Η Βενεζουέλα ανακοίνωσε την Τρίτη αυτό που χαρακτήρισε ως σημαντική στρατιωτική ανάπτυξη σε εθνικό επίπεδο, ως απάντηση στην παρουσία αυξανόμενων ναυτικών δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών στα ανοικτά των ακτών της.
Την Πέμπτη, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν επίσης μια επιχείρηση, με την ονομασία Southern Spear, η οποία, όπως δήλωσαν, είχε ως στόχο τους «ναρκοτρομοκράτες» στο Δυτικό Ημισφαίριο.
Σύμφωνα με το Al Jazeera, η κλιμάκωση της έντασης έχει προκαλέσει ανησυχία στο Καράκας, όπου οι αξιωματούχοι φοβούνται ότι οι ΗΠΑ μπορεί να χρησιμοποιούν αυτές τις επιχειρήσεις ως πρόσχημα για να αναγκάσουν τον πρόεδρο Νικολά Μαδούρο να παραιτηθεί.
«Λέμε στην αμερικανική αυτοκρατορία να μην τολμήσει: Είμαστε προετοιμασμένοι», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Ιβάν Γκιλ την Πέμπτη.
Αλλά είναι η Βενεζουέλα πραγματικά προετοιμασμένη για μια επίθεση ή εισβολή των ΗΠΑ;
Ποιες είναι οι στρατιωτικές της δυνατότητες;
Τι έχει συμβεί τις τελευταίες εβδομάδες;
Οι εντάσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Καράκας έχουν κλιμακωθεί εδώ και εβδομάδες, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ έχει χτυπήσει μια σειρά από σκάφη στην Καραϊβική Θάλασσα και, πιο πρόσφατα, στον Ειρηνικό Ωκεανό, ισχυριζόμενη ότι μετέφεραν άτομα που διακινούσαν ναρκωτικά στις ΗΠΑ.
Η 20ή επίθεση έλαβε χώρα αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με αξιωματούχους των ΗΠΑ, ενώ συνολικά, έχουν σκοτωθεί περίπου 80 άτομα.
Η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει παρουσιάσει κανένα αποδεικτικό στοιχείο που να υποστηρίζει τον ισχυρισμό της ότι τα βομβαρδισμένα σκάφη μετέφεραν ναρκωτικά ή λαθρέμπορους ναρκωτικών, ή ότι τα σκάφη κατευθύνονταν προς τις ΗΠΑ.
Επίσης, δεν έχει προσφέρει καμία νομική αιτιολόγηση για τις ενέργειές της, οι οποίες, σύμφωνα με πολλούς ειδικούς, παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο.
Στο επίκεντρο των ισχυρισμών της Ουάσιγκτον βρίσκεται η αβάσιμη καταγγελία ότι ο Μαδούρο της Βενεζουέλας προωθεί τη διακίνηση ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ σε συνεργασία με καρτέλ.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ έχουν αποστείλει την αεροπλανοφόρο USS Gerald R Ford στα ύδατα της Καραϊβικής και της Λατινικής Αμερικής, ένα ισχυρό ναυτικό σχηματισμό που έχει δημιουργηθεί γύρω από το πιο προηγμένο και μεγαλύτερο αεροπλανοφόρο στον κόσμο.
Καθώς η Ουάσιγκτον επεκτείνει τη στρατιωτική της παρουσία στην περιοχή, οι αναλυτές λένε ότι οι δηλωμένοι στόχοι της αποστολής έχουν διευρυνθεί και ενδέχεται να μην συνάδουν πλήρως με τις δυνατότητες των δυνάμεων που αναπτύσσονται.
«Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι η ανάπτυξη έχει ως στόχο να σταματήσει τη ροή παράνομων ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ και επίσης να αποδυναμώσει τα καρτέλ, αλλά με την πάροδο του χρόνου ο στόχος των ΗΠΑ έχει επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει δραστηριότητες κατά του καθεστώτος Μαδούρο», δήλωσε ο Μαρκ Κάνσιαν, ανώτερος σύμβουλος στο πρόγραμμα άμυνας και ασφάλειας του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS), σε μια ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο X νωρίς την Παρασκευή.
Είναι η Βενεζουέλα προετοιμασμένη για μια επίθεση;
Την Τρίτη, η κυβέρνηση της Βενεζουέλας ανακοίνωσε μια «μαζική» κινητοποίηση στρατευμάτων και πολιτών για να προετοιμαστεί για οποιαδήποτε πιθανή ενέργεια των ΗΠΑ.
Ο υπουργός Άμυνας της Βενεζουέλας, Βλαντιμίρ Πάντρινιο Λόπεζ, ανακοίνωσε μια «ανώτερη φάση» του Σχεδίου Ανεξαρτησίας 200, ενός μηχανισμού στρατιωτικής αντίδρασης που διατάχθηκε τον Σεπτέμβριο για την ενίσχυση των αμυντικών μέτρων κατά της αμερικανικής παρουσίας στην Καραϊβική.
«Σχεδόν 200.000 στρατιώτες έχουν αναπτυχθεί σε ολόκληρη την εθνική επικράτεια για αυτή την άσκηση», πρόσθεσε ο Πάντρινιο Λόπεζ.
Η άσκηση είχε προγραμματιστεί να ξεκινήσει την Τρίτη και να τελειώσει την Τετάρτη.
Ο Λόπεζ τόνισε επίσης ότι οι στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας είναι ενωμένες. Είπε ότι «πάνω από το 90% του λαού απορρίπτει οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια κατά της Βενεζουέλας», απορρίπτοντας τις ομάδες της αντιπολίτευσης που χαρακτήρισε ως «μειοψηφικές, ανατρεπτικές [και] φασιστικές» και ισχυριζόμενος ότι «δεν υπάρχουν πλέον» στο εθνικό πολιτικό τοπίο.
Πρόσθεσε ότι η κινητοποίηση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στάσης ενάντια στην «ιμπεριαλιστική επιθετικότητα» και τις προσπάθειες της Ουάσιγκτον να ενεργεί ως «ηγεμόνας του πλανήτη» και «αστυνομία του κόσμου», επιμένοντας ότι η Βενεζουέλα παραμένει προσηλωμένη στην ανεξαρτησία, την ελευθερία και την κυριαρχία της.
Μέλη της Βολιβαριανής Εθνικής Εθνοφρουράς συμμετέχουν σε στρατιωτική άσκηση, εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Ναγκουαναγκουά, Βενεζουέλα, 8 Οκτωβρίου 2025. REUTERS/Juan Carlos Hernandez
Οι ένοπλες δυνάμεις και ο «τσαβισμός»
Σύμφωνα με αναλυτές, οι ένοπλες δυνάμεις της Βενεζουέλας είναι πράγματι – ως επί το πλείστον – στενά συνδεδεμένες, πολιτικά, οικονομικά και θεσμικά, με το κίνημα που είναι γνωστό ως «τσαβισμός» και που έχει διαμορφώσει το βενεζουελάνικο κράτος για περισσότερα από 20 χρόνια.
Η στρατιωτική δογματική βασίζεται στις πολιτικές που χάραξε ο αείμνηστος Ούγκο Τσάβες και στηρίζεται στο ότι τα μέλη της είναι «πατριωτικά, λαϊκά και αντιιμπεριαλιστικά». Ο Μαδούρο ανέλαβε την προεδρία μετά το θάνατο του Τσάβες το 2013.
«Δεν νομίζω ότι η κυβέρνηση της Βενεζουέλας και ο στρατός θα διαλυθούν μόνο και μόνο λόγω απειλών», δήλωσε ο Ελίας Φερρέρ, ιδρυτής της Orinoco Research και επικεφαλής συντάκτης του βενεζουελάνικου μέσου ενημέρωσης Guacamaya, στο Al Jazeera.
«Λόγω του τρόπου με τον οποίο αντιδρούν στις απειλές, πάντα έμεναν ενωμένοι και ενίσχυαν τη θέση τους», πρόσθεσε.
Ποια είναι η τρέχουσα στρατιωτική ικανότητα της Βενεζουέλας;
Σύμφωνα με την κατάταξη στρατιωτικής ισχύος του Global Firepower για το 2025, η Βενεζουέλα κατατάσσεται 50η παγκοσμίως μεταξύ 160 χωρών που αξιολογήθηκαν ως προς τις στρατιωτικές τους ικανότητες.
Στην Λατινική Αμερική, κατατάσσεται έβδομη.
Υστερεί σε σχέση με στρατούς της περιοχής, όπως εκείνοι της Βραζιλίας, του Μεξικού και της Αργεντινής, και βρίσκεται σε παρόμοιο επίπεδο με την Κολομβία, τη Χιλή και το Περού.
Σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε το CSIS αυτή την εβδομάδα, η πολεμική αεροπορία της Βενεζουέλας είναι μικρή και λειτουργεί μόνο εν μέρει.
Περίπου 30 από τα 49 αεροσκάφη της θεωρούνται επιχειρησιακά, και μόνο τρία F-16 μπορούν ακόμα να πετάξουν, λόγω έλλειψης ανταλλακτικών που προκαλείται από τις αμερικανικές κυρώσεις.
Σύμφωνα με το Military.com, μια πλατφόρμα που επικεντρώνεται στον αμερικανικό στρατό και την κοινότητα των βετεράνων, η Βενεζουέλα έχει επενδύσει δισεκατομμύρια σε ρωσικά οπλικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων και μαχητικών αεροσκαφών, με σκοπό να αναχαιτίσει τα αμερικανικά πλοία και αεροσκάφη.
Μάλιστα, η Βενεζουέλα διαθέτει τουλάχιστον 21 λειτουργικά Su-30, ένα ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος που αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1980.
Τα Su-30 μπορούν να οπλιστούν με υπερηχητικούς πυραύλους κατά πλοίων, όπως ο Kh-31A, οι οποίοι αποτελούν σημαντική απειλή για τα πολεμικά πλοία που επιχειρούν κοντά στη Βενεζουέλα.
Η έκθεση του CSIS σημειώνει ότι σε περίπτωση σύγκρουσης, τα αεροδρόμια και τα αεροσκάφη της Βενεζουέλας θα ήταν πιθανώς μεταξύ των πρώτων στόχων των ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει μαχητικά αεροσκάφη F-35 στη περιοχή, τα οποία πιθανότατα προορίζονται να αντιμετωπίσουν τόσο τις ελιγμούς των μαχητικών αεροσκαφών της Βενεζουέλας όσο και τα συστήματα αεροπορικής άμυνας της χώρας.
Μέλη της Μπολιβαριανής Εθνοφρουράς και των Ενόπλων Δυνάμεων συμμετέχουν στην αμυντική επιχείρηση «Plan Independencia 200» που διέταξε ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολά Μαδούρο, εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Μερίδα της Βενεζουέλας, σε αυτή τη φωτογραφία που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 11 Νοεμβρίου 2025.
Η Αμερική ακόμα υπερέχει
Σύμφωνα με το Global Firepower, από έναν συνολικό πληθυσμό 31 εκατομμυρίων, ο στρατός της Βενεζουέλας διαθέτει 337.000 ενεργά μέλη.
Από αυτά, 109.000 είναι ενεργά μέλη, 220.000 ανήκουν σε παραστρατιωτικές δυνάμεις και τα υπόλοιπα 8.000 είναι εφεδρικό προσωπικό.
Ωστόσο, οι ειδικοί λένε ότι αυτοί οι αριθμοί κρύβουν μια πιο προβληματική πραγματικότητα για τη Βενεζουέλα: οι στρατιωτικές της δυνάμεις έχουν υποστεί ζημιά από χρόνια περιορισμένης εκπαίδευσης σε θέματα πολεμικών επιχειρήσεων και έμφαση στην εσωτερική ασφάλεια.
Το ναυτικό της, εν τω μεταξύ, δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ και τον αδιαμφισβήτητο έλεγχο τους στη θάλασσα.
Τελικά, οι αναλυτές συμφωνούν ότι οι ΗΠΑ είναι στρατιωτικά πολύ ανώτερες από τη Βενεζουέλα.
«Κανείς δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τη δύναμη του στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών σε συμβατικό πόλεμο», δήλωσε ο Φέρερ, ιδρυτής της Orinoco Research, στο Al Jazeera.
Ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολά Μαδούρο μιλά την ημέρα που υπογράφει νόμο για το πλαίσιο εθνικής άμυνας που ενέκρινε η Εθνοσυνέλευση της Βενεζουέλας, διατάσσοντας την άμεση ενεργοποίηση των «ενιαίων διοικήσεων άμυνας» για την ενοποίηση των πολιτικών και στρατιωτικών δυνάμεων, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση, στο Καράκας της Βενεζουέλας, στις 12 Νοεμβρίου 2025. Παλάτι Μιραφλόρες
Ετοιμάζονται οι ΗΠΑ να επιτεθούν στη Βενεζουέλα;
Ο Τραμπ έχει δικαιολογήσει την πρόσφατη στρατιωτική ενίσχυση υποστηρίζοντας ότι είναι απαραίτητη για να περιοριστεί η ροή ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ.
Ωστόσο, πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι πρόκειται για μια προσπάθεια να αυξηθεί η πίεση στον Νικολά Μαδούρο.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει δηλώσει ότι δεν σκοπεύει να εισβάλει στη Βενεζουέλα, και ο Κάρλος Πίνα, πολιτικός επιστήμονας από τη Βενεζουέλα, πιστεύει ότι η προτιμώμενη στρατηγική της Ουάσιγκτον εξακολουθεί να είναι πολιτική και όχι στρατιωτική.
Ωστόσο, ο Πίνα προειδοποίησε ότι η κλίμακα της αμερικανικής αποστολής δημιουργεί πολιτική πίεση στην Ουάσινγκτον.
«Αφού έστειλε τόσο πολύ στρατιωτικό εξοπλισμό στην Καραϊβική, θα ήταν πολιτική και διπλωματική ήττα για τον Τραμπ να μην κάνει τίποτα, να υποχωρήσει και να αφήσει τα πράγματα όπως ήταν πριν από την κινητοποίηση», είπε.
Για αυτόν τον λόγο αναμένεται οι ΗΠΑ να συνεχίσουν την κλιμάκωση αντί να υποχωρήσουν. «Ο Τραμπ πιθανότατα θα κάνει κάτι για να αποφύγει αυτή την ήττα», είπε. «Πιθανότατα θα συνεχίσει να αυξάνει την στρατιωτική πίεση για να επιβάλει μια πολιτική αλλαγή, να ξεκινήσει μια μετάβαση. Και καθώς περνούν οι μέρες, θα συνεχίσει να συγκεντρώνει περισσότερο στρατιωτικό εξοπλισμό, πλοία, αεροπλάνα, ακόμη και στρατεύματα στην Καραϊβική».
Τι πιστεύουν οι Αμερικανοί για τις επιθέσεις και το ενδεχόμενο πολέμου
Την ίδια στιγμή η πλειοψηφία των Αμερικανών διαφωνεί με το ενδεχόμενο επίθεσης στη Βενεζουέλα αλλά και με τις εξωδικαστικές εκτελέσεις, σύμφωνα με δημοσκόπηση των Reuters/Ipsos.
Ειδικότερα τo 51% δήλωσε ότι διαφωνεί με τις εξωδικαστικές εκτελέσεις έναντι του 29% που είπε ότι συμφωνεί. Ανάμεσα στους Ρεπουμπλικανούς το 58% δήλωσε ότι συμφωνεί ενώ μόνο 8% των Δημοκρατικών εμφανίστηκε θετικό στην πρακτική που ακολουθεί η αμερικανική κυβέρνηση με τις επιθέσεις σε σκάφη σε διεθνή ύδατα.
Αναφορικά δε με το ενδεχόμενο επέμβασης μόνο ένα 21% δήλωσε ότι θα υποστήριζε την απομάκρυνση του Μαδούρο μέσω στρατιωτικής βίας.
Με τα δημοσιεύματα που μιλούν για επικείμενη χερσαία επέμβαση να πυκνώνουν, ο Νικολά Μαδούρο απευθύνθηκε την Πέμπτη μέσω του CNN στους αμερικανούς πολίτες λέγοντας ότι οι δύο λαοί πρέπει να «ενωθούν για την ειρήνη» και ότι δεν χρειαζόμαστε έναν ακόμα «ατελείωτο πόλεμο, έναν άδικο πόλεμο».
Όταν του ζητήθηκε να στείλει ένα μήνυμα στον Τραμπ ο Μαδούρο είπε στα αγγλικά «ειρήνη».
Το πρακτορείο ειδήσεων Reuters ανέφερε το Σάββατο ότι ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ πραγματοποίησαν τρεις συναντήσεις στον Λευκό Οίκο αυτή την εβδομάδα για να συζητήσουν επιλογές για πιθανή στρατιωτική δράση κατά της Βενεζουέλας.