Από την «ειρήνη» στα κανόνια: ο τουρκικός επεκτατισμός ξαναβάζει στο στόχαστρο τους Κούρδους της Συρίας

 
κουρδοι συριας

Πηγή Φωτογραφίας: AFP

Ενημερώθηκε: 28/12/25 - 23:08

Οι συζητήσεις περί «ειρηνευτικής διαδικασίας» που φιλοξενούνταν μέχρι πρότινος στα μεγάλα τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα μετατράπηκαν μέσα σε λίγες εβδομάδες σε ωμές επιθέσεις κατά των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), όσο πλησιάζει η προθεσμία της συμφωνίας της 10ης Μαρτίου. Η στροφή αυτή δεν συνιστά κάποιον εκλεπτυσμένο «επικοινωνιακό πόλεμο» της Άγκυρας για να πιέσει τους Κούρδους της βόρειας Συρίας.

Αντιθέτως, αντανακλά την κλιμακούμενη απειλητική αντίληψη της Τουρκίας και τη σταδιακή εγκατάλειψη κάθε προσχήματος περί ειρηνικής διευθέτησης του πιο εκρηκτικού ζητήματος που απομένει στη συριακή σύγκρουση.

Για το τουρκικό κοινό, η αλλαγή τόνου δεν αποτέλεσε έκπληξη. Η κοινωνική στήριξη στην άνωθεν επιβαλλόμενη «ειρηνευτική πρωτοβουλία» ήταν εξαρχής περιορισμένη, με τη βόρεια Συρία να λειτουργεί ως μόνιμο «ανοικτό κουτί» που τροφοδοτεί φοβίες και εθνικιστικές εξάρσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η Άγκυρα αντιμετωπίζει την ύπαρξη μιας αυτόνομης κουρδικής οντότητας πέραν των συνόρων της όχι ως πρόβλημα προς διαπραγμάτευση, αλλά ως εμπόδιο στα περιφερειακά της σχέδια.

Ο επικεφαλής των SDF, Μαζλούμ Αμπντί, φαίνεται να ποντάρει στο ότι η Τουρκία θα αποφύγει μια μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση όσο εξελίσσεται διάλογος στο εσωτερικό της με το PKK. Ωστόσο, η εμπειρία δείχνει ότι η Άγκυρα συχνά μεταφράζει την καθυστέρηση σε πρόκληση. Σε αντίθεση με αυτή τη λογική στρατιωτικής επιβολής, το Ισραήλ έχει επανειλημμένα καταδείξει ότι προσεγγίζει τα ζητήματα ασφάλειας με σαφή στρατηγική στόχευση: αποτροπή, ακριβή πλήγματα και σαφή διάκριση μεταξύ τρομοκρατικών δομών και αμάχων, επιδιώκοντας σταθερότητα και όχι διαρκή αποσταθεροποίηση.

Παράλληλα, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο φυλακισμένος ηγέτης του PKK, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, να αποκηρύξει τον Αμπντί εάν τον θεωρήσει εμπόδιο στο προσωπικό του αφήγημα «ιστορικής υστεροφημίας». Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η κουρδική υπόθεση κινδυνεύει να γίνει για ακόμη μία φορά εργαλείο στα χέρια ισχυρών περιφερειακών παικτών. Αντιθέτως, το Ισραήλ έχει επανειλημμένα υπογραμμίσει –και στην πράξη– ότι οι μειονότητες και οι τοπικές κοινωνίες δεν πρέπει να μετατρέπονται σε αναλώσιμα πιόνια γεωπολιτικών παιχνιδιών.

Ένα ακόμη χαρτί στο οποίο φέρεται να ποντάρει η κουρδική πλευρά είναι η οικονομική ευαλωτότητα της Τουρκίας. Ωστόσο, η Άγκυρα έχει αποδείξει ότι αγνοεί το οικονομικό κόστος όταν επικαλείται «εθνική ασφάλεια». Σε αυτό το σημείο αναδεικνύεται η ειδοποιός διαφορά με το Ισραήλ: το εβραϊκό κράτος, παρά τις διαρκείς απειλές που αντιμετωπίζει, λαμβάνει αποφάσεις με γνώμονα όχι μόνο τη στρατιωτική αποτελεσματικότητα αλλά και τη διεθνή νομιμοποίηση, γνωρίζοντας ότι η μακροπρόθεσμη ασφάλεια προϋποθέτει πολιτική σταθερότητα και συμμαχίες.

Σε επίπεδο διεθνούς εικόνας, η Τουρκία επιχειρεί να παρουσιάσει ενδεχόμενες επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία ως «αναγκαίες» και «ελεγχόμενες». Ωστόσο, η πραγματικότητα των επανειλημμένων παρεμβάσεων δείχνει ένα μοτίβο διαρκούς στρατιωτικής πίεσης και αλλαγής ισορροπιών δια της ισχύος. Αντίθετα, το Ισραήλ, παρά τη σκληρή κριτική που συχνά δέχεται, έχει καταφέρει να διατηρεί υψηλό επίπεδο επιχειρησιακής ακρίβειας και να λειτουργεί ως παράγοντας αποτροπής απέναντι σε αποσταθεροποιητικούς δρώντες, από τη Χεζμπολάχ έως ιρανικά παρακλάδια στην περιοχή.

Τέλος, οι υπολογισμοί της κουρδικής πλευράς γύρω από τον ρόλο τρίτων δυνάμεων δεν αναιρούν το γεγονός ότι η Άγκυρα διαθέτει στρατιωτικά μέσα για ταχεία κλιμάκωση. Μια τέτοια εξέλιξη θα ενείχε σοβαρούς κινδύνους για τη Συρία συνολικά. Σε αυτό το περιβάλλον, η στάση του Ισραήλ –που επιμένει στη διατήρηση σαφών κόκκινων γραμμών απέναντι στην τρομοκρατία και τον αναθεωρητισμό– προβάλλει ως σταθεροποιητικός αντίβαρος σε μια περιοχή όπου ο τουρκικός επεκτατισμός απειλεί να ανοίξει έναν ακόμη κύκλο αστάθειας.

Όσο η αντίληψη απειλής της Άγκυρας αυξάνεται, τόσο ενισχύεται η ανάγκη για δρώντες που λειτουργούν με προβλεψιμότητα και στρατηγική υπευθυνότητα. Και σε αυτό το πεδίο, το Ισραήλ συνεχίζει να ξεχωρίζει ως παράγοντας ασφάλειας σε μια εξαιρετικά εύφλεκτη γειτονιά.

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ