Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ προωθεί τα σχέδια απέλασης μεταναστών στα λεγόμενα «κέντρα επιστροφής» στα Δυτικά Βαλκάνια, παρά τις προειδοποιήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών ότι Ρώσοι κατάσκοποι θα μπορούσαν να επωφεληθούν από αυτό, αναφέρει η «The Times».
Βρετανικές πηγές πληροφοριών (MI6) ισχυρίζονται ότι ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ βρίσκεται σε συνομιλίες με τη Σερβία, το Κοσσυφοπέδιο, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη σχετικά με τη δημιουργία κέντρων απέλασης μεταναστών στις εν λόγω χώρες. Οι βρετανικές υπηρεσίες ασφαλείας τονίζουν ότι πρόκειται για μια επικίνδυνη κίνηση, καθώς η επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή και ιδιαίτερα στη Σερβία είναι μεγάλη.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές που μίλησαν στους Times, οι οδηγίες ασφαλείας των υπηρεσιών πληροφοριών αναφέρουν ότι η περιοχή δεν είναι ασφαλής για προγράμματα απέλασης μεταναστών λόγω της εγγύτητάς της με τη Ρωσία.
Τα σχέδια του Στάρμερ θα σήμαιναν την τοποθέτηση ευαίσθητων εθνικών υποδομών και εγκαταστάσεων στη «ρωσική σφαίρα επιρροής», όπου πράκτορες που ενεργούν προς το συμφέρον του Κρεμλίνου θα μπορούσαν να διεισδύσουν και να τις στοχεύσουν.
Προειδοποιεί επίσης ότι οι μετανάστες που αποστέλλονται στην περιοχή θα μπορούσαν να γίνουν στόχοι και να χρησιμοποιηθούν από το καθεστώς του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Αυτόν τον μήνα, ο Βρετανός πρωθυπουργός επιβεβαίωσε αναφορές ότι η κυβέρνηση βρισκόταν σε συνομιλίες με «ορισμένες χώρες» σχετικά με τη δημιουργία κέντρων επιστροφής, κάτι που χαρακτήρισε ως «μια πραγματικά σημαντική καινοτομία».
Η Σερβία, το Κοσσυφοπέδιο, η Βόρεια Μακεδονία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη βρίσκονται σε μια λίστα περίπου εννέα χωρών που υπουργοί και αξιωματούχοι εξετάζουν ως πιθανούς προορισμούς για τους αιτούντες άσυλο των οποίων οι αιτήσεις απορρίφθηκαν, αφού εξαντλήσουν όλες τις επιλογές προσφυγής στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Αλβανία συμπεριλήφθηκε επίσης στη λίστα, αλλά ο πρωθυπουργός της Έντι Ράμα την απέρριψε αυτόν τον μήνα.
Το σχέδιο για κέντρα εξωεδαφικών μεταναστών στα Βαλκάνια είχε ήδη μπλοκαριστεί λόγω ανησυχιών από την MI6, όταν η προηγούμενη συντηρητική κυβέρνηση συνέταξε έναν κατάλογο χωρών για ένα σχέδιο απέλασης τύπου Ρουάντα το 2022.
Σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο που εργάστηκε στις προτάσεις, η λίστα περιελάμβανε την Αλβανία και τη Μολδαβία.
Ξεχωριστές πηγές ασφαλείας αναφέρουν ότι οι ίδιες ανησυχίες έχουν εκφραστεί σχετικά με τις προσπάθειες του Στάρμερ να ανοίξει κέντρα επιστροφής στην περιοχή.
Μια κυβερνητική πηγή που γνωρίζει τις προειδοποιήσεις ασφαλείας σχετικά με την περιοχή των Βαλκανίων δήλωσε:
«Η συμβουλή που λάβαμε ήταν ότι θα στέλναμε ανθρώπους κατευθείαν στη ρωσική σφαίρα συμφερόντων. Ανέφεραν βασικές βρετανικές εθνικές υποδομές, εγκαταστάσεις και συστήματα που θα δημιουργούνταν και στα οποία οι Ρώσοι θα μπορούσαν να διεισδύσουν τοποθετώντας πράκτορες και άλλα άτομα που εργάζονται προς όφελος του Κρεμλίνου. Ουσιαστικά θα τοποθετούσαμε ένα βασικό κομμάτι βρετανικού συμφέροντος, βρετανική γη, ακριβώς σε μια περιοχή όπου η Ρωσία έχει πολύ μεγαλύτερο έλεγχο και επιρροή από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Η εκτίμηση ασφαλείας ήταν ότι αυτό δεν ήταν ούτε λογικό ούτε εφικτό».
«Βασίστηκε στα στοιχεία που έχουμε ότι η Ρωσία είναι πρόθυμη να χρησιμοποιήσει τη μετανάστευση ως μέσο εκμετάλλευσης. Η δημιουργία ενός μεγάλου κέντρου επεξεργασίας μεταναστών σε κοντινή απόσταση από ένα εχθρικό κράτος δεν θεωρήθηκε συνετή από άποψη ασφάλειας».
Σύμφωνα με πηγή ασφαλείας, η MI6 ανησυχεί για σχέδια που επηρεάζουν όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, υποδεικνύοντας ότι όλες είναι πρώην κράτη της κομμουνιστικής Γιουγκοσλαβίας.
«Η ανησυχία εκδηλώνεται με διάφορες μορφές. Η Σερβία είναι η χειρότερη, ορισμένες χώρες αποτελούν μεγαλύτερη απειλή από άλλες. Αυτή είναι η πρώην Γιουγκοσλαβία – οι ρωσικές διασυνδέσεις είναι αρκετά σαφείς», ανέφερε η πηγή.
«Υπάρχουν εκατοντάδες τρόποι με τους οποίους η Ρωσία μπορεί να επηρεάσει αυτές τις κυβερνήσεις – ψηφιακά, φυσικά, μέσω της διαφθοράς, τοποθετώντας φιλορώσους παράγοντες σε κυβερνήσεις ή επηρεάζοντας ακούσια τους ανθρώπους ώστε να υιοθετήσουν τον ρωσικό τρόπο σκέψης», πρόσθεσε.
«Η Ρωσία χρησιμοποιεί επίσης οργανωμένες συμμορίες και το ερώτημα είναι εάν αυτές οι χώρες έχουν την ικανότητα να επιβάλλουν το κράτος δικαίου για να αντιμετωπίσουν τέτοιες απειλές», πρόσθεσε η πηγή.
Οι πηγές ανέφεραν επίσης ότι ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς είναι στενός σύμμαχος του Πούτιν και τον επισκέφθηκε στις αρχές Μαΐου με την ευκαιρία της Ημέρας της Νίκης στην Κόκκινη Πλατεία.
Ένας άλλος λόγος που επικαλούνται οι αξιωματούχοι ασφαλείας είναι οι κανόνες που επιτρέπουν στους Ρώσους πολίτες και τους κατόχους ρωσικών διαβατηρίων να μετακινούνται ελεύθερα εντός και εκτός της Σερβίας, καθώς και οι αναφορές ότι ρωσικά όπλα κυκλοφορούν ελεύθερα στη χώρα.
Αυτή την εβδομάδα, η Βρετανία ξεκίνησε άτυπες συνομιλίες σχετικά με κέντρα επιστροφής με αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Κοσσυφοπεδίου.
Η πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου, Βιόσα Οσμάνι, δήλωσε ότι η χώρα της θα είναι «ανοιχτή» σε συνομιλίες για μια πιθανή συμφωνία για την αποδοχή αιτούντων άσυλο από το Ηνωμένο Βασίλειο, των οποίων η αίτηση έχει απορριφθεί.
Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν για νομικά εμπόδια, δεδομένου ότι αρκετές ευρωπαϊκές χώρες δεν αναγνωρίζουν την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου και ότι αυτό δεν έχει υπογράψει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Το υπουργικό συμβούλιο του Στάρμερ φέρεται να στοχεύει να ανακοινώσει τους προορισμούς για τα κέντρα επιστροφής μέχρι το φθινόπωρο, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο θα φιλοξενήσει μια συνάντηση ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων στο Λονδίνο, στην οποία η παράτυπη μετανάστευση θα αποτελέσει βασικό θέμα.
Ωστόσο, υπάρχει αυξανόμενη απογοήτευση για την έλλειψη προόδου από το Υπουργείο Εσωτερικών σχετικά με τη μορφή που πρέπει να έχουν τα κέντρα επιστροφής.