Ήταν ανήμερα των Χριστουγέννων του 1944, όταν κάποιοι άνδρες ήταν έτοιμοι να πυροδοτήσουν με καλώδιο τον έναν τόνο εκρηκτικά που είχαν τοποθετήσει στα θεμέλια του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετανία»
Γιατί όμως ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή ;
Χριστούγεννα 1944: Οι μάχες με τους Άγγλους μαίνονται για τα καλά, όταν ξαφνικά καταφτάνει ο Ουίνστον Τσώρτσιλ στην Αθήνα και καταλύει στην "Μεγάλη Βρετανία" εκεί όπου εδράζει η κυβέρνηση Παπανδρέου και ο Σκόμπι.Αυτή η άφιξη ήταν και η αφορμή να ματαιωθεί μια απίστευτη επιχείρηση που, αν ολοκληρωνόταν,τα αποτελέσματά της θα ήταν θεαματικά.
Η ανατίναξη του ξενοδοχείου ήταν απόφαση του ΚΚΕ. Το σαμποτάζ θα ήταν χτύπημα στην καρδιά της «Σκομπίας» για να αποσυντονιστούν πλήρως οι αγγλικές δυνάμεις.
Η δύσκολη διαδρομή
Όλα ξεκίνησαν από το δημαρχείο της Αθήνας, απ' όπου πάρθηκαν οι χάρτες των υπονόμων και μελετήθηκαν προσεκτικά. Κατάφεραν και επέλεξαν το μεγαλύτερο μέρος της υπόγειας διαδρομής να γίνει μέσω των υπονόμων με βρόχινα νερά και όχι με ακαθαρσίες. Παρ' όλ' αυτά δεν ήταν ένας ευχάριστος περίπατος. Η ατμόσφαιρα ήταν αποπνικτική και κάποιοι έχασαν τις αισθήσεις τους. Τα νερά σε αρκετά σημεία, εκεί όπου στένευε, έφταναν ως το στήθος. Όσο για τα ποντίκια που υπήρχαν παντού, ήταν σαν λαγοί.
Στην προσπάθεια συμμετείχαν και τεχνικοί, έκαναν τις προεργασίες, τοποθέτησαν μέχρι και σκάλες στα ανισόπεδα σημεία. Έπρεπε να διευκολυνθεί η ασφαλής μεταφορά περίπου ενός τόνου τροτύλης, με την οποία θα παγίδευαν το κτήριο. Και τα κατάφεραν.
Αθήνα, Χριστούγεννα 1944: Η μεγάλη απόπειρα ανατίναξης του ξενοδοχείου της Μεγάλης Βρετανίας
Στις 22 Δεκέμβρη ξεκίνησε η πρώτη απόπειρα έξω από ένα σπίτι στη γωνία Αχιλλέως και Γιατράκου, αλλά δέχθηκαν επίθεση από όλμους και σταμάτησε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η επιχείρηση να αναβληθεί μέχρι να βρεθεί άλλο σημείο, μακρύτερα από το Μεταξουργείο.
Από την οδό Λένορμαν μπήκαν οι άνδρες που είχαν αναλάβει το σαμποτάζ και για 15 ώρες πηγαινοερχόντουσαν μέσα στους ρυπαρούς υπονόμους μεταφέροντας τα εκρηκτικά. Ο φωτισμός γινόταν με δάδες και όλες οι συνεννοήσεις γίνονταν με χειρονομίες.
Κι έτσι η οργάνωση ολοκληρώθηκε με τον καλύτερο τρόπο. Τα πάντα ήταν έτοιμα.
Ο Τσόρτσιλ άλλαξε τα σχέδια
Η είδηση πως ο Τσόρτσιλ έφτασε στην Αθήνα και πως προτίθεται να καταλύσει στο ξενοδοχείο προκάλεσε αναβρασμό. Η κρίσιμη απόφαση για ματαίωση της έκρηξης ήταν άμεση. Ένα σαμποτάζ με θύμα μιας εκ των τριών ηγετικών μορφών του πολέμου θα είχε παγκόσμιο αντίκτυπο. Δεν αποκλείεται αν συνέβαινε αυτό η ιστορία να γραφόταν εντελώς διαφορετικά. Ο Τσόρτσιλ πάντως δεν έμεινε στο «Μεγάλη Βρετανία», αφού προτίμησε την αγγλική πρεσβεία.
Η ολιγοήμερη αναβολή της έκρηξης ήταν παντοτινή. Σε αυτό ίσως συνέβαλε το γεγονός πως ύστερα από μερικές μέρες μια ομάδα Χίτες, μάλλον τυχαία, βρήκε τα εκρηκτικά. Όσον αφορά τους μαχητές που συμμετείχαν στην επιχείρηση, η ματαίωση της πυροδότησης των εκρηκτικών τους γέμισε αγανάκτηση.