Τεχεράνη σε αναβρασμό: Κατάρρευση του ριάλ, κοινωνική έκρηξη και απειλή ανθρωπιστικής κρίσης

 
κοινητοποιησεις στο ιραν

Πηγή Φωτογραφίας: AFP, Supplied / Fars News Agency

Ενημερώθηκε: 31/12/25 - 17:06

Οι μαζικές διαδηλώσεις στην Τεχεράνη κλιμακώθηκαν στις 28 και 29 Δεκεμβρίου 2025, με επίκεντρο τα τεχνολογικά κέντρα της οδού Τζομχούρι και το Μεγάλο Παζάρι. Η ιστορική κατρακύλα του ριάλ —που άγγιξε τα 1,42 εκατομμύρια ανά δολάριο— οδήγησε πολλούς καταστηματάρχες σε λουκέτα διαμαρτυρίας, επισημαίνοντας την οικονομική ασφυξία.

Οι μονάδες καταστολής απάντησαν με δακρυγόνα και βίαιη διάλυση των συγκεντρώσεων, ενώ τα κρατικά μέσα επιχειρούν να παρουσιάσουν τις κινητοποιήσεις αποκλειστικά ως οικονομική δυσαρέσκεια. Ωστόσο, οι διαμαρτυρίες συνδέονται άμεσα με την ενεργοποίηση των «snapback» κυρώσεων του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο, που επανέφεραν περιορισμούς σε οικονομία και εξοπλισμούς, επιδεινώνοντας την ήδη εύθραυστη κατάσταση.

Παράλληλα, η χώρα αντιμετωπίζει οξεία υδάτινη κρίση, με τα αποθέματα να υποχωρούν σε κρίσιμα επίπεδα και τον πρόεδρο Μασούντ Πεζεσκιαν να προειδοποιεί ακόμη και για ενδεχόμενη εκκένωση της πρωτεύουσας εάν δεν βελτιωθούν οι βροχοπτώσεις.

Στις 30 Δεκεμβρίου ο Αμπντολνασέρ Χεμμάτι επανήλθε στη θέση του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, σε μια προσπάθεια αποκατάστασης εμπιστοσύνης στις αγορές, ενώ οι Φρουροί της Επανάστασης προειδοποιούν για «υβριδικό πόλεμο» και «υποκίνηση ταραχών», δείχνοντας προτεραιότητα στη σκληρή ασφάλεια έναντι του πολιτικού διαλόγου.

Αναλυτές εκτιμούν πως η κινητοποίηση των εμπόρων του Μεγάλου Παζαριού —ιστορικού στυλοβάτη του καθεστώτος— σηματοδοτεί σοβαρή πολιτική φθορά της κυβέρνησης. Τα συνθήματα αλληλεγγύης θυμίζουν τις διαμαρτυρίες του 2022, υποδηλώνοντας ότι η οικονομική κατάρρευση λειτούργησε ως καταλύτης βαθύτερης κοινωνικής απογοήτευσης.

Η υδατική ένδεια προσθέτει έναν υπαρξιακό κίνδυνο· ενδεχόμενη εφαρμογή δελτίου θα μπορούσε να μεταφέρει τις αναταραχές από εμπορικά σε οικιστικά κέντρα, δοκιμάζοντας τις δυνατότητες καταστολής. Αν οι απεργίες επεκταθούν πανεθνικά, το κράτος ενδέχεται να χάσει κρίσιμα έσοδα και λειτουργικές ικανότητες, ενώ η υπερβολική αστυνομική βία μπορεί να τροφοδοτήσει νέο κύκλο οργής.

Η πολιτική εξουσία κινείται σε λεπτή ισορροπία μεταξύ της «σκληρής γραμμής» των σωμάτων ασφαλείας και των προσπαθειών αποκλιμάκωσης, με το ρίσκο λάθους υπολογισμού να αυξάνεται. Η κρίση στο Ιράν δεν απειλεί μόνο την εσωτερική σταθερότητα, αλλά μπορεί να έχει αλυσιδωτές γεωπολιτικές συνέπειες σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ