Σημαντική εξέλιξη στο μέτωπο των ανθρωπιστικών πρωτοβουλιών στην Ανατολική Ευρώπη καταγράφηκε με την απελευθέρωση δεκάδων κρατουμένων στη Λευκορωσία, έπειτα από διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Την είδηση επιβεβαίωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος εξέφρασε δημόσια τις ευχαριστίες του προς την Ουάσινγκτον για τον ρόλο που διαδραμάτισε στην επιτυχή έκβαση της διαδικασίας.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Telegram, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι «χάρη στον ενεργό ρόλο των ΗΠΑ και τη στενή συνεργασία των υπηρεσιών πληροφοριών», περίπου 100 άνθρωποι βρέθηκαν εκτός φυλακής, μεταξύ των οποίων και πέντε Ουκρανοί πολίτες. Παράλληλα, τόνισε ότι έχει δώσει εντολή στις ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες να εντείνουν τις προσπάθειες για την επίτευξη νέας συμφωνίας απελευθέρωσης Ουκρανών αιχμαλώτων πολέμου που κρατούνται στη Ρωσία, πριν από την έλευση του νέου έτους.
Σύμφωνα με το Συντονιστικό Κέντρο Ανταλλαγής Αιχμαλώτων Πολέμου, συνολικά 114 από τους αποφυλακισθέντες μεταφέρθηκαν στην Ουκρανία. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται Ουκρανοί πολίτες που είχαν κατηγορηθεί από τις αρχές της Λευκορωσίας για συνεργασία με τις ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών, αλλά και Λευκορώσοι πολιτικοί κρατούμενοι. Το Κέντρο διευκρίνισε ότι όλοι οι απελευθερωθέντες θα λάβουν άμεση ιατρική φροντίδα, ενώ για τους Λευκορώσους πολίτες προβλέπεται η δυνατότητα μετακίνησης σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Πολωνία και η Λιθουανία.
Φωτογραφίες που δόθηκαν στη δημοσιότητα απεικονίζουν τους πρώην κρατουμένους να επιβιβάζονται σε λεωφορεία, εμφανώς συγκινημένοι, με αγκαλιές και χαμόγελα, εικόνες που αποτυπώνουν τη φόρτιση της στιγμής μετά από μακρόχρονη κράτηση.
Σύμφωνα με την πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λιθουανία, συνολικά 123 κρατούμενοι αφέθηκαν ελεύθεροι κατόπιν απόφασης του προέδρου της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, έπειτα από διήμερες συνομιλίες με ειδικό απεσταλμένο του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Ανάμεσα στους αποφυλακισθέντες βρίσκεται και ο γνωστός ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων Αλές Μπιαλιάτσκ, βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης, η κράτηση του οποίου είχε προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις.
Ο Μπιαλιάτσκ, μαζί με άλλους οκτώ πρώην κρατουμένους, μεταφέρθηκε στη Λιθουανία, ενώ μεγαλύτερη ομάδα οδηγήθηκε στην Ουκρανία. Παράλληλα, σύμφωνα με το ανεξάρτητο μέσο Zerkalo, αποφυλακίστηκε και η ηγετική μορφή της λευκορωσικής αντιπολίτευσης Μαρία Κολεσνίκοβα, μετά από περισσότερα από πέντε χρόνια φυλάκισης. Την είδηση επιβεβαίωσε η αδελφή της, Τατιάνα Κόμιτς, η οποία δήλωσε ότι είχε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί της.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια περίοδο αυξημένων διπλωματικών διεργασιών στην περιοχή, καθώς Ρωσία και Ουκρανία συνεχίζουν τις τακτικές ανταλλαγές αιχμαλώτων από την έναρξη της ρωσικής εισβολής το 2022, ενώ η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις κινήσεις που αφορούν πολιτικούς κρατούμενους και ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία.