Εικόνες ενθουσιασμού, χαράς και συγκίνησης σε Ισραήλ και Γάζα έκαναν τον γύρο του κόσμου μετά την απελευθέρωση των ομήρων στο πλαίσιο του σχεδίου του Ντόναλντ Τραμπ για την κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο Αμερικανός πρόεδρος μίλησε νωρίτερα την Δευτέρα στην Κνεσέτ λέγοντας ότι η σημερινή μέρα σηματοδοτεί την «ιστορική αυγή μιας νέας Μέσης Ανατολής», την ώρα που οι παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώνονται στην Αίγυπτο για να συζητήσουν τις επόμενες φάσεις του σχεδίου Τραμπ για μια μακροπρόθεσμη ειρήνη και την αποκατάσταση της Γάζας.
Το CNN σε ανάλυσή του εστιάζει σε τρία βασικά ερωτήματα.
Τι θα κάνει η Χαμάς;
Στην τελευταία συμφωνία ανταλλαγής, η Χαμάς χρησιμοποίησε την εκεχειρία για να ξαναπάρει τον έλεγχο της Γάζας, να εξοντώσει αντιφρονούντες Παλαιστίνιους και να εργαλειοποιήσει τους ομήρους. Όπως επισημαίνεται στην ανάλυση, «φαίνεται να επαναλαμβάνει το ίδιο μοτίβο», καθώς υπάρχουν ήδη μαρτυρίες για νέες συλλήψεις Παλαιστινίων στους δρόμους.
Αυτό έθεσε σε κίνδυνο κάθε ελπίδα να παραταθεί η κατάπαυση του πυρός που επιτεύχθηκε νωρίτερα φέτος σε μια μακροπρόθεσμη εκεχειρία.
Αυτή τη φορά, ωστόσο, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η νέα συμφωνία επιτρέπει στις ισραηλινές δυνάμεις να παραμείνουν σε περισσότερο από το ήμισυ της Λωρίδας της Γάζας, κάτι που η Χαμάς πριν από φέτος δεν θα είχε ποτέ αποδεχτεί. Εξουσιοδοτεί ξένες στρατιωτικές δυνάμεις να εισέλθουν σε αυτές τις περιοχές για να διασφαλίσουν ότι η Χαμάς δεν θα μπορέσει ποτέ να επιστρέψει σε αυτές. Η νέα συμφωνία έχει επίσης την υποστήριξη σχεδόν όλων των αραβικών και μουσουλμανικών κρατών και καλεί τη Χαμάς να αφοπλιστεί.
Η Χαμάς στραφεί ξανά εναντίον αμάχων, το περιθώριο ελιγμών της είναι περιορισμένος.
Το CNN τονίσει στην ανάλυσή του ότι προκειμένου να ανακοδομηθεί η Γάζα, η Χαμάς πρέπει να αποδεχτεί τη συμφωνία στο σύνολό της και να παραιτηθεί από την ψευδή αξίωσή της για εξουσία στη Λωρίδα.
Αναπτύσσονται ενδιάμεσες πολιτικές και στρατιωτικές δομές;
Τα βασικά στοιχεία αυτής της συμφωνίας, πέρα από την απελευθέρωση των ομήρων, περιλαμβάνουν τη δημιουργία μιας προσωρινής δύναμης ασφαλείας και μιας πολιτικής δομής για τη Γάζα.
Εάν αυτές οι δομές τεθούν σε εφαρμογή, τότε το σχέδιο των 20 σημείων έχει πιθανότητες να επιτύχει. Ωστόσο, εάν δεν τεθούν σε εφαρμογή, τότε η Χαμάς θα μπορούσε με την πάροδο του χρόνου να αποκαταστήσει την εξουσία της με τη βία, ένα αποτέλεσμα που θα καταστρέψει κάθε ελπίδα για μακροπρόθεσμη ειρήνη ή αποκατάσταση της Λωρίδας της Γάζας, προσθέτει το CNN.
Αυτό σημαίνει ότι τις επόμενες εβδομάδες θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στο αν οι χώρες είναι διατεθειμένες να συνεισφέρουν δυνάμεις σε μια προσωρινή δύναμη ασφαλείας και αν μπορεί να συσταθεί μια προσωρινή κυβερνητική οντότητα χωρίς να οδηγηθεί σε μήνες διαμάχης.
Το CNN σχολιάζει ότι οι αμερικανικές δυνάμεις δεν θα μπουν στη Γάζα, αλλά θα έχουν καίριο ρόλο στη συγκέντρωση διεθνών συνεισφορών και στον συντονισμό της αποστολής. Στο πολιτικό επίπεδο, το ποιοι Παλαιστίνιοι θα συμμετάσχουν στον προσωρινό φορέα είναι εσωτερικό τους ζήτημα· χωρίς όμως ηγετικό ρόλο των ΗΠΑ, η διαδικασία μπορεί να εκτραπεί σε αδιέξοδο, αφήνοντας κενό εξουσίας που θα εκμεταλλευθεί η Χαμάς.
Υπάρχει κάποιο βιώσιμο σχέδιο ανασυγκρότησης;
Η ανασυγκρότηση της Γάζας θα διαρκέσει μια δεκαετία ή και περισσότερο και θα κοστίσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια. Οι ΗΠΑ είχαν οργανώσει κάτι παρόμοιο πριν από δέκα χρόνια για τη Μοσούλη στο Ιράκ, αλλά η Γάζα είναι ακόμη πιο περίπλοκη περίπτωση: κάτω από το έδαφος της εκτείνονται πάνω από 300 μίλια σηράγγων, αποτέλεσμα 20ετούς υπόγειας κατασκευής από τη Χαμάς.
Οποιαδήποτε ελπίδα για την αποκατάσταση της Λωρίδας της Γάζας απαιτεί μια παγκοσμίως συντονισμένη προσπάθεια υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, με τη συμμετοχή Παλαιστινίων που δεν ανήκουν στη Χαμάς και τους τεράστιους πόρους των περιφερειακών εταίρων και συμμάχων της Αμερικής.
Φυσικά, αν η Χαμάς επιμείνει να διατηρήσει τον έλεγχο των περιοχών πάνω από τα σύνορα του Ισραήλ σύμφωνα με τη συμφωνία του Τραμπ, τότε θα είναι η Χαμάς που θα εμποδίζει την ανασυγκρότηση αυτών των περιοχών. Αν η Χαμάς δεν παραιτηθεί από τον έλεγχο της ασφάλειας, λίγες χώρες θα είναι διατεθειμένες να εισέλθουν στη Γάζα ή να διαθέσουν πόρους για την ανασυγκρότησή της.
Τις επόμενες 24 ώρες, το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί, όπως είναι φυσικό, στην επιστροφή των ομήρων μετά από 740 φρικτές ημέρες σε σκοτεινά τούνελ και ακατονόμαστα βασανιστήρια.
Πηγή: CNN