Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Ψαρών και τα λυτρωτικά μελίσσια

Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Share Tweet Pin it Email Βόρεια της Χώρας των Ψαρών 10χλμ από τον οικισμό, υψώνεται το μοναστήρι Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ένα τετράγωνο συγκρότημα διώροφων κελιών που αγναντεύει τη Λέσβο στα δεξιά και το ιστορικό Μελανιός της Χίου. Ακριβής χρονολογία ανέγερσης δεν υπάρχει, ωστόσο υπολογίζεται ότι χτίστηκε γύρω στα 1780, σε ένα πλάτωμα πίσω από το βουνό του Προφήτη Ηλία, για να εποπτεύει τριγύρω. Όταν οι Τούρκοι επιχείρησαν να λεηλατήσουν τη Μονή, οι καλόγεροι πέταξαν πάνω τους μελίσσια. Ο ναός στο κέντρο, περικυκλωμένος από το υπόλοιπο συγκρότημα, είναι σύνθετος τετρακιόνιος, σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο. Πολυέλαιοι με παλιά βενετικά κρύσταλλα και σημαντικές φορητές εικόνες στολίζουν τον υπάρχοντα χώρο. Μια εικόνα της Κοίμησης της Θεοτόκου, έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου φιλοξενούνταν στο ναό. Στα χρόνια της καταστροφής μεταφέρθηκε από τους Ψαριανούς στη Σύρο, για να σωθεί. Σήμερα φιλοξενείται στο συριανό Ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου. Οι αψίδες με τα τοξωτά ανοίγματα στο εξωτερικό του ναού παραπέμπουν σε αγιορείτικη επιρροή, ενώ οι διάκοσμοι με τα περίτεχνα λιθανάγλυφα όπως ένας δικέφαλος αετός στολίζουν τους τοίχους. Η συλλογή της Βιβλιοθήκης περιέχει εκκλησιαστικά βιβλία τυπωμένα στη Μόσχα και τη Βενετία καθώς και σπάνια χειρόγραφα. Οι εκκλησίες του Αγίου Ευθυμίου μέσα στον οικισμό, της Ζωοδόχου Πηγής, της Αγίας Τριάδος στον Ξερόκαμπο και της Παναγίας της Βατούσαινας στο Βάτο, όλες τους προεπαναστατικές, είναι μετόχια της Μονής.