Την παραμονή των Χριστουγέννων οι ουκρανικοί ουρανοί φωτίστηκαν από επιθέσεις, όχι από θαύματα. Παρά τις ευχές του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, οι ρωσικές δυνάμεις εξαπέλυσαν νέο κύμα πυραυλικών και μη επανδρωμένων επιθέσεων, πλήττοντας την Οδησσό και άλλες πόλεις, την ώρα που στο παρασκήνιο εντείνονται οι διεργασίες για μια πιθανή κατάπαυση του πυρός.
Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι οι διπλωματικές κινήσεις επιταχύνονται και προανήγγειλε συνάντηση υψηλού επιπέδου με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί άμεσα στη Φλόριντα.
Στο πεδίο των επιχειρήσεων, η Ρωσία κλιμακώνει τις επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές και ενισχύει την πίεση στην Ανατολική Ουκρανία, κυρίως στις περιφέρειες Ντονέτσκ και Ζαπορίζια. Στόχος της Μόσχας είναι να βελτιώσει τη διαπραγματευτική της θέση ενόψει μιας ενδεχόμενης συμφωνίας, καταλαμβάνοντας επιπλέον εδάφη. Οι εξελίξεις αυτές, σε συνδυασμό με τις αμερικανικές πιέσεις, φαίνεται να εξηγούν τη μεγαλύτερη ευελιξία του Κιέβου στο εδαφικό ζήτημα, με τον Ζελένσκι να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο δημιουργίας αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης ή ακόμη και ειδικής οικονομικής περιοχής κατά μήκος της γραμμής του μετώπου.
Η πρόταση αυτή περιλαμβάνεται στο νέο σχέδιο 20 σημείων που παρουσίασε ο Ουκρανός πρόεδρος, λίγες ημέρες μετά την επιβεβαίωση της αποχώρησης των ουκρανικών δυνάμεων από τη στρατηγικής σημασίας πόλη Σιβέρσκ και ενώ οι ρωσικές δυνάμεις προέλαυναν σε άλλες περιοχές. Παράλληλα, το Κίεβο απάντησε στρατιωτικά, πλήττοντας ανήμερα Χριστούγεννα διυλιστήριο στη ρωσική περιφέρεια του Ροστόφ με βρετανικούς πυραύλους Storm Shadow.
Το νέο σχέδιο θεωρείται σαφώς ευνοϊκότερο για την Ουκρανία σε σχέση με προηγούμενες προτάσεις. Προβλέπει εγγυήσεις ασφαλείας με αναφορές στο άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, περιορισμό του μεγέθους των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, καθεστώς μη πυρηνικής χώρας και τη δημιουργία διεθνών ταμείων ανοικοδόμησης που θα μπορούσαν να φτάσουν τα 800 δισ. δολάρια. Παράλληλα, προβλέπεται η διεξαγωγή εκλογών μετά την υπογραφή συμφωνίας και η εποπτεία της εφαρμογής της από Συμβούλιο Ειρήνης υπό αμερικανική προεδρία, ενώ γίνεται και αναφορά στην ευρωπαϊκή προοπτική της Ουκρανίας σε μεταγενέστερο στάδιο.
Συνοδευτικά, βρίσκονται υπό διαμόρφωση τρία επιπλέον έγγραφα, μεταξύ των οποίων συμφωνίες εγγυήσεων ασφαλείας με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, καθώς και ένας μακροπρόθεσμος αναπτυξιακός οδικός χάρτης έως το 2040. Ο Ζελένσκι υπογράμμισε ότι το σχέδιο δεν απαιτεί συνταγματική εγκατάλειψη της φιλοδοξίας ένταξης στο ΝΑΤΟ, αν και παραδέχθηκε ότι παραμένουν σοβαρές ασάφειες.
Κρίσιμο ζήτημα στις συνομιλίες με τον Τραμπ αναμένεται να αποτελέσει και ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια, ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη, που βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο από το 2022. Η Ουάσιγκτον έχει προτείνει τη διαχείρισή του μέσω κοινοπραξίας, πρόταση που προκαλεί έντονες αντιδράσεις στο Κίεβο.
Την ίδια ώρα, η Μόσχα κάνει λόγο για «αργή αλλά σταθερή πρόοδο» στις συνομιλίες, κατηγορώντας ευρωπαϊκές χώρες για προσπάθειες υπονόμευσης της διαδικασίας. Μετά τη συνάντηση Ζελένσκι–Τραμπ στη Φλόριντα, αναμένεται τηλεφωνική επικοινωνία με Ευρωπαίους ηγέτες, σε μια κρίσιμη καμπή όπου η διπλωματία και το μέτωπο βαδίζουν παράλληλα.