Υποψία δέσμευσης εθνικού πλούτου βαραίνει τη συνάντηση Ερντογάν–Τραμπ, καθώς το ζήτημα των σπάνιων γαιών της Τουρκίας προβάλλει ως πιθανή αθέατη παράμετρος στο διπλωματικό παζάρι.
Η ατζέντα της Νέας Υόρκης
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, στον αντιπολιτευόμενο κυρίως τύπο, εκτός από την αγορά αεροσκαφών Boeing, ο Αμερικανός πρόεδρος ενδέχεται να ζητήσει πρόσβαση στα 694 εκατομμύρια τόνους αποθεμάτων σπάνιων γαιών της χώρας, που βρίσκονται στο Εσκίσεχίρ.
Το θέμα αναζωπυρώθηκε από παλαιότερη δήλωση του πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα, Τόμας Μπαράκ, ο οποίος είχε χαρακτηρίσει τα κοιτάσματα «στρατηγική ευκαιρία».
Το μεγαλύτερο απόθεμα μετά την Κίνα
Σαφής ήταν ο Αϊχάν Γιουκσέλ, πρόεδρος του Επιμελητηρίου Μηχανικών Μεταλλείων, ο οποίος επισήμανε τη σημασία των κοιτασμάτων. «Τα κοιτάσματα στη Μπεϊλίκοβα ανακαλύφθηκαν τη δεκαετία του 1970. Ωστόσο, επειδή η τεχνολογία εκείνη την εποχή δεν είχε αναπτυχθεί, τώρα αρχίζουν να αποκτούν αξία». Και πρόσθεσε: «Τα ορυκτά εδώ είναι στοιχεία σπάνιων γαιών... Αυτό είναι το μεγαλύτερο απόθεμα που έχει καταγραφεί μετά την Κίνα». Το σχόλιό του υπενθυμίζει την αναντικατάστατη σημασία τους για το μέλλον της βιομηχανίας.
Η στρατηγική σημασία των ορυκτών
Ο Γιουκσέλ υπογράμμισε ότι αυτά τα στοιχεία αποτελούν το κλειδί για τον ενεργειακό μετασχηματισμό και ότι όποιος ελέγχει αυτούς τους πόρους, ελέγχει την αυριανή τεχνολογία.
«Αυτά τα στοιχεία σπάνιων γαιών παίζουν σημαντικό ρόλο στην αποθήκευση ενέργειας. Θα διαδραματίσουν επίσης κρίσιμο ρόλο ως εναλλακτικές πηγές ενέργειας, δηλαδή στη χρήση και παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων».
Κίνδυνος παραχώρησης σε ξένα χέρια
Η πιθανότητα εμπλοκής των ΗΠΑ προκαλεί ανησυχία.
«Προφανώς θέλει τα δικαιώματα λειτουργίας αυτών των ορυχείων στην αμερικανική κυβέρνηση και σε αμερικανικές εταιρείες», προειδοποίησε ο Γιουκσέλ. Η αναφορά του αποτυπώνει το φόβο πως η Άγκυρα μπορεί να βρεθεί να παραδίδει έναν εθνικό πλούτο με αντάλλαγμα βραχυπρόθεσμα πολιτικά οφέλη.
Οικονομικός και τεχνολογικός μοχλός
Η σημασία των σπάνιων γαιών για την τουρκική βιομηχανία είναι αδιαμφισβήτητη.
«Αυτοί οι πόροι θα είναι κρίσιμοι για την τουρκική βιομηχανική ανάπτυξη... πιστεύουμε ότι αυτοί οι πόροι πρέπει να προστατεύονται με ζήλο», σημείωσε ο Γιουκσέλ, υπενθυμίζοντας ότι πρόκειται για μη ανανεώσιμα κοιτάσματα.
Μέχρι στιγμής, η εκμετάλλευση ανήκει στην κρατική Eti Maden, που λειτουργεί πιλοτική μονάδα. Ωστόσο, η παραγωγική διαδικασία παραμένει σε εμβρυακό στάδιο, γεγονός που αφήνει χώρο για πιέσεις και παρεμβάσεις.
Από τα «καλά νέα» στις ανησυχίες
Υπενθυμίζεται ότι ο ίδιος ο Ερντογάν είχε ανακοινώσει το 2022 την ανακάλυψη του κοιτάσματος ως «καλά νέα».
«Το Εσκισεχίρ Μπεϊλίκοβα είναι το δεύτερο μεγαλύτερο κοίτασμα στον κόσμο μετά την Κίνα. Τώρα δημιουργούμε μια μονάδα παραγωγής εδώ που αρχικά θα επεξεργάζεται 1.200 τόνους μεταλλεύματος ετησίως». Σήμερα, όμως, η είδηση επιστρέφει όχι με θριαμβολογίες, αλλά με σκιές αμφιβολίας για το πού θα καταλήξει ο εθνικός πλούτος.
Πηγή: sigmalive.com