Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία πλησιάζει τη συμπλήρωση τεσσάρων ετών τον Φεβρουάριο του 2026, οι προσπάθειες για την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας βρίσκονται και πάλι σε αδιέξοδο. Οι διαπραγματεύσεις έχουν δεχθεί νέο πλήγμα, με τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών να βαθαίνουν το χάσμα ανάμεσα στη Μόσχα και το Κίεβο.
Ένα από τα κρισιμότερα σημεία τριβής παραμένει ο έλεγχος του τμήματος του Ντονέτσκ που εξακολουθεί να βρίσκεται υπό ουκρανική διοίκηση. Πρόκειται για περιοχή στρατηγικής σημασίας, με μεγάλες πόλεις και ισχυρές οχυρώσεις, οι οποίες θεωρούνται καθοριστικές για την αναχαίτιση της περαιτέρω ρωσικής προέλασης.
Το κλίμα επιβαρύνθηκε περαιτέρω μετά τις κατηγορίες της Ρωσίας ότι η Ουκρανία εξαπέλυσε επίθεση στην κατοικία του Βλαντίμιρ Πούτιν στο Νόβγκοροντ — ισχυρισμός που διαψεύστηκε άμεσα από το Κίεβο και προσωπικά από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ανεξαρτήτως του τι συνέβη, η Μόσχα αντέδρασε απειλώντας με αντίποινα και προαναγγέλλοντας σκλήρυνση της στάσης της στις συνομιλίες.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW), μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου του 2025 η Ρωσία ισχυρίζεται ότι ελέγχει σχεδόν το σύνολο του Λουγκάνσκ και περίπου τα τρία τέταρτα του Ντονέτσκ, δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος του Ντονμπάς. Το ζήτημα αυτό, μαζί με τον έλεγχο του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, τις εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία και την άρνηση της Μόσχας να αποδεχθεί προσωρινή εκεχειρία, συγκαταλέγονται στα βασικά εμπόδια για την ειρήνη.
Παρά τις δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι μια συμφωνία βρίσκεται «πιο κοντά από ποτέ», ο ίδιος αναγνώρισε πως παραμένουν σοβαρά και δύσκολα ζητήματα που μπορεί να τινάξουν τις συνομιλίες στον αέρα. Το σχέδιο των 20 σημείων που συζητούν Ουκρανία και ΗΠΑ δεν έχει ακόμη δημοσιοποιηθεί, ενώ το προηγούμενο σχέδιο των 28 σημείων είχε απορριφθεί από το Κίεβο και Ευρωπαίους συμμάχους ως ευνοϊκό για τη Ρωσία.
Ιδιαίτερα περίπλοκο παραμένει και το θέμα του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, του μεγαλύτερου στην Ευρώπη, ο οποίος βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο από το 2022. Οι διαφορετικές προτάσεις για τη διαχείρισή του, αλλά και η απαίτηση της Μόσχας να αναγνωριστούν επίσημα οι προσαρτήσεις ουκρανικών περιοχών, καθιστούν την εξεύρεση λύσης εξαιρετικά δύσκολη.
Στο τραπέζι βρίσκονται ακόμη ζητήματα όπως οι δυτικές εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία, η προοπτική αποστρατιωτικοποιημένων ζωνών, αλλά και η πρόθεση του Ζελένσκι να θέσει τυχόν εδαφικές παραχωρήσεις σε δημοψήφισμα. Η Ρωσία, από την πλευρά της, απορρίπτει κάθε συζήτηση για κατάπαυση του πυρός χωρίς μια συνολική και μόνιμη συμφωνία.
Με τις απαιτήσεις των δύο πλευρών να απέχουν σημαντικά και τη ρητορική να σκληραίνει, το τέλος του πολέμου παραμένει, τουλάχιστον προς το παρόν, μακρινό σενάριο.