Η κρίση στη Μονή του Σινά ανέδειξε εκ νέου τις ενδορθόδοξες αντιθέσεις, με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων να φαίνεται να επιχειρεί να επιβάλει τη δικαιοδοσία του έναντι του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό πρέπει αν ερμηνεύεται η αιφνιδιαστική συνάντηση του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεοφίλου με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη, παραμονές μάλιστα της επίσκεψης Βαρθολομαίου στον Λευκό Οίκο, ερμηνεύεται ως προσπάθεια της Άγκυρας να παρέμβει στις ορθόδοξες ισορροπίες και να δημιουργήσει ρήγματα.
Η Άγκυρα δείχνει να αξιοποιεί τις φιλοδοξίες του Πατριάρχη Θεοφίλου και τις σχέσεις του με το Πατριαρχείο Μόσχας για να ενισχύσει την εικόνα της ως προστάτιδας των θρησκειών και να πλήξει το Ισραήλ, ενώ παράλληλα συνδέει το ζήτημα της Σχολής της Χάλκης με θέματα της μουσουλμανικής μειονότητας. Οι δηλώσεις Θεοφίλου, που ανακάλεσαν το «Σύμφωνο του Ομάρ» και αναγνώρισαν ρόλο σε μουσουλμάνους ηγέτες για την προστασία των χριστιανικών κοινοτήτων, προκαλούν προβληματισμό.
Σε σχετική ανακοίνωση του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, ο Πατριάρχης Θεόφιλος τόνισε ότι η εκκλησιαστική και πολιτιστική κληρονομιά πρέπει να προστατεύεται ως ζωντανή μαρτυρία πίστης και ευχαρίστησε τον Ερντογάν για την αναγνώριση της σημασίας της. Υπογράμμισε επίσης ότι οι μουσουλμάνοι ηγέτες, διάδοχοι του Συμφώνου, έχουν ευθύνη για τη διαφύλαξη των χριστιανικών κοινοτήτων και Αγίων Τόπων, καλώντας σε ανανεωμένη συνεργασία ώστε οι Άγιοι Τόποι να παραμείνουν πηγή ενότητας και ελπίδας για όλους τους λαούς της περιοχής.
Αξίζει να σημειωθεί πως η τουρκική παρέμβαση στις ενδορθόδοξες σχέσεις συμπίπτει και με τη συνεργασία του Πατριαρχείου Μόσχας με τουρκικούς διπλωματικούς κύκλους, γεγονός που υπογραμμίζει τη στρατηγική της Άγκυρας να εργαλειοποιήσει τις εκκλησιαστικές αντιθέσεις για ευρύτερους γεωπολιτικούς σκοπούς.
Τι είνα το σύμφωνο του Ομάρ
Το «Σύμφωνο του Ομάρ» είναι ένα κείμενο που αποδίδεται στον χαλίφη Ομάρ (7ος αι.) και καθόριζε το καθεστώς των χριστιανών και εβραίων υπό ισλαμική κυριαρχία. Προέβλεπε την προστασία τους και τη διατήρηση των θρησκευτικών τους χώρων, με αντάλλαγμα την καταβολή ειδικού φόρου και την αποδοχή περιορισμών, όπως η απαγόρευση ανέγερσης νέων ναών ή δημόσιων εκδηλώσεων πίστης. Παρότι συντάχθηκε αργότερα, αποτέλεσε τη βάση του «Status Quo» που για αιώνες ρύθμιζε τη συνύπαρξη διαφορετικών θρησκειών στην Ιερουσαλήμ και σε άλλα μέρη της Ανατολής.
Πηγή: sigmalive.com