Οι τελευταίες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Μόσχα για το ουκρανικό ζήτημα αποκαλύπτουν για ακόμη μία φορά τις πραγματικές διαθέσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν. Σύμφωνα με το BBC, ο Ρώσος πρόεδρος δεν δείχνει καμία διάθεση να προχωρήσει σε ειρηνευτική συμφωνία ― τουλάχιστον όχι σε οποιαδήποτε μορφή συζητείται αυτή τη στιγμή.
Μετά τις πεντάωρες συνομιλίες στη Μόσχα, στις οποίες συμμετείχαν ο Πούτιν, ο Αμερικανός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ και ο σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρετ Κούσνερ, ο στενός συνεργάτης του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, παραδέχθηκε ότι κανένας συμβιβασμός δεν έχει καν πλησιάσει.
Αυτό δεν εκπλήσσει. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Πούτιν είναι απολύτως ενδεικτικές: επιθέσεις κατά της ουκρανικής ηγεσίας, κατηγορίες προς την Ευρώπη ότι υπονομεύει την ειρήνη και επαναλαμβανόμενοι ισχυρισμοί ότι η Ρωσία έχει το «πάνω χέρι» στο μέτωπο.
Η κρατική ρωσική τηλεόραση τον παρουσιάζει με στρατιωτικές στολές, μπροστά σε χάρτες της πρώτης γραμμής, να μιλά για «επιτυχίες» που έχουν διαψευστεί από διεθνείς αναλυτές. Είναι μια χολιγουντιανή σκηνοθεσία που επιχειρεί να καλύψει τέσσερα χρόνια πολέμου, τεράστιες ρωσικές απώλειες και μια οικονομία που βρίσκεται υπό διαρκή πίεση.
Παρά την πραγματικότητα, ο Πούτιν δείχνει να πιστεύει ότι μπορεί ―ή ίσως πρέπει― να συνεχίσει την πορεία του αμετανόητος. Προβάλλει την εικόνα ενός ηγέτη που δεν σταματά, δεν στρίβει, δεν υπολογίζει κόστος. Ένα καθεστώς που μοιάζει περισσότερο με όχημα χωρίς φρένα, εκτοξευμένο σε μια σύγκρουση που το ίδιο προκάλεσε.
Η Μόσχα επιμένει ότι τίποτα δεν μπορεί να την αναγκάσει να αλλάξει πορεία: ούτε η διεθνής διπλωματία, ούτε οι πιέσεις της Ευρώπης, ούτε η Ουκρανία, ούτε οι ΗΠΑ. Ωστόσο, ακόμη και ο Πούτιν αναγκάζεται να αναγνωρίσει ρωγμές: τις «ανισορροπίες» στην οικονομία, τη μείωση της παραγωγικότητας, τη σταδιακή συρρίκνωση των εσόδων από ενέργεια και το αυξανόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα.
Το ερώτημα που παραμένει ανοιχτό είναι κρίσιμο: πότε ―και αν ποτέ― οι οικονομικές πιέσεις θα αρχίσουν να περιορίζουν την πολεμική εμμονή του Κρεμλίνου. Για την ώρα, όλα δείχνουν πως η ρωσική ηγεσία εξακολουθεί να λειτουργεί με λογική αδιέξοδης φυγής προς τα εμπρός, με τον Πούτιν αποφασισμένο να συνεχίσει έναν πόλεμο που έχει ήδη κοστίσει στη Ρωσία πολύ περισσότερο απ’ όσο παραδέχεται το ίδιο το καθεστώς.
Οι Ουκρανοί κλήθηκαν ξανά στην Ουάσινγκτον
Oι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία συνεχίζονται σε μαραθώνιο διπλωματικών επαφών, με την Ουάσινγκτον να καλεί το Κίεβο σε νέα συνάντηση.
Ειδικότερα, οι ΗΠΑ κάλεσαν την ουκρανική αντιπροσωπεία στην Ουάσινγκτον για τη συνέχιση των συνομιλιών, μετά τις επαφές που είχε στη Μόσχα ο ειδικός απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, με τον Βλαντίμιρ Πούτιν — μια εξέλιξη που το Κίεβο χαρακτηρίζει ως «θετικό σήμα» από την αμερικανική πλευρά.
Παράλληλα, όπως αποκάλυψε ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Αντρίι Σιμπίχα, ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, είχε επαφές με την ουκρανική αντιπροσωπεία μετά τις συνομιλίες που είχε την Τρίτη στη Μόσχα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
«Υπήρξε επαφή μεταξύ του επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας και του κ. Γουίτκοφ», είπε ο Σιμπίχα σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες.
«Οι εκπρόσωποι της αμερικανικής αντιπροσωπείας μας ενημέρωσαν ότι, κατά την άποψή τους, οι συνομιλίες στη Μόσχα είχαν θετικό αποτέλεσμα… Και προσκάλεσαν την ουκρανική αντιπροσωπεία να συνεχίσουμε τις συνομιλίες στην Αμερική στο άμεσο μέλλον», πρόσθεσε.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε σήμερα ότι ο επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας, Ρουστέμ Ουμέροφ, ξεκινά προετοιμασίες για τη συνάντηση με τους εκπροσώπους του Τραμπ.
Το Κρεμλίνο δήλωσε την Τετάρτη ότι ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αποδέχθηκε ορισμένες αμερικανικές προτάσεις που αποσκοπούν στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και απέρριψε άλλες, αλλά ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να συναντήσει τους Αμερικανούς διαπραγματευτές «όσες φορές χρειαστεί» για να επιτευχθεί συμφωνία.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, μίλησε μετά τις συνομιλίες στη Μόσχα, οι οποίες συνεχίστηκαν μέχρι τις πρώτες ώρες της Τετάρτης. Σύμφωνα με σύμβουλο του Κρεμλίνου, «δεν έχουν ακόμη βρεθεί συμβιβασμοί».
Σε ερώτηση αν θα ήταν σωστό να ειπωθεί ότι ο Πούτιν απέρριψε τις αμερικανικές προτάσεις, ο Πεσκόφ απάντησε ότι δεν θα ήταν.
«Χθες πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά μια απευθείας ανταλλαγή απόψεων», είπε ο Πεσκόφ. «Κάποια πράγματα έγιναν αποδεκτά, κάποια άλλα κρίθηκαν απαράδεκτα, αυτό είναι μια φυσιολογική διαδικασία εργασίας για την εξεύρεση συμβιβασμού».
Ο Πεσκόφ είπε ότι η Ρωσία είναι ευγνώμων στον Τραμπ για τις προσπάθειές του, αλλά το Κρεμλίνο δεν πρόκειται να δώσει στη δημοσιότητα τις συζητήσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς η υπερβολική δημοσιότητα «δεν θα ήταν εποικοδομητική».
«Οι συζητήσεις διεξάγονται αυτή τη στιγμή σε επίπεδο ειδικών», είπε ο Πεσκόφ. «Είναι σε αυτό το επίπεδο που πρέπει να επιτευχθούν ορισμένα αποτελέσματα, τα οποία στη συνέχεια θα αποτελέσουν τη βάση για επαφές στο ανώτατο επίπεδο».
Πριν από τη συνάντηση της Τρίτης, ο Πούτιν κατηγόρησε τους Ευρωπαίους ηγέτες ότι προσπαθούν να υπονομεύσουν τις ειρηνευτικές προσπάθειες, χαρακτηρίζοντας τις πρόσφατες προτεινόμενες αλλαγές στο αμερικανικό σχέδιο ειρήνης για την Ουκρανία «απολύτως απαράδεκτες». Δήλωσε, επίσης, ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να πολεμήσει με την Ευρώπη εάν δεχθεί επίθεση.
«Δεν σχεδιάζουμε να πολεμήσουμε την Ευρώπη, το έχω πει εκατό φορές. Αλλά αν η Ευρώπη θέλει να πολεμήσει εμάς και το ξεκινήσει, τότε είμαστε έτοιμοι αυτή τη στιγμή», είπε ο Πούτιν σε επενδυτικό φόρουμ στη Μόσχα την Τρίτη, όταν ρωτήθηκε για την αμυντική ενίσχυση της Ευρώπης.
Οι δηλώσεις αυτές αποτέλεσαν από τις πιο αιχμηρές επιθέσεις του Πούτιν κατά της Ευρώπης, την ώρα που επιχειρεί να τροφοδοτήσει διχασμούς στη διατλαντική συμμαχία, σημειώνουν αναλυτές.
Το ειρηνευτικό προσχέδιο των 28 σημείων ήρθε στο φως τον Νοέμβριο, προκαλώντας ανησυχία σε Ουκρανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους, οι οποίοι υποστήριξαν ότι ικανοποιούσε σε μεγάλο βαθμό τις βασικές απαιτήσεις της Μόσχας.
Οι ευρωπαϊκές χώρες αντέδρασαν καταθέτοντας μια αντιπρόταση και, στις συνομιλίες που ακολούθησαν στη Γενεύη, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία ανακοίνωσαν ότι είχαν καταλήξει σε ένα «επικαιροποιημένο και βελτιωμένο πλαίσιο ειρήνης» για τον τερματισμό του πολέμου.
Ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσακόφ, δήλωσε μετά τις συνομιλίες με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ ότι η Μόσχα είχε λάβει αρχικά ένα πακέτο 27 προτάσεων και στη συνέχεια τέσσερα επιπλέον έγγραφα, τα οποία τέθηκαν υπό συζήτηση στη Μόσχα.
Ο Πούτιν είχε αναφέρει την προηγούμενη εβδομάδα ότι οι ΗΠΑ και η Ουκρανία είχαν χωρίσει τις αρχικές προτάσεις σε τέσσερις ενότητες, χωρίς ωστόσο να αποκαλύψουν το περιεχόμενό τους.