Ως «εχθρό της Ευρώπης» θεωρεί σχεδόν ο ένας στους δύο Ευρωπαίους τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με νέα μεγάλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε εννέα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 48% των ερωτηθέντων αξιολογεί τον Αμερικανό πρόεδρο ως απειλή για την ήπειρο, ενώ το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 62% στο Βέλγιο και στο 57% στη Γαλλία.
Πιο συγκρατημένες εμφανίζονται χώρες όπως η Κροατία (37%) και κυρίως η Πολωνία, όπου μόλις 19% θεωρούν τον Τραμπ εχθρικό – το χαμηλότερο ποσοστό μεταξύ των χωρών που συμμετείχαν. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε για την πλατφόρμα «Le Grand Continent» με έδρα το Παρίσι.
Ο Jean-Yves Dormagen, καθηγητής πολιτικών επιστημών που ανέλυσε τα αποτελέσματα, σημειώνει ότι σε ολόκληρη την ήπειρο ο «τραμπισμός» εκλαμβάνεται πλέον ως εχθρική δύναμη. Σε σύγκριση με τα ευρήματα του Δεκεμβρίου 2024, έχει μειωθεί σημαντικά το ποσοστό όσων περιγράφουν τον Τραμπ ως «ούτε φίλο ούτε εχθρό» και έχει αυξηθεί το ποσοστό όσων τον θεωρούν ξεκάθαρη απειλή.
Υψηλός φόβος για πόλεμο με τη Ρωσία
Παράλληλα, η έρευνα αποτυπώνει μια έντονη ευρωπαϊκή ανησυχία για την ασφάλεια. Το 51% εκτιμά ότι ο κίνδυνος ανοιχτού πολέμου με τη Ρωσία τα επόμενα χρόνια είναι «υψηλός», με ένα 18% να θεωρεί ότι ο κίνδυνος είναι «πολύ υψηλός».
Οι φόβοι αυτοί διαφοροποιούνται ανάλογα με τη γεωγραφία:
- Στην Πολωνία, το ποσοστό φτάνει στο 77%,
- στη Γαλλία στο 54%,
-
στη Γερμανία στο 51%,
ενώ - στην Πορτογαλία (39%) και
-
στην Ιταλία (34%)
οι ανησυχίες είναι πιο περιορισμένες.
Ο Dormagen σχολιάζει ότι τα ευρήματα αυτά «θα ήταν αδιανόητα πριν από λίγα χρόνια», καθώς δείχνουν μια ευρωπαϊκή κοινή γνώμη που έχει πλέον προσαρμοστεί σε ένα νέο, τεταμένο γεωπολιτικό περιβάλλον, όπου η πιθανότητα άμεσης σύγκρουσης στην ήπειρο θεωρείται πλέον ρεαλιστική.
Αίσθηση ευαλωτότητας – Χαμηλή εμπιστοσύνη στις εθνικές δυνατότητες άμυνας
Η έρευνα καταγράφει και έντονο αίσθημα στρατιωτικής αδυναμίας:
Το 69% των Ευρωπαίων πιστεύει ότι η χώρα του δεν θα μπορούσε να αμυνθεί επαρκώς απέναντι σε έναν εξωτερικό εχθρό, όπως η Ρωσία.
Ακόμη και στη Γαλλία, όπου οι πολίτες εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι, μόλις 44% δηλώνουν ότι η χώρα τους μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Στην Πολωνία, παρά την εγγύτητα με τη Ρωσία και την αντίστοιχη εμπειρία, το 58% δηλώνει ανασφάλεια για τις εθνικές αμυντικές δυνατότητες.
Οι Ευρωπαίοι αισθάνονται ευάλωτοι όχι μόνο στρατιωτικά αλλά και σε τεχνολογικές, ενεργειακές και επισιτιστικές απειλές. Η ψηφιακή και τεχνολογική ασφάλεια αναδεικνύεται ως η σημαντικότερη απειλή (28%), ακολουθούμενη από την κλασική στρατιωτική ασφάλεια (25%).
Ισχυρή στήριξη στην ΕΕ – Ενότητα απέναντι σε εξωτερικές απειλές
Παρά το κλίμα ανησυχίας, η εμπιστοσύνη στην Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει ισχυρή.
Το 74% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι θέλει η χώρα του να παραμείνει στην ΕΕ, με υψηλότερα ποσοστά σε Πορτογαλία (90%) και Ισπανία (89%), και χαμηλότερα αλλά πλειοψηφικά σε Πολωνία (68%) και Γαλλία (61%).
Ταυτόχρονα, το 69% θεωρεί ότι η ΕΕ πρέπει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην προστασία των κρατών-μελών απέναντι σε εξωτερικούς κινδύνους.
Πέντε χρόνια μετά το Brexit, η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ένωση κρίνεται αρνητική από το 63% των Ευρωπαίων, με μόλις 19% να πιστεύει ότι η έξοδος είχε θετικά αποτελέσματα.
Συμπέρασμα: Ο Τραμπ ως εχθρός, η Ρωσία ως απειλή – η ΕΕ ως ασπίδα
Η εικόνα που αναδύεται από την έρευνα είναι ξεκάθαρη:
Οι Ευρωπαίοι βλέπουν έναν Τραμπ που θεωρείται εχθρικός, μια Ρωσία που αποτελεί πραγματική στρατιωτική απειλή και μια Ευρωπαϊκή Ένωση που, παρά τα προβλήματα και τις εσωτερικές αντιθέσεις, αντιμετωπίζεται ως αναγκαία ασπίδα προστασίας σε μια εποχή αυξημένων γεωπολιτικών κινδύνων.