Εντονη κινητικότητα έχει αναπτυχθεί το τελευταίο διάστημα για την αναστήλωση του ορφανοτροφείου της Πριγκήπου που είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ξύλινο κτήριο στον κόσμο.
Από τον Αύγουστο του 2022 όπου οι τουρκικές αρχές έδωσαν το πράσινο φως για την αποκατάστασή του Έλληνες και Τούρκοι επιστήμονες έχουν εκπονήσει τις σχετικές μελέτες και μένει να βρεθούν οι πιστώσεις για την έναρξη των εργασιών.Όπως έχει αποφασιστεί το κτήριο θα αξιοποιηθεί τουριστικά και ήδη αναζητείται το ποσό των 6 εκατομμυρίων δολαρίων για τα 'άμεσα έργα συντήρησης μετά από 43 χρόνια από την μεγάλη καταστροφική πυρκαγιά που ξέσπασε το 1980.
Υπέρ της αναστήλωσης και της αξιοποίησης, πέραν του Οικουμενικού Πατριαρχείου, είναι και ο Δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος μιλώντας στην ΕΡΤ είπε, "ότι αυτό το υπέροχο κτίριο μπορεί να προσφέρει πολύ αποτελεσματικές υπηρεσίες σ’ αυτήν την περιοχή. Θα μπορούσε να γίνει μουσείο όπου θα αναβιώσει η ιστορία του κτιρίου. και θα εξηγούνται οι παρελθούσες λειτουργίες του. Υπάρχει επίσης ο πολιτισμός, η επιστήμη, η παιδεία και η τέχνη. Μας είχαν υποδείξει ότι θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και σε αυτούς τους τομείς. Υπό αυτή τη θεώρηση, πιστεύω ακράδαντα ότι θα γίνει ένας από τους πιο σημαντικούς πόλους έλξης της πόλης κι ένα από τα πιο αξιόλογα επισκεπτόμενα μέρη».
Σημαντικό ρόλο στην ανάδειξη του προβλήματος έπαιξε ο κ.Λάκης Βίγκας, 'άρχοντας οφφικιάλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και επικεφαλής της επιτροπής για την αναστήλωση του Ορφανοτροφείου.Ο κ.Βίγκας σε δηλώσεις του στην εφημερίδα Ακσάμ ανέφερε: «Το Ορφανοτροφείο είναι ένα από τα πιο σημαντικά ιδρύματα της Ευρώπης. Έγινε απίστευτη δουλειά. Υπάρχει μεγάλη υποστήριξη από το Συμβούλιο Μνημείων, τις τοπικές διοικήσεις, την περιφερειακή διοίκηση, τους κατοίκους του νησιού και την κοινή γνώμη. Κάναμε ακόμη και διαγωνισμό για την πρώτη φάση. Ψάχναμε για οικονομική στήριξη από κάπου, αλλά ακυρώθηκε την τελευταία στιγμή. Η αναζήτησή μας για χρηματοδότηση συνεχίζεται στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Χρειάζονται 6 εκατομμύρια δολάρια».
Ως προς την χρήση του κτηρίου τόνισε πως «μπορεί να γίνει ένας χώρος για τουριστικούς σκοπούς, τουρισμό υγείας ή εκπαιδευτικό ίδρυμα. Πρέπει να διασφαλιστεί μια μετατροπή που θα παράγει εισόδημα. Διότι η ασφάλεια του κτιρίου, η ασφάλιση και η συντήρησή του έχουν τεράστιο κόστος.
Η ανάγκη άμεσης αποκατάστασης διαπιστώθηκε αμέσως μετά την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να αποδώσει το κτήριο στο Πατριαρχείο, το οποίο δικαιώθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο οποίο είχε προσφύγει.
Το 2012 έγιναν οι πρώτες προσπάθειες συντονισμού της αναστήλωσης στην οποία συμμετείχαν επιχειρηματίες όπως ο Μουχτάρ Κεντ και ο Ανδρέας Λυμπέρης.Η επιτροπή συνεργάστηκε με την εταιρεία Μακένζι η οποία εκπόνησε μελέτη για την αναγκαιότητα της αποκατάστασης. Η προσπάθεια έμεινε μισή και το θέμα επανήλθε στην επικαιρότητα μετά από χρόνια από την Europa Νostra, έναν οργανισμό που λειτουργεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ασχολείται με μνημεία παγκόσμιας εμβέλειας υπό κατάρρευση, τα οποία προβάλλει προς την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, ώστε να διασωθούν. Το ορφανοτροφείο μπήκε σε αυτό τον κατάλογο με πρωτοβουλία της Europa Νostra το 2018.
Το χρονολόγιο μιας πορείας από την ίδρυση εως την καταστροφή
Το 1898 οικοδομήθηκε στην Πρίγκηπο ως ξενοδοχείο από τον Γαλλο-οθωμανό αρχιτέκτονα Αλεξάντερ Βαλόρι ως πολυτελές ξενοδοχείο και καζίνο, με την ονομασία Prinkipo Palace, για την Compagnie Internationale des Wagons-Lits, την ευρωπαϊκή εταιρεία επιβατικών τρένων που διαχειριζόταν το Οριάν Εξπρές.'Ηταν το μεγαλύτερο ξύλινο της Ευρώπης έκτασης 20.000 τετραγωνικών μέτρω.ν
Το 1903 η Ελένη Ζαρίφη ,αφού δεν δόθηκε άδεια λειτουργίας ,το αγόρασε για να το αξιοποιήσει το Πατριαρχείο ως ορφανοτροφείο.
Από το 1903 έως το 1964 λειτουργεί ως ορφανοτροφείο όπου φιλοξενήθηκαν 5.000 παιδιά.
Το 1964 λόγω του Κυπριακού το ορφανοτροφείο έκλεισε βίαια από τη Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων.
Το κτίριο υπέστη σοβαρές ζημιές από πυρκαγιά το 1980.
Το 1997 το κτήριο δεσμεύτηκε από την τουρκική κυβέρνηση.
Το 2003, το Πατριαρχείο υπέβαλε όλα τα απαιτούμενα έγγραφα που αποδείκνυαν την ιδιοκτησία του στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Τουρκίας. Το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο απέρριψε τους ισχυρισμούς.
Το 2005, το προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την ανάκτηση του κτιρίου.
Το 2008, το δικαστήριο εξέδωσε ομόφωνη απόφαση με την οποία καταδικάστηκε η κατάσχεση.
Το 2010, μια άλλη δικαστική απόφαση διέταξε την Τουρκία να το επιστρέψει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο εντός τριών μηνών και να καταβάλει αποζημίωση 26. 000 ευρώ. Το 2012, οι τουρκικές αρχές επέστρεψαν το κτίριο στην ελληνική κοινότητα.[
Στις 25 Αυγούστου του 2022 οι τουρκικές αρχές έδωσαν την έγκρισή τους για να αρχίσουν τα έργα αποκατάστασης.