Το νεότερο και πιο εξελιγμένο αεροπλανοφόρο της Κίνας τέθηκε επίσημα σε υπηρεσία, στέλνοντας ένα ηχηρό μήνυμα ισχύος στην Ουάσιγκτον. Το «Φουτζιάν» (Fujian), το τρίτο και πιο προηγμένο αεροπλανοφόρο του κινεζικού στόλου, αποτελεί το κορυφαίο επίτευγμα της στρατιωτικής ναυπηγικής της χώρας και το πιο φιλόδοξο βήμα του Πεκίνου στην προσπάθεια να ανταγωνιστεί τις Ηνωμένες Πολιτείες και στη θάλασσα.
Ο Πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ παρέστη στην τελετή ένταξης του πλοίου στο στρατιωτικό λιμάνι της Σάνια, στο νησί Χαϊνάν. Η κρατική τηλεόραση CCTV μετέδωσε εικόνες από τη σημαία να υψώνεται στο κατάστρωμα, ενώ ο Κινέζος ηγέτης επιθεωρούσε τους χώρους του πλοίου και, συμβολικά, πάτησε ο ίδιος το κουμπί του καταπέλτη εκτόξευσης.
Περισσότεροι από 2.000 αξιωματικοί και εργάτες των ναυπηγείων παρακολούθησαν από τις εξέδρες, σε μια τελετή που θύμιζε περισσότερο επίδειξη δύναμης παρά στρατιωτική διαδικασία. Το «Φουτζιάν» είναι το πρώτο κινεζικό αεροπλανοφόρο με ηλεκτρομαγνητικούς καταπέλτες (EMALS) - την ίδια τεχνολογία που χρησιμοποιεί μόνο ένα ακόμη πλοίο παγκοσμίως, το αμερικανικό «USS Gerald R. Ford».
Το σύστημα επιτρέπει την απογείωση βαρέων μαχητικών με περισσότερα καύσιμα και οπλισμό, αυξάνοντας την ακτίνα δράσης και τη δύναμη πυρός. Σύμφωνα με τα κινεζικά μέσα, η απόφαση για την υιοθέτηση του EMALS ήταν προσωπική επιλογή του Σι Τζινπίνγκ.
Στο κατάστρωμα του πλοίου διακρίνονται τρεις θέσεις εκτόξευσης, καθώς και τα νέα κινεζικά μαχητικά J-35, J-15T και KJ-600. Πλάι του, το δεύτερο κινεζικό αεροπλανοφόρο «Σαντόνγκ» είχε τοποθετηθεί συμβολικά για να ενισχύσει την εικόνα μιας χώρας που εισέρχεται δυναμικά στο «κλαμπ» των μεγάλων ναυτικών δυνάμεων.
Το «Φουτζιάν» καθελκύστηκε το 2022 και άρχισε θαλάσσιες δοκιμές το 2024. Με εκτόπισμα 80.000 τόνων, πλησιάζει σε μέγεθος τα αμερικανικά πλοία κλάσης «Νίμιτς» των 97.000 τόνων. Είναι επίσης το πρώτο κινεζικό αεροπλανοφόρο χωρίς τη χαρακτηριστική «ράμπα» τύπου ski jump, στοιχείο που θεωρείται ορόσημο τεχνολογικής αυτονομίας.
Η είδηση της ένταξής του προκάλεσε κύμα ενθουσιασμού στα κινεζικά κοινωνικά δίκτυα. Το hashtag «Το πρώτο κινεζικό αεροπλανοφόρο με ηλεκτρομαγνητικό καταπέλτη τίθεται σε υπηρεσία» συγκέντρωσε πάνω από 10 εκατομμύρια προβολές μέσα σε μία ώρα.
Η Κίνα έχει πλέον τον μεγαλύτερο στόλο στον κόσμο ως προς τον αριθμό πλοίων. Τα κινεζικά ναυπηγεία κατασκευάζουν πολεμικά με ρυθμό που καμία άλλη χώρα δεν μπορεί να ακολουθήσει.
Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να διαθέτουν σαφές τεχνολογικό προβάδισμα, καθώς και περισσότερα πυρηνοκίνητα αεροπλανοφόρα που μπορούν να επιχειρούν απεριόριστα στη θάλασσα. Αντίθετα, το «Φουτζιάν» κινείται με συμβατικά καύσιμα και χρειάζεται ανεφοδιασμό, είτε σε λιμάνι είτε εν πλω.
Δύο πρώην αξιωματικοί του αμερικανικού ναυτικού εκτίμησαν ότι, παρά την εντυπωσιακή του τεχνολογία, οι ρυθμοί αεροπορικών επιχειρήσεων του «Φουτζιάν» ίσως φθάνουν μόλις το 60% ενός αμερικανικού αεροπλανοφόρου ηλικίας πενήντα ετών, λόγω της διάταξης του καταστρώματος.
Η Κίνα δεν σταματά εδώ. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η ναυπήγηση του επόμενου αεροπλανοφόρου, γνωστού προσωρινά ως Type 004, το οποίο αναμένεται να φέρει και αυτό σύστημα EMALS αλλά να είναι πυρηνοκίνητο.
Αν το «Φουτζιάν» είναι το σύμβολο της κινεζικής υπερηφάνειας, το Type 004 προμηνύει τη φιλοδοξία για πλήρη ισορροπία δυνάμεων στον Ειρηνικό.
Η σημασία του «Φουτζιάν» για το Πεκίνο
Η επίσημη καθέλκυση του «Φουτζιάν» έγινε την Τετάρτη στο νησί Χαϊνάν την Τετάρτη, παρουσία του κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ. Ο Σι, ο οποίος ηγείται επίσης της Κεντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής, η οποία διοικεί τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό, στη συνέχεια επιθεώρησε το αεροπλανοφόρο.
Με το «Φουτζιάν», το Πεκίνο πλησιάζει τεχνολογικά τις ΗΠΑ, καθώς εκσυγχρονίζει το ναυτικό της και επεκτείνει τον στόλο της με ένα πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο, το οποίο μπορεί να φιλοξενήσει έως και 90 αεροσκάφη.
Επί του παρόντος, μόνο λίγα πλοία επιφανείας παγκοσμίως χρησιμοποιούν πυρηνική ενέργεια, συμπεριλαμβανομένων των 11 αμερικανικών αεροπλανοφόρων, του γαλλικού «Σαρλ ντε Γκολ» και δύο ρωσικών καταδρομικών κλάσης «Κίροβ».
«Παρά τα πολλά πλεονεκτήματά τους, το εξαιρετικά υψηλό κόστος κατασκευής και λειτουργίας αυτών των πλοίων έχει οδηγήσει τους αναλυτές να αμφισβητήσουν την οικονομική βιωσιμότητα της Κίνας στην ανάπτυξη ενός πυρηνοκίνητου αεροπλανοφόρου -ειδικά αν επιχειρεί κυρίως στον δυτικό Ειρηνικό», λένε στρατιωτικοί ειδικοί.
Ποιος κυριαρχεί στις θάλασσες;
Σε κάθε περίπτωση, η αντιπαράθεση των δύο υπερδυνάμεων, εντείνεται και στη θάλασσα:Η Κίνα, σύμφωνα με την Global Power, διαθέτει 754 πολεμικά σκάφη – μεταξύ των οποίων 72 κορβέτες, 150 περιπολικά σκάφη και 36 πλοία ναρκοθέτησης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες διακρίνονται για την ανώτερη ισχύ πυρός τους: 11 αεροπλανοφόρα, 81 αντιτορπιλικά και 70 υποβρύχια.
Με το «Φουτζιάν», η Κίνα στοχεύει να επιδείξει τον εκσυγχρονισμό του στρατού και του ναυτικού της -έναν από τους μεγαλύτερους στον κόσμο- που διέταξε ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ.
Το νέο αεροπλανοφόρο χρησιμεύει επίσης ως σύμβολο ισχύος στον Δυτικό Ειρηνικό, όπου οι ΗΠΑ διατηρούν στρατιωτικές βάσεις.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η μόνη χώρα εκτός από την Κίνα που διατηρεί μια συνεχή επιχειρησιακή παρουσία σε όλες αυτές τις περιοχές.
Η Κίνα, από την πλευρά της, θεωρεί την θαλάσσια περιφέρειά της ως ένα ενιαίο στρατηγικό θέατρο. Η όρεξή της για ρίσκο σε οποιοδήποτε μέρος της Ανατολικής Σινικής Θάλασσας, της Νότιας Σινικής Θάλασσας ή των υδάτων γύρω από την Ταϊβάν διαμορφώνεται από τον βαθμό στον οποίο συναντά αντίσταση σε όλη την υπόλοιπη γεωγραφική περιοχή.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν μαζί με τις Φιλιππίνες και την Ιαπωνία, να δημιουργήσουν μια κοινή επιχειρησιακή εικόνα καθώς και μια κοινή στρατηγική αποτροπής σε αυτήν την περιοχή. «Αυτό θα επέτρεπε στις τρεις χώρες να αντιμετωπίσουν πιο αποτελεσματικά την κινεζική επιθετικότητα και να προωθήσουν την ασφάλειά τους, καθώς και την ειρήνη και τη σταθερότητα στα στενά, ενισχύοντας παράλληλα την περιφερειακή τάξη που βασίζεται σε κανόνες», λένε Αμερικανοί αναλυτέ