Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς θα βρεθεί τη Δευτέρα (20.10.2025) στο Ισραήλ, στο πλαίσιο μιας νέας διπλωματικής φάσης που έχει ξεκινήσει η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, με στόχο να διασφαλιστεί η εφαρμογή του σχεδίου εκεχειρίας που διαπραγματεύτηκαν το Ισραήλ, η Χαμάς και οι διεθνείς μεσολαβητές.
Τέσσερις Ισραηλινοί αξιωματούχοι και ένας Αμερικανός αξιωματούχος επιβεβαίωσαν στο Axios ότι ο Τζέι Ντι Βανς θα ηγηθεί της αμερικανικής αντιπροσωπείας, αντικαθιστώντας τον απεσταλμένο του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, που είχε αρχικά προγραμματιστεί να πραγματοποιήσει το ταξίδι στο Ισραήλ.
Ενισχυμένη αμερικανική αποστολή
Ο Τζέι Ντι Βανς θα συνοδεύεται από τον Στιβ Γουίτκοφ και τον Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρό του προέδρου Τραμπ, οι οποίοι θα συνεχίσουν τις συνομιλίες σχετικά με την εφαρμογή της συμφωνίας. Σύμφωνα με το Axios, αυτή η επίσκεψη αποτελεί σαφές μήνυμα από την Ουάσινγκτον: ο Λευκός Οίκος επιθυμεί να παγιωθεί η εκεχειρία και να ξεκινήσει χωρίς καθυστέρηση η ανοικοδόμηση της Γάζας.
Από την πλευρά της, η Χαμάς κάλεσε τους διεθνείς μεσολαβητές να διασφαλίσουν ότι θα τηρηθούν οι υπόλοιπες πτυχές της συμφωνίας — ιδίως η ανθρωπιστική βοήθεια, το άνοιγμα του συνοριακού περάσματος της Ράφα και η ανοικοδόμηση. Το κίνημα ζήτησε επίσης τη δημιουργία μιας «επιτροπής κοινωνικής στήριξης» αποτελούμενης από ανεξάρτητες προσωπικότητες, η οποία θα αναλάβει τη διοίκηση της Γάζας μετά την πλήρη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού.
Εύθραυστη εκεχειρία παρά την πρόοδο
Η πρώτη φάση της συμφωνίας τηρήθηκε σε μεγάλο βαθμό: 20 Ισραηλινοί όμηροι απελευθερώθηκαν, περίπου 2.000 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι αποφυλακίστηκαν, ο ισραηλινός στρατός αποσύρθηκε μερικώς από τη Γάζα και τέθηκε σε ισχύ εκεχειρία.
Ωστόσο, το κλίμα παραμένει τεταμένο. Το Ισραήλ κατηγορεί τη Χαμάς ότι καθυστερεί την επιστροφή των σορών των σκοτωμένων ομήρων, ενώ η ισλαμιστική οργάνωση έχει εντείνει τις ένοπλες επιθέσεις της για να ανακτήσει τον έλεγχο σε ορισμένες περιοχές.
Το βράδυ της Παρασκευής, η Χαμάς παρέδωσε τη σορό ενός δέκατου Ισραηλινού ομήρου, όμως 18 σοροί παραμένουν, σύμφωνα με πληροφορίες, στη Γάζα. Όπως αναφέρει το Axios, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου εξέφρασε απευθείας στον Ντόναλντ Τραμπ την οργή του για τον «εκβιασμό» της Χαμάς. Ο Αμερικανός πρόεδρος φέρεται να απάντησε ότι «εργάζεται ενεργά» για το ζήτημα.
Προετοιμασία διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εργάζονται παράλληλα για τη δημιουργία μιας Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (ISF), η οποία θα αναπτυχθεί σε ορισμένες περιοχές της Γάζας, επιτρέποντας σταδιακά την αποχώρηση του ισραηλινού στρατού. Η κυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει επίσης να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό η ανοικοδόμηση στις περιοχές που δεν βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Χαμάς, ιδίως στη Ράφα, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει «πρότυπο» για μια Γάζα μετά τη Χαμάς.