντζμαν σε άρθρο του στην Jerusalem Post την χθεσινή ρηματική διακοίνωση της Τουρκίας προς την Ελλάδα, το Ισραήλ και την ΕΕ με την οποία τις καλεί να ζητήσουν άδεια πριν πραγματοποιήσουν εργασίες στην τουρκική υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αναλυτικά το άρθρο:
Η Τουρκία απέστειλε διπλωματικό σημείωμα στην Ελλάδα και το Ισραήλ ισχυριζόμενη ότι οι δύο χώρες πρέπει να ζητήσουν «την άδειά της πριν αναλάβουν εργασίες για ένα προτεινόμενο υποθαλάσσιο καλώδιο τροφοδοσίας στα ανατολικά μεσογειακά ύδατα», σύμφωνα με τουρκικά δημοσιεύματα τη Δευτέρα το βράδυ.
Αυτή η κίνηση έρχεται λίγες μέρες μετά την ολοκλήρωση της ναυτικής άσκησης του Ισραήλ με την Κύπρο, την Ελλάδα και τη Γαλλία. Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία το 2019 υπέγραψε μια συμφωνία με την γεμάτη προβλήματα κυβέρνηση της Λιβύης και βάση αυτής τον τελευταίο απειλεί τις θαλάσσιες διεκδικήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου.
Τον Απρίλιο και τον Δεκέμβριο του 2020 η Τουρκία ισχυρίστηκε ότι ήθελε να συμφιλιωθεί με το Ισραήλ, επιδιώκοντας να το απομακρύνει από μια αναδυόμενη εταιρική σχέση με την Ελλάδα.
Τα Τουρκικά φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης προσπάθησαν ακόμη και να στείλουν χάρτες στο Ισραήλ, ισχυριζόμενα ότι θα μπορούσε να υπογραφεί μια ναυτική συμφωνία με την Άγκυρα που θα εξάλειφε τους Κυπριακές διεκδικήσεις .
Όμως, το Ισραήλ και η Κύπρος έχουν φιλικούς δεσμούς και θαλάσσια σύνορα στα οποία συμφωνούν. Το Ισραήλ, μάλιστα, αγοράσε νέα πλοία κλάσης Sa’ar 6 για να υπερασπιστεί την ΑΟΖ του και τις πλατφόρμες φυσικού αερίου του.
Επιπλέον, το Ισραήλ υπέγραψε συμφωνία με την Ελλάδα και την Κύπρο για τον αγωγό East Med το περασμένο καλοκαίρι και είναι μέρος ενός φόρουμ φυσικού αερίου με την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο και άλλα κράτη.
Ο στόχος της Τουρκίας είναι να διαλύσει τις φιλικές σχέσεις του Ισραήλ με άλλες χώρες. Επίσης, τον τελευταίο μήνα, προσπάθησε να δελεάσει την Αίγυπτο με υποσχέσεις περί συμφιλίωσης.
Η Αίγυπτος απάντησε ότι η Τουρκία πρέπει να πραγματοποιήσει εσωτερικές μεταρρυθμίσεις για να ανοίξει το δρόμο της συμφιλίωσης. Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία φιλοξενεί τη Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις που απειλούν την Αίγυπτο και το Ισραήλ.
«Σε διπλωματικό σημείωμα που εστάλη στις πρεσβείες των δύο χωρών και στην αντιπροσωπεία της ΕΕ τη Δευτέρα, η Άγκυρα δήλωσε ότι οι τρεις (σ.σ. Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ) πρέπει να ζητήσουν την άδειά της πριν πραγματοποιήσουν οποιαδήποτε εργασία στο υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές», αναφέρουν τα Τουρκικά μέσα ενημέρωσης.
Η Τουρκία είναι εξαγριωμένη από το γεγονός ότι η Κύπρος, το Ισραήλ και η Ελλάδα «την περασμένη εβδομάδα υπέγραψαν μια αρχική συμφωνία για την τοποθέτηση του μεγαλύτερου υποθαλάσσιου καλωδίου στον κόσμο που θα συνδέει τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειάς τους».
Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι τα σχετικά σχέδια της EuroAsia Interconnector για το καλώδιο των 1.200 χιλιομέτρων (745 μιλίων) δείχνουν ότι περνά μέσα από την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας, αναφέρουν τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης.
Πάνω σε αυτούς τους ισχυρισμούς η Τουρκία βασίζει τις απειλές προκειμένου να εκβιάσει το Ισραήλ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η τουρκική κυβέρνηση «έδωσε γραμμή» για τα σχετικά δημοσιεύματα στα κρατικά και φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης.
Το τουρκικό καθεστώς έχει συλλάβει, φυλακίσει ή εξαναγκάσει σε αυτοεξορία σχεδόν όλους τους δημοσιογράφους που ασκούν κριτική στην κυβέρνηση, έτσι ώστε τα μέσα ενημέρωσης να αντικατοπτρίζουν την κυβερνητική στάση. Η Daily Sabah, το TRT και το Anadolu έσπευσαν να δημοσιεύσουν τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης για το υφαλοκρηπίδα και το «μήνυμα» που στέλνει η Τουρκία.
Το νέο μήνυμα της Τουρκίας δείχνει το πραγματικό της πρόσωπο σε σύγκριση με τους ισχυρισμούς συμφιλίωσης πέρυσι. Η Τουρκία κατήγγειλε επίσης το Κοσσυφοπέδιο για την έναρξη διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ και προσπάθησε να σαμποτάρει τις «Συμφωνίες του Αβράαμ» με τα ΗΑΕ και το Μπαχρέιν.
Η Τουρκία είναι επίσης θυμωμένη που το Σουδάν και το Ισραήλ συμφωνήσαν για ειρήνη μεταξύ τους. Αυτά αποτελούν τροχοπέδη για την Άγκυρα που υποστηρίζει τη Χαμάς και προσπάθησε να απομονώσει το Ισραήλ την τελευταία δεκαετία.
Μέχρι πριν από περίπου 15 χρόνια, η Τουρκία και το Ισραήλ είχαν καλές σχέσεις. Από τότε όμως, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήρθε στην εξουσία και έγινε όλο και πιο αυταρχικός, ενώ η Τουρκία μετατράπηκε σε βασικό πολέμιο του εβραϊκού κράτους. Έφτασε στο σημείο να συγκρίνει το Ισραήλ με τη ναζιστική Γερμανία σε ομιλία του στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών το 2019.
Τώρα, η Τουρκία βρίσκεται απομονωμένη στην περιοχή. Οι μόνοι φίλοι της είναι το Κατάρ, η Χαμάς και η αδύναμη κυβέρνηση της Λιβύης, καθώς και ορισμένοι εξτρεμιστές στη βόρεια Συρία, γνωστοί για τις πρακτικές εθνοκάθαρσης που ακολουθούν, οι οποίοι εργάζονται ως μισθοφόροι για την Άγκυρα παρά για να επιτύχουν οτιδήποτε άλλο.
Η Άγκυρα θέλει τελευταία να εμφανίσει ένα νέο προσωπείο, συνομιλώντας με τη Ρωσία και το Κατάρ πρόσφατα για τη Συρία, ενώ ο Ερντογάν αρθρογραφεί για παράδειγμα στο Bloomberg. Ωστόσο, κατάφερε να αποξενώσει τη Γαλλία και πολλές άλλες χώρες.
Οι ΗΠΑ ενδέχεται να συνεργαστούν με την Τουρκία για τη διοργάνωση ειρηνευτικής διάσκεψης των Ταλιμπάν. Ωστόσο η Τουρκία φαίνεται να προτιμά τη Ρωσία και το Ιράν για να συνεργάζεται, παρά τη Δύση και τις ΗΠΑ. Ακόμα και το ΝΑΤΟ φαίνεται να ανησυχεί τώρα για τις παραβιάσεις δημοκρατικών δικαιωμάτων στην Τουρκία και την προσέγγιση της προς τη Ρωσία και την Κίνα.
Με το να προκαλεί την Ελλάδα και το Ισραήλ, η Τουρκία μπορεί να προετοιμάζει τον δρόμο για μελλοντικές αυξημένες εντάσεις με την Κύπρο, την Αίγυπτο και τη Γαλλία. Αυτές οι χώρες, μαζί με τα ΗΑΕ και τη Σαουδική Αραβία φαίνεται να έχουν αυξημένα κοινά ενδιαφέροντα.
Επιπλέον, οι ΗΠΑ και η Ινδία, καθώς και οι άλλες δύο χώρες του Quad group (σ.σ Ιαπωνία και η Αυστραλία) θέλουν να συνεργαστούν πιο στενά με τη Γαλλία, και η Γαλλία και η Ινδία θέλουν και οι δύο να συνεργαστούν με τα ΗΑΕ.
Αυτό σημαίνει ότι ένα υποβρύχιο καλώδιο ή ένας αγωγός φυσικού αερίου μπορεί ένα σημάδι μεγάλων αλλαγών της δυναμικής στην περιοχή. Για παράδειγμά η Τουρκία είναι πολύ προβληματισμένη που η Σαουδική συνεργάζεται επίσης με την Ελλάδα.