Σε ναυάγιο κατέληξαν την Παρασκευή οι προσπάθειες των Γάλλων βουλευτών να καταρτίσουν έναν συμβιβαστικό προϋπολογισμό για το 2026, εξέλιξη που ανοίγει τον δρόμο για την παράταση και τη νέα χρονιά της ειδικής νομοθεσίας που επιτρέπει την υπέρβαση των ορίων δαπανών, ελλείψει εγκεκριμένου κρατικού προϋπολογισμού.
Η μικτή επιτροπή βουλευτών από την Εθνοσυνέλευση και τη Γερουσία διέκοψε τις συνομιλίες έπειτα από λιγότερο από μία ώρα, χωρίς να επιτευχθεί συμφωνία στα βασικά δημοσιονομικά μεγέθη. Ο πρωθυπουργός Σεμπαστιάν Λεκορνί ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει νέες διαβουλεύσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς τη Δευτέρα, παραδεχόμενος ωστόσο ότι το κοινοβούλιο δεν προλαβαίνει πλέον να ψηφίσει προϋπολογισμό πριν από το τέλος του έτους.
Η κατάρρευση των διαπραγματεύσεων καθιστά σχεδόν αναπόφευκτη την προσφυγή σε έκτακτο νόμο, ο οποίος θα επιτρέπει στο κράτος να συνεχίσει τις δαπάνες, την είσπραξη φόρων και τον δανεισμό το 2026, μέχρι να υπάρξει πλήρης δημοσιονομική συμφωνία. Όπως προειδοποίησε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, μια τέτοια λύση θα είναι προσωρινή και αναποτελεσματική, καθώς δεν ενσωματώνει ούτε δύσκολες πολιτικές επιλογές ούτε μέτρα εξοικονόμησης ή φορολογικές παρεμβάσεις. Αντίθετα, θα οδηγήσει σε έλλειμμα σαφώς υψηλότερο από τους στόχους της κυβέρνησης, την ώρα που –όπως τόνισε– αυξάνονται οι πιέσεις για μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες.
Στόχος έλλειμμα κάτω από 5%, αλλά με περιορισμένα περιθώρια
Οι αγορές και οι οίκοι αξιολόγησης παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, καθώς η Γαλλία καταγράφει φέτος δημοσιονομικό έλλειμμα 5,4% του ΑΕΠ, το υψηλότερο στην ευρωζώνη. Η κυβέρνηση μειοψηφίας επιμένει ότι το έλλειμμα του 2026 πρέπει να διατηρηθεί κάτω από το 5%, έχοντας ήδη υποχωρήσει από τον αρχικό στόχο του 4,7% και προχωρήσει σε δαπανηρές παραχωρήσεις για να εξασφαλίσει τη στήριξη των Σοσιαλιστών.
Η Γερουσία ενέκρινε πρόσφατα προϋπολογισμό με έλλειμμα 5,3%, αφού οι συντηρητικοί απέρριψαν αυξήσεις φόρων που προορίζονταν να καλύψουν μεγαλύτερο από το αναμενόμενο κενό στη χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης. Το πολιτικό περιβάλλον παραμένει εξαιρετικά εύθραυστο, σε ένα διχασμένο κοινοβούλιο όπου οι διαμάχες για τα δημόσια οικονομικά έχουν ήδη οδηγήσει στην πτώση τριών κυβερνήσεων μετά την απώλεια της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν στις πρόωρες εκλογές του 2024.
Σύμφωνα με τον Βιλερουά, η παρατεταμένη αβεβαιότητα γύρω από τον προϋπολογισμό αφαιρεί ήδη 0,2 ποσοστιαίες μονάδες από την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Την ίδια στιγμή, το δημόσιο χρέος ανήλθε τον Σεπτέμβριο στα 3,482 τρισ. ευρώ, ή στο 117,4% του ΑΕΠ, όπως ανακοίνωσε το Insee — επίπεδο πρωτόγνωρο εκτός της περιόδου της πανδημίας. Μόνο τον τελευταίο χρόνο, με έλλειμμα 5,5% του ΑΕΠ, το χρέος αυξήθηκε κατά 181 δισ. ευρώ.
Τύπος και αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις όχι μόνο στη γαλλική αλλά και στην ευρωπαϊκή οικονομία. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν αποκλείει το ενδεχόμενο το δημόσιο χρέος της Γαλλίας να φθάσει το 129% του ΑΕΠ έως το 2030, εάν δεν ληφθούν έκτακτα μέτρα. Με δεδομένη την αδυναμία συνεννόησης μεταξύ Εθνοσυνέλευσης και Γερουσίας, όλα δείχνουν ότι το 2026 θα βρει τη χώρα χωρίς εγκεκριμένο προϋπολογισμό, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να κυβερνήσει με προσωρινές λύσεις και αυξημένο οικονομικό ρίσκο.