Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αξιολογούν τις προτάσεις από τις Βρυξέλλες για να καμφθούν οι υψηλές τιμές ενέργειας ενόψει του χειμώνα, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιαζόμενου πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αερίου που έχει δημιουργήσει ανησυχίες σε κάποιες πρωτεύουσες, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της προέδρου της Κομισιόν.
Οι υπουργοί της ΕΕ θα συζητήσουν τα μέτρα αυτά σήμερα. Στη συνεδρίασή τους δεν αναμένεται να εγκριθεί κάποια πολιτική, αλλά εκτιμάται ότι θα καταστήσουν σαφές ποιες επιλογές συγκεντρώνουν τη μεγαλύτερη στήριξη --δίνοντας στις Βρυξέλλες μια κατεύθυνση για το τι θα πρέπει να περιληφθεί στις τελικές προτάσεις.
«Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις της ΕΕ αντιμετωπίζουν υπέρογκους λογαριασμούς ενέργειας λόγω της συνεχούς χρήσης των προμηθειών από τη Ρωσία ως όπλου και των τρομακτικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην παραγωγή ενέργειας», σημειώνει σε γραπτή δήλωσή της η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, ενόψει του έκτακτου συμβουλίου των αρμόδιων υπουργών.
«Ανυπομονώ να συζητήσω με τους υπουργούς της ΕΕ για τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να υποστηρίξουμε τους καταναλωτές της ΕΕ να τα καταφέρουν με ασφάλεια και προσιτές τιμές τον χειμώνα», συμπλήρωσε. Όπως αναφέρει ανακοίνωση της Επιτροπής, η Κάντρι Σίμσον θα ανταλλάξει απόψεις με τους υπουργούς Ενέργειας της ΕΕ σχετικά με πιθανά έκτακτα μέτρα για τον μετριασμό των υψηλών τιμών της ενέργειας, με βάση το έγγραφο εργασίας της Κομισιόν που περιγράφει τις προτάσεις στις οποίες αναφέρθηκε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Το σχέδιο για επιβολή πλαφόν στις τιμές του ρωσικού αερίου έτυχε ανάμικτης υποδοχής.
Οι χώρες της Βαλτικής --που εδώ και καιρό υποστηρίζουν τη μείωση των εισαγωγών ρωσικού αερίου-- τάσσονται υπέρ, παράλληλα με χώρες που δεν εξαρτώνται από τη Μόσχα για καύσιμα, μεταξύ των οποίων η Πορτογαλία, που εισάγει κυρίως υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από τη Νιγηρία και τις ΗΠΑ. Ο υπουργός Περιβάλλοντος της χώρας δήλωσε στο κρατικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο αργά χθες ότι το πλαφόν στην τιμή θα βοηθήσει να περιοριστεί η κερδοσκοπία στην αγορά, κάτι που θα βοηθήσει επίσης τις χώρες που δεν αγοράζουν ρωσικό αέριο.
Άλλες χώρες εμφανίζονται πιο θετικές απέναντι στην ιδέα αυτή αφού η Ρωσία μείωσε περαιτέρω τις αποστολές αερίου προς το ευρωπαϊκό μπλοκ τον περασμένο μήνα, αλλά προειδοποίησαν ότι θα χρειαστεί ενότητα μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ για να συμβεί αυτό. «Εάν υπάρξει ενότητα σε αυτό το σημείο, θα το στηρίξουμε. Εάν, από την άλλη πλευρά, είναι κάτι που είναι δύσκολο να το χωνέψουν ορισμένοι, θα πρέπει να το δούμε προσεκτικά», δήλωσε υψηλόβαθμος διπλωμάτης από χώρα της ΕΕ.
Η Ολλανδία, ανακοίνωσε χτες ότι θα υποστηρίξει μια πρόταση της ΕΕ που θα αφορά όμως μόνο το ρωσικό φυσικό αέριο, καθώς θέλει να διασφαλίσει ότι δεν θα πληγεί το TTF, το μεγαλύτερο χρηματιστήριο φυσικού αερίου στην Ευρώπη, που λειτουργεί στο έδαφός της.
Οι Βρυξέλλες δεν έχουν ακόμα διευκρινίσει πώς θα σχεδιαστεί το πλαφόν στην τιμή, αλλά ορισμένοι νόμοι της ΕΕ απαιτούν την έγκριση και των 27 κρατών-μελών της Ένωσης.
Ορισμένες χώρες της κεντρικής και της ανατολικής Ευρώπης είναι επιφυλακτικές, φοβούμενες ότι το μέτρο μπορεί να τις αποκόψει εντελώς από τις προμήθειες αερίου που ήδη είναι μειωμένες.
Η προεδρεύουσα της ΕΕ για το τρέχον εξάμηνο, Τσεχία, ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι διαφωνεί με την επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο, θεωρώντας ότι «αποτελεί ένα πολιτικό εργαλείο και όχι μια αποτελεσματική λύση». Τη σκυτάλη πήραν σήμερα και άλλες χώρες όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία αλλά και η Βουλγαρία.
Επίσης, η Γερμανία, η οποία εξαρτάται από το ρωσικό αέριο, έχει δηλώσει ότι είναι επιφυλακτική σχετικά με την ιδέα.
Σε τροχιά διαφοροποίησης από την πρόταση της Κομισιόν για πλαφόν μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο φαίνεται πως κινείται και η ελληνική κυβέρνηση. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γ. Οικονόμου, δήλωσε με νόημα πως «τα μέτρα που εισηγούμαστε θα πρέπει κυρίως να αποσκοπούν στο πώς θα έχουμε περισσότερα οφέλη και όχι πώς θα ενδεχομένως θα δημιουργήσουν προβλήματα σε μας που τα αποφασίζουμε και τα εφαρμόζουμε» ενώ και ο υπουργός Ενέργειας, Κ. Σκρέκας, αναμένεται να θέσεις στην αυριανή σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας τις ενστάσεις της ελληνικής πλευράς.
Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία θα σταματήσει την προμήθεια αερίου και πετρελαίου στην Ευρώπη εάν επιβληθούν πλαφόν στις τιμές.
Δεδομένων των χαμηλών όγκων που δίδονται στην Ευρώπη --και κατά συνέπεια των χαμηλών εσόδων της Μόσχας από το αέριο-- ορισμένες χώρες άφησαν να εννοηθεί ότι ένα πλαφόν στην τιμή δεν θα καταφέρει πολλά και θα έχει μικρό αντίκτυπο στις τιμές αερίου εντός του ευρωπαϊκού μπλοκ. «Δεν θα έσωζε τίποτα», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Σε κάθε περίπτωση και άσχετα από την έκβαση αυτών των διαβουλεύσεων, τα κράτη — μέλη, ετοιμάζονται για δραστικές περικοπές στην κατανάλωση ενέργειας από τα νοικοκυριά.