Η απόφαση του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι να στείλει τον υπουργό Άμυνας Ρουστάμ Ουμέροφ να συναντηθεί με την χαμηλού επιπέδου ρωσική αντιπροσωπεία στην Κωνσταντινούπολη ήταν μια δύσκολη αλλά αναγκαστική επιλογή, σημειώνει το CNN σε ανάλυσή του. Το μήνυμα αυτής της απόφασης είχε έναν αποδέκτη: Τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Το Κίεβο πρέπει να δείξει ότι είναι πρόθυμο να κάνει οποιοδήποτε βήμα για την προώθηση κάθε είδους ειρήνης, αλλιώς κινδυνεύει ο Τραμπ να διαπιστώσει σιγά σιγά ότι οι φιλοκρεμλινικές φωνές γύρω του αυξάνονται σε ένταση, να βαρεθεί εντελώς τις ειρηνευτικές διαδικασίες και/ή να περιορίσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία.
Αλλά τελικά, η ειρηνευτική διαδικασία εξελίσσεται ακριβώς όπως θέλει η Ρωσία, με αργό ρυθμό.
Την περασμένη εβδομάδα, από τότε που η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και η Πολωνία στάθηκαν στο πλευρό της Ουκρανίας και απαίτησαν 30ήμερη κατάπαυση του πυρός χωρίς όρους αρχής γενομένης από τη Δευτέρα, μάθαμε πολλά για τα πραγματικά συναισθήματα του Πούτιν και του Τραμπ.
Πρώτον, η κύρια ανάγνωση είναι ότι το Κρεμλίνο δεν φοβάται τις περαιτέρω κυρώσεις, την ευρωπαϊκή πίεση και δεν παρασύρεται από τον Τραμπ. Προς το παρόν, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θεωρεί ότι οι πιθανές παγίδες μιας φωτογραφίας μαζί με τον Αμερικανό πρόεδρο και τον Ουκρανό εχθρό του είναι πολύ μεγαλύτερες από την πιθανή ζημιά που μπορεί να προκαλέσει η πρόκληση της οργής του Τραμπ.
Η απόρριψη αυτής της πρωτοβουλίας είναι ένα υπολογισμένο ρίσκο που μπορεί ήδη να αποδίδει. Η αντίδραση του Τραμπ - που δήλωσε ότι «τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί» έως ότου συναντηθούν ο ίδιος και ο Πούτιν - ρίχνει στον αέρα κάθε προσδοκία για διπλωματία έως ότου οι δύο άνδρες πραγματοποιήσουν διμερή σύνοδο κορυφής. Η δήλωση αυτή επιτρέπει στον Πούτιν να ακολουθήσει οποιαδήποτε πορεία κατά το δοκούν, γνωρίζοντας ότι ο επικεφαλής του Λευκού Οίκου πιστεύει πραγματικά ότι δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος έως ότου οι δύο πρόεδροι συναντηθούν αυτοπροσώπως.
Δεν αποκλείεται μια διμερής συνάντηση να πραγματοποιηθεί σύντομα, ή ακόμη και ότι οι συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη την Παρασκευή θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια σύνοδο κορυφής το Σαββατοκύριακο. Αλλά ο Πούτιν πιθανώς απολαμβάνει να βλέπει την ειρηνευτική διαδικασία να προχωράει με αρκετή ψεύτικη ειλικρίνεια ώστε ο Λευκός Οίκος να μην την εγκαταλείψει. Γιατί να βιαστεί εξάλλου; Οι δυνάμεις του συγκεντρώνονται κοντά στην ανατολική μεθόριο, έχοντας σαφώς κατά νου έναν ευρύτερο ρωσικό στρατηγικό στόχο.
Η απόφαση του Πούτιν να απορρίψει τις προτροπές του Τραμπ να παραστεί αποκαλύπτει δύο βασικά μέρη της σκέψης του. Ήταν πρόθυμος να υπομείνει τις περαιτέρω «μαζικές κυρώσεις» που απείλησε η Γαλλία για την απόρριψη της εκεχειρίας - και στη συνέχεια και τη σύνοδο κορυφής της Κωνσταντινούπολης. Και πιθανότατα επίσης προέβλεψε και πόνταρε, σωστά, στον περιορισμένο θυμό του Τραμπ. Ο επικεφαλής του Κρεμλίνου ήταν πρόθυμος να διακινδυνεύσει ακόμη και τρεις ημέρες εικασιών για το αν θα συμμετάσχει, κρατώντας τον κόσμο σε αναμονή για τη σύνθεση της ρωσικής αντιπροσωπείας της Κωνσταντινούπολης.
Ο Πούτιν μπορεί να διαπραγματευόταν με τον Τραμπ στο πλαίσιο των συνομιλιών για την Τουρκία, ή ρητούς όρους ή παραχωρήσεις πριν από μια σύνοδο κορυφής, ή μπορεί να μην είχε καμία απολύτως πρόθεση να αποδεχθεί την προσφορά του Ζελένσκι. Ίσως να μην το μάθουμε ποτέ.
Ο Ζελένσκι είναι αντιμέτωπος τώρα με μια αμήχανη στιγμή κατά την οποία πρέπει να περιφέρεται γύρω από τις συνομιλίες σε περίπτωση που αυτές κλιμακωθούν ξαφνικά, χωρίς όμως να φαίνεται ότι περιμένει την επόμενη κίνηση του Πούτιν. Μια σύνοδος κορυφής - προσχεδιασμένη, όπως είπε - τον περιμένει στην Αλβανία την Παρασκευή, αλλά στη συνέχεια πρέπει να επιστρέψει επειγόντως στον πόλεμο.
Γίνεται σιγά-σιγά φανερό ότι ο Τραμπ μπορεί να συνεχίσει να αποφεύγει τις πρόσθετες κυρώσεις και τις συνέπειες για τη Ρωσία που η Ευρώπη και ο Λευκός Οίκος έχουν υπαινιχθεί. Ο περιορισμένος και «τεχνικός» χαρακτήρας της ρωσικής αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη θα παρέχει αρκετό λόγο στον Τραμπ να διατηρήσει την ελπίδα για πρόοδο και να καθυστερήσει τις κυρώσεις στη Μόσχα. Το Κρεμλίνο είναι πιθανό να παρουσιάσει μια σειρά από μαξιμαλιστικές απαιτήσεις και η Ουκρανία θα απαιτήσει οργισμένη μια κατάπαυση του πυρός που η Ρωσία απορρίπτει συνεχώς.
Ακόμα και με την προσθήκη των ανώτερων αξιωματούχων του Τραμπ στο μείγμα την Παρασκευή, θα υπάρξει πιθανότατα ελάχιστη πρόοδο. Και αυτό ακριβώς επιθυμεί το Κρεμλίνο.
Στο μεταξύ, ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας Βλαντίμιρ Μεντίνσκι δήλωσε νωρίτερα ότι «στόχος των άμεσων επαφών με την Ουκρανία είναι η εγκαθίδρυση μακροχρόνιας ειρήνης μέσω της αντιμετώπισης των βαθύτερων αιτιών της σύγκρουσης». «Η ρωσική αντιπροσωπεία στην Κωνσταντινούπολη πρόκειται να αναζητήσει πιθανές λύσεις και σημεία επαφής», σημείωσε και πρόσθεσε: «Θεωρούμε τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη ως συνέχεια εκείνων που διακόπηκαν το 2022». Ακόμη, δήλωσε ότι «είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε και να συνεχίσουμε την πορεία των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη, έτοιμοι για πιθανούς συμβιβασμούς και να τους συζητήσουμε».
Η θέση της Ρωσίας σχετικά με μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία έχει αλλάξει για να αντικατοπτρίζει τις αλλαγές στα μέτωπα όπου η Ρωσία έχει προελάσει, επανέλαβε εκ νέου σήμερα η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα. Ερωτηθείσα από το Reuters αν η θέση της Ρωσίας έχει αλλάξει από τον Ιούνιο του 2024, όταν ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι η Ουκρανία πρέπει να εγκαταλείψει επίσημα τις φιλοδοξίες της για το ΝΑΤΟ και να αποσύρει τα στρατεύματά της από το σύνολο του εδάφους τεσσάρων ουκρανικών περιοχών που διεκδικεί η Ρωσία, η Ζαχάροβα είπε: «Ναι, υπάρχουν αυτές οι αλλαγές στη ρωσική θέση». «Αυτές οι αλλαγές αντικατοπτρίζονται από τις αλλαγές επί του πεδίου», δήλωσε η ίδια.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε από τη μεριά του σήμερα ότι το Κίεβο δεν θα αναγνωρίσει ποτέ τμήματα της Ουκρανίας που βρίσκονται υπό κατοχή ως τμήματα της Ρωσίας, καθώς επιβεβαίωσε ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες θα προχωρήσουν. «Σε όλες τις συζητήσεις - και το τονίζω αυτό - και αυτή είναι η ακλόνητη θέση μου - δεν αναγνωρίζουμε νομικά κανένα από τα προσωρινά κατεχόμενα εδάφη μας ως ρωσικά. Πρόκειται για ουκρανικά εδάφη«, δήλωσε ο Ζελένσκι στους δημοσιογράφους στην Άγκυρα. Η Ρωσία έχει επανειλημμένα απαιτήσει να αναγνωριστούν ως τμήματα της Ρωσίας οι τέσσερις ουκρανικές περιοχές που βρίσκονται σήμερα εν μέρει υπό τον έλεγχό της, καθώς και η Κριμαία την οποία η Μόσχα προσάρτησε παράνομα το 2014. Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επισημάνει στο παρελθόν ότι πιστεύει πως η Ουκρανία ενδέχεται να μην είναι σε θέση να πάρει πίσω όλα τα προπολεμικά εδάφη της.
Ο Ζελένσκι δήλωσε επίσης ότι αν ο Πούτιν είναι έτοιμος για διαπραγματεύσεις χωρίς προϋποθέσεις, τότε «ας συναντηθούμε».
Πηγή: CNN, skai.gr