Όταν η Ινδία και το Πακιστάν συμφώνησαν σε εκεχειρία το Σάββατο, κάνοντας πίσω από το χείλος ενός ολοκληρωτικού πολέμου, και οι δύο αντίπαλες δυνάμεις κήρυξαν τη νίκη.
Όμως στο Πακιστάν, ανέφεραν αναλυτές, ο ενθουσιασμός μπορεί να θολώνει μια καθαρή εκτίμηση για το πώς η τελευταία εναέρια σύγκρουση, η σοβαρότερη από τότε που και οι δύο χώρες απέκτησαν πυρηνικά όπλα, έχει ανατρέψει την περιφερειακή ισορροπία.
Η Ινδία δεν έχει κρύψει τα σχέδιά της να αλλάξει τους «κανόνες του παιχνιδιού» και, κατά κάποιον τρόπο, το έχει ήδη κάνει με τις αεροπορικές επιδρομές της την Τετάρτη βαθιά εντός του πακιστανικού εδάφους, που στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 20 ανθρώπους. Έχει δηλώσει δημόσια ότι την επόμενη φορά που μαχητές επιτεθούν σε ινδικό έδαφος στο Κασμίρ, το Πακιστάν θα πρέπει να αναμένει παρόμοια – αν όχι πιο έντονη – στρατιωτική απάντηση.
«Αυτό που ήταν στάση, έχει γίνει δόγμα», δήλωσε ο Ατζάι Μπισάρια, πρώην Ύπατος Αρμοστής της Ινδίας στο Πακιστάν.
Καθώς ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι ήδη αντιμετωπίζει εσωτερική κριτική για τη συμφωνία εκεχειρίας, η οποία μέχρι στιγμής τηρείται σε μεγάλο βαθμό, ενδέχεται να αισθανθεί πίεση και να κλιμακώσει την επόμενη φορά που θα αυξηθεί η ένταση, σύμφωνα με αναλυτές.
Τη Δευτέρα, στις πρώτες του δημόσιες δηλώσεις για τη σύγκρουση, ο Μόντι δήλωσε ότι η επιχείρηση της Ινδίας την προηγούμενη εβδομάδα «χάραξε μια νέα γραμμή στη μάχη κατά της τρομοκρατίας. Έθεσε ένα νέο πρότυπο – μια νέα κανονικότητα».
Η εύθραυστη ηρεμία δεν φαίνεται να έχει γίνει αντιληπτή στο Πακιστάν, όπου τα κύρια άρθρα εφημερίδων και οι πολιτικοί έκαναν λόγο για θρίαμβο το Σαββατοκύριακο. Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου του στρατού το βράδυ της Κυριακής, ο Αντιπτέραρχος Ουραγνζέμπ Άχμεντ δήλωσε ότι με την «ανασύσταση της αποτροπής», το Πακιστάν εμπόδισε την Ινδία από το να «επιβάλει μια νέα κανονικότητα».
Αξιωματούχοι στο Ισλαμαμπάντ συνέχισαν να θριαμβολογούν για την κατάρριψη ινδικών πολεμικών αεροσκαφών την Τετάρτη ως απόδειξη της υπεροχής της κινεζικής τεχνολογίας έναντι του ακριβότερου δυτικού εξοπλισμού της Ινδίας. Ανάλυση εικόνων της Washington Post δείχνει ότι τουλάχιστον δύο γαλλικής κατασκευής ινδικά μαχητικά φαίνεται να συνετρίβησαν κατά το πρώτο κύμα επιθέσεων. Το Πακιστάν ισχυρίζεται ότι κατέρριψε πέντε μαχητικά, ισχυρισμός που η Ινδία ούτε επιβεβαιώνει ούτε διαψεύδει. Το Νέα Δελχί δηλώνει ότι πέτυχε τους στρατιωτικούς του στόχους και ότι σκότωσε «100 τρομοκράτες».
Η Ινδία έκανε λάθος υπολογισμό την Τετάρτη όταν «ξεκίνησε πυραυλική επίθεση σε μια πυρηνικά εξοπλισμένη χώρα χωρίς να εξετάσει τις συνέπειες, χωρίς να ανέβει προσεκτικά τα σκαλοπάτια της κλιμάκωσης», δήλωσε η πρώην Υπουργός Εξωτερικών του Πακιστάν Χίνα Ραμπανί Καρ.
«Δεν είχε τη δυνατότητα να αμυνθεί έναντι αντιποίνων και υποτίμησε τη βούληση και την ικανότητα του Πακιστάν να απαντήσει», πρόσθεσε. «Για εμάς, η πεποίθηση περί συμβατικής υπεροχής της Ινδίας κατέρρευσε. Περισσότερα όπλα δεν σημαίνουν ανωτερότητα – έχει σημασία πώς τα χρησιμοποιείς».
Ο Νατζάμ Σέθι, έμπειρος Πακιστανός δημοσιογράφος, θεωρεί τον θριαμβευτικό τόνο πρόωρο και δυνητικά επικίνδυνο: «Οι Πακιστανοί πανηγυρίζουν για την επιτυχία τους και δεν προετοιμάζονται για την επόμενη επίθεση... Είμαι τρομοκρατημένος, για να είμαι ειλικρινής».
Απούσα από τους πανηγυρισμούς είναι η αναγνώριση του πόσο σοβαρές έγιναν οι συγκρούσεις στις τελικές τους φάσεις, ειδικά το πρωί του Σαββάτου, όταν η Ινδία έπληξε πολλαπλές στρατιωτικές βάσεις στο Πακιστάν, μεταξύ των οποίων και μία στη Ραβαλπίντι, έδρα των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Οι επιθέσεις προκάλεσαν εκτεταμένα αντίποινα από το Πακιστάν σε στρατιωτικούς στόχους εντός της Ινδίας.
Σε κάποιο σημείο, η κρατική επιτροπή στρατηγικών όπλων του Πακιστάν, που είναι υπεύθυνη για το πυρηνικό οπλοστάσιο, κλήθηκε για διαβουλεύσεις με τον πρωθυπουργό, σύμφωνα με Πακιστανούς αξιωματούχους, προκαλώντας ανησυχία στις ΗΠΑ.
«Μεταφέραμε στις ΗΠΑ ότι η κατάσταση είναι πλέον πολύ σοβαρή», δήλωσε η Μαλίχα Λόντι, πρώην πρέσβειρα του Πακιστάν στις ΗΠΑ. «Οι ΗΠΑ είδαν μόνες τους ότι η επίθεση στη βάση της Ραβαλπίντι ήταν πολύ κοντά για να μπορέσουμε να την αγνοήσουμε... Ήμασταν στο χείλος ολοκληρωτικού πολέμου».
Αργότερα το Σάββατο, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε μια εκεχειρία με αμερικανική διαμεσολάβηση. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο έγραψε στην πλατφόρμα X ότι η Ινδία και το Πακιστάν συμφώνησαν επίσης «να ξεκινήσουν συνομιλίες για ένα ευρύτερο φάσμα ζητημάτων σε ουδέτερο έδαφος», ενισχύοντας τις ελπίδες για την επίλυση θεμελιωδών διαφορών, συμπεριλαμβανομένου του καθεστώτος του Κασμίρ.
Ωστόσο, τόσο η Ινδία όσο και το Πακιστάν περιγράφουν τις επικείμενες συνομιλίες αυτής της εβδομάδας ως τεχνικές και χαμηλού επιπέδου. «Δεν υπάρχει ένδειξη ότι οι συνομιλίες που θέλουν οι ΗΠΑ, τις οποίες καλωσορίζουμε, θα πραγματοποιηθούν σύντομα», είπε η Λόντι, κατηγορώντας την «απροθυμία της Ινδίας». Οι Ινδοί αξιωματούχοι δεν έχουν σχολιάσει το ενδεχόμενο ευρύτερων διαπραγματεύσεων.
Η Ινδία περίμενε μέχρι τη Δευτέρα για να ανακοινώσει την επαναλειτουργία 32 πολιτικών αεροδρομίων που είχαν κλείσει την προηγούμενη εβδομάδα. Η Σριναγκάρ, η μεγαλύτερη πόλη στο ινδοκρατούμενο Κασμίρ, εξακολουθούσε να ανακάμπτει από το κύμα επιθέσεων με drones και εκρήξεων. Οι δημοφιλείς κήποι της, που συνήθως γεμίζουν με τουρίστες, ήταν έρημοι.
Στην πόλη Σουράνκοτ, στην περιοχή Πουντς, όπου είχαν στηθεί στρατόπεδα για εκτοπισμένους από τα σύνορα, επικρατεί σκεπτικισμός για την εκεχειρία. «Το δίλημμα είναι αν πρέπει να επιστρέψουμε ή να περιμένουμε», είπε η κάτοικος Σάιμα Τσόντρι.
Στο Νέα Δελχί, αναλυτές και σχολιαστές δήλωσαν ότι η ινδική ηγεσία δεν δείχνει να αποθαρρύνθηκε από την πακιστανική στρατιωτική απάντηση.
Η Ινδία έχει καταστήσει σαφές ότι σοβαρές τρομοκρατικές επιθέσεις θα προκαλούν στο εξής ολοένα πιο σφοδρές στρατιωτικές απαντήσεις, δήλωσε ο Ατζάι Σάνι, εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διαχείρισης Συγκρούσεων στο Νέο Δελχί.
«Πιστεύω ότι η φύση των επιχειρήσεων και το βάθος των επιθέσεων θα αναγκάσει τις τρομοκρατικές ομάδες και τους υποστηρικτές τους στο Πακιστάν να προσαρμοστούν, αφού πλέον δεν θα μπορούν να δρουν με ατιμωρησία», είπε, προσθέτοντας ότι αυτό μπορεί να τους οδηγήσει σε υπόγεια δράση.
Το Πακιστάν έχει αρνηθεί κάθε εμπλοκή στη σφαγή του περασμένου μήνα από ένοπλους σε τουριστική περιοχή στο Παχαλγκάμ, στο ινδοκρατούμενο Κασμίρ, που στοίχισε τη ζωή σε 26 ανθρώπους, την πιο φονική επίθεση κατά Ινδών αμάχων εδώ και πάνω από 15 χρόνια. Ενώ η Ινδία δήλωσε ότι οι πρώτες επιδρομές της στο Πακιστάν την Τετάρτη στόχευσαν τρομοκρατικές εγκαταστάσεις ως αντίποινα για την επίθεση στο Παχαλγκάμ, το Πακιστάν ανέφερε ότι τα θύματα ήταν άμαχοι.
Την τελευταία δεκαετία, κάθε σύγκρουση γύρω από το Κασμίρ έχει γίνει πιο αιματηρή – και πιο κοντά στον ολοκληρωτικό πόλεμο – δήλωσε ο Κρίστοφερ Κλάρι, αναπληρωτής καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Όλμπανι και πρώην εμπειρογνώμονας για τη Νότια Ασία στο αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας.
Το 2019, μετά από βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας που σκότωσε περισσότερους από 40 Ινδούς παραστρατιωτικούς, η Ινδία εξαπέλυσε αεροπορική επίθεση σε απομακρυσμένη δασική περιοχή 60 χλμ. εντός πακιστανικού εδάφους. Η εναέρια επίθεση της Τετάρτης επεκτάθηκε σε κατοικημένες περιοχές της Παντζάμπ για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, ενώ η επίθεση του Σαββάτου στη Ραβαλπίντι ήταν μια ανάσα από την πακιστανική πρωτεύουσα.
Ο Μπισάρια, πρώην Ύπατος Αρμοστής της Ινδίας στο Πακιστάν, δήλωσε ότι οι επιθέσεις της Ινδίας την περασμένη εβδομάδα χτύπησαν το Πακιστάν «πιο αποφασιστικά, πιο ορατά» και καθιέρωσαν «μια νέα ισορροπία».
Την επόμενη φορά που η Ινδία νιώσει ότι πρέπει να επιβάλει αυτή τη νέα ισορροπία, ορισμένοι ειδικοί ανησυχούν ότι ο στρατός της ίσως στηριχτεί ακόμη περισσότερο σε πυραύλους για να αποφύγει νέα σφάλματα της αεροπορίας.
«Υπάρχει ένας πολύ πραγματικός κίνδυνος ότι θα υπάρξει νέα επίθεση και θα βρεθούμε ξανά στα πρόθυρα πολέμου», είπε ο Κλάρι. «Δεν έχουμε πολλές συγκρούσεις μεταξύ πυρηνικά εξοπλισμένων κρατών για να γνωρίζουμε πόσο επικίνδυνο είναι αυτό το θανατηφόρο παιχνίδι».
Πηγή: The Washington Post μέσω skai.gr