Η Λευκωσία βρέθηκε απόψε στο επίκεντρο των εξελίξεων στην Ευρώπη, καθώς η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα εξέφρασε ξεκάθαρη στήριξη προς την επερχόμενη Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, τονίζοντας πως «η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στην Κυπριακή Προεδρία».
Δίπλα της, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης μίλησε για μια εθνική αποστολή, επισημαίνοντας τον ρόλο της Κύπρου ως γέφυρας στην Ανατολική Μεσόγειο και σημείο συνάντησης συμφερόντων μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ. Υπενθύμισε επίσης την πρόθεσή του να καλέσει στην Κύπρο τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και τον Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, αφήνοντας στην τουρκική πλευρά την απόφαση για το αν θα ανταποκριθούν.
Στενή συνεργασία Λευκωσίας – Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου στο Προεδρικό Μέγαρο, μετά από τη συνάντησή τους και τη συμμετοχή τους στη Διάσκεψη των Προέδρων του Ευρωκοινοβουλίου, η κ. Μέτσολα υπογράμμισε ότι το Σώμα αναμένει στενή συνεργασία με την Κυπριακή Προεδρία σε πολλά κρίσιμα ζητήματα. Έθεσε ως βασικές προτεραιότητες το μεταναστευτικό, την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, τη στεγαστική κρίση και τη συνέχιση της βοήθειας προς την Ουκρανία.
Υπενθύμισε ότι η Διάσκεψη των Προέδρων επισκέπτεται πάντα την πρωτεύουσα του κράτους που αναλαμβάνει την Προεδρία, ώστε να υπάρξει έγκαιρη συνεννόηση για τις προτεραιότητες του εξαμήνου. Η Κύπρος αναλαμβάνει την Προεδρία την 1η Ιανουαρίου 2026, σε μια ιδιαίτερα απαιτητική συγκυρία για την Ένωση, που καλείται να διαχειριστεί πόλεμο, μεταναστευτικές πιέσεις και κοινωνικές ανισότητες.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι η Κύπρος προσεγγίζει την Προεδρία με υπερηφάνεια και αίσθημα ευθύνης, τονίζοντας τη σημασία της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ και την ανάγκη η Ευρώπη να διατηρήσει στενότερη σχέση με την Ανατολική Μεσόγειο.
Κύπρος ως γέφυρα ΕΕ – ΗΠΑ και μήνυμα προς την Τουρκία
Ο Κύπριος Πρόεδρος υπογράμμισε τον περιφερειακό ρόλο της Κύπρου, λέγοντας ότι η Προεδρία στοχεύει να αποτελέσει συνδετικό κρίκο συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων γεωπολιτικών προκλήσεων.
Αναφερόμενος στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ (Gymnich) που σχεδιάζεται να γίνει στην Κύπρο τον Απρίλιο, υποστήριξε ότι θα απευθύνει πρόσκληση στον Πρόεδρο Ερντογάν και τον Υπουργό Φιντάν, επισημαίνοντας ότι η αποδοχή εναπόκειται στην Άγκυρα.
Ο κ. Χριστοδουλίδης έχει επανειλημμένα παρουσιάσει την Κυπριακή Προεδρία ως ευκαιρία για μια διαφορετική προσέγγιση προς την Τουρκία, βασισμένη στην αρχή ότι «η γεωγραφία δεν αλλάζει» και ότι μια πιο στενή σχέση της Τουρκίας με την ΕΕ είναι προτιμότερη από την απομάκρυνσή της.
Την ίδια στιγμή, τόσο ο ίδιος όσο και η κ. Μέτσολα τόνισαν ότι το Κυπριακό παραμένει ζήτημα που αφορά την ΕΕ, με την Πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου να επαναλαμβάνει ότι στηρίζει κάθε πρωτοβουλία επανέναρξης των διαπραγματεύσεων στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Μεταναστευτικό και Ουκρανία στην κορυφή της συζήτησης
Σημαντικό μέρος της συζήτησης αφιερώθηκε στο μεταναστευτικό, με τη Λευκωσία να επισημαίνει πως η Κύπρος παραμένει από τα πλέον επιβαρυμένα κράτη μέλη, ειδικά ως προς τις αφίξεις μέσω της πράσινης γραμμής. Η κ. Μέτσολα έκανε λόγο για ανάγκη πλήρους εφαρμογής του νέου Συμφώνου για το Άσυλο και τη Μετανάστευση και μεγαλύτερης αλληλεγγύης προς τα κράτη πρώτης γραμμής.
Έμφαση δόθηκε και στην Ουκρανία, με την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να υπογραμμίζει ότι η στήριξη προς το Κίεβο είναι αδιαπραγμάτευτη, υπενθυμίζοντας τη μόνιμη παρουσία του Ευρωκοινοβουλίου εκεί και την πίεση για συνέχιση της στρατιωτικής, οικονομικής και πολιτικής βοήθειας.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι η αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου είναι απαραίτητη για να συνεχιστεί η οικονομική υποστήριξη της Ουκρανίας, αλλά και για να αντιμετωπιστούν νέες ευρωπαϊκές προτεραιότητες, όπως η άμυνα και η κοινωνική συνοχή, σε μια εποχή πίεσης στους προϋπολογισμούς των κρατών μελών.
Στεγαστική κρίση και ανάγκη για νέο ευρωπαϊκό εργαλείο
Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε και στη στεγαστική κρίση, που πλέον επηρεάζει ολόκληρη την Ευρώπη, τροφοδοτώντας κοινωνική δυσαρέσκεια και ενισχύοντας ακραίες πολιτικές φωνές. Σημειώθηκε ότι το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρέπει να περιλαμβάνει συγκεκριμένες λύσεις και να συνοδεύεται από ένα χρηματοδοτικό εργαλείο που θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο κόστος ενοικίων και την έλλειψη προσιτής κατοικίας.
Η Κομισιόν ετοιμάζει το πρώτο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Προσιτής Στέγασης, που αναμένεται τον Δεκέμβριο και αποσκοπεί στη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής επενδυτικής πλατφόρμας για προσιτές και βιώσιμες κατοικίες, κινητοποιώντας πρόσθετους πόρους και διευκολύνοντας δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις.
Η Λευκωσία επιδιώκει να θέσει το θέμα στο επίκεντρο της συζήτησης κατά τη διάρκεια της Προεδρίας, συνδέοντας την ευρωπαϊκή απάντηση στη στεγαστική κρίση με τα εργαλεία της συνοχής και της πράσινης μετάβασης, ώστε να υπάρξουν ουσιαστικά οφέλη για τους πολίτες.