Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να καταρρίπτουν ρωσικά αεροσκάφη εάν αυτά παραβιάζουν τον εναέριο χώρο τους, κλιμακώνοντας τη ρητορική του απέναντι στη Μόσχα.
Ο Τραμπ, ερωτηθείς αν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα υποστήριζαν ενδεχόμενη απόφαση του ΝΑΤΟ να καταρρίψει ρωσικά αεροσκάφη που παραβιάζουν τον εναέριο χώρο συμμάχων, απάντησε ότι αυτό «εξαρτάται από τις συνθήκες».
Στις δηλώσεις αυτές προχώρησε στο πλαίσιο της συνάντησής του με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Παράλληλα, είπε ότι πιστεύει πως ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν θα σταματήσει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου, ενώ παραδέχθηκε ότι «δεν γνωρίζει ακριβώς τι συνέβη στη Δανία» — χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Από την πλευρά του, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι θα ενημερώσει τον Αμερικανό πρόεδρο «για το μέτωπο, όπου έχουμε καλά νέα».
Επεσήμανε ότι στις συνομιλίες θα τεθούν οι εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο, ενώ θα ζητήσει «περισσότερη πίεση και κυρώσεις» κατά της Ρωσίας.
Ο Ζελένσκι πρόσθεσε ότι θέλει να συζητήσει τρόπους για να αποτραπεί η συνέχιση των ευρωπαϊκών αγορών ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι οποίες, όπως είπε, «τροφοδοτούν τη ρωσική πολεμική μηχανή».
Από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο Τραμπ εξαπέλυσε σφοδρή κριτική κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κατηγορώντας την ότι «κρατά ζωντανό» τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία μέσω της συνέχισης εισαγωγών ρωσικής ενέργειας.
«Πρέπει να σταματήσουν αμέσως όλες οι αγορές ενέργειας από τη Ρωσία. Αλλιώς όλοι σπαταλάμε τον χρόνο μας», είπε.
Οι δηλώσεις του έρχονται σε μια περίοδο έντονης ανησυχίας στους κόλπους της Συμμαχίας, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες έχουν σημειωθεί επανειλημμένες παραβιάσεις του εναέριου χώρου κρατών-μελών.
Την Παρασκευή, τρία ρωσικά μαχητικά MiG-31 εισήλθαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας πάνω από τον Κόλπο της Φινλανδίας χωρίς άδεια, ενώ λίγες ημέρες νωρίτερα ρωσικά drones και μαχητικά είχαν περάσει στον εναέριο χώρο της Πολωνίας, με αποτέλεσμα να αναχαιτιστούν από F-15 και F-35.
Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι προειδοποίησαν τη Δευτέρα ότι θα καταρρίψουν ρωσικά μαχητικά ή drones σε περίπτωση νέων παραβιάσεων του νατοϊκού εναέριου χώρου, κατά τη διάρκεια μιας θυελλώδους έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Στόχος να σταματήσει η Ευρώπη τις αγορές ρωσικού πετρελαίου
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι η Ευρώπη στοχεύει να τερματίσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέχρι το τέλος του 2025.
«Ο Τραμπ έχει απόλυτο δίκιο – το εξετάζουμε», είπε χαρακτηριστικά, σχολιάζοντας την κριτική του Αμερικανού προέδρου προς τις ευρωπαϊκές χώρες ότι συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσική ενέργεια παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η Φον ντερ Λάιεν αναγνώρισε ότι έχει σημειωθεί πρόοδος, καθώς η Ευρώπη έχει ήδη μειώσει σημαντικά την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια, αλλά τόνισε ότι «ακόμα υπάρχουν ροές που συνεχίζονται» και στόχος είναι να σταματήσουν πλήρως εντός του έτους.
Η πρόεδρος της Κομισιόν είχε σύντομη συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Παρά το γεγονός ότι η Ε.Ε. έχει μειώσει σημαντικά την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια μετά την εισβολή του 2022, συνεχίζει να εισάγει ποσότητες πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Η Ρωσία παραμένει ανάμεσα στους μεγαλύτερους εξαγωγείς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς την Ε.Ε., μαζί με το Κατάρ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τις Βρυξέλλες να σχεδιάζουν πλήρη απεξάρτηση μέχρι το 2027.
Σύμφωνα με την Eurostat, στο δεύτερο τρίμηνο του 2025 περίπου το 8% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Ε.Ε. προήλθε ακόμη από ρωσικούς αγωγούς.
Παράλληλα, η Σλοβακία και η Ουγγαρία εξακολουθούν να λαμβάνουν περίπου 100.000 βαρέλια ρωσικού αργού ημερησίως μέσω του αγωγού Ντρούζμπα.
Αν και οι ποσότητες αυτές θεωρούνται μικρές σε παγκόσμια κλίμακα, είναι ζωτικής σημασίας για τα δύο κράτη-μέλη, των οποίων τα διυλιστήρια έχουν σχεδιαστεί να επεξεργάζονται ρωσικό πετρέλαιο.
Η μετάβαση σε άλλες προμήθειες θα ήταν δαπανηρή, ενώ οι εναλλακτικές θαλάσσιες εισαγωγές –π.χ. μέσω Κροατίας– παραμένουν περιορισμένης χωρητικότητας.