Αβεβαιότητα και ανησυχία για την εξέλιξη της πανδημίας δεδομένου ότι μόλις δύο βδομάδες χαλάρωσης προκάλεσαν έξαρση της πανδημίας εν μέσω καλοκαιριού.
Τις τελευταίες ημέρες τα κρούσματα υπερδιπλασιάστηκαν με τους ειδικούς να αναμένουν την επόμενη εβδομάδα να φτάσουν κατά μέσο όρο στα 2.500, που σημαίνει πως κάποιες ημέρες θα πλησιάσουν ή θα αγγίξουν τα 3.000 περιστατικά. Στο ίδιο διάστημα διπλασιάστηκαν και οι εισαγωγές ασθενών στα νοσοκομεία: στις 30 Ιουνίου είχαν χρειαστεί νοσηλεία 39 ασθενείς με λοίμωξη Covid-19, και χθες οι εισαγωγές έφθασαν τις 80!
Στο επίκεντρο της επιδημίας βρίσκονται η Αττική, η Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου. Η αύξηση των κρουσμάτων στο λεκανοπέδιο ήταν ραγδαία – στις αρχές Ιουνίου η Αττική μετρούσε περίπου 400 κρούσματα ημερησίως και πλέον ξεπερνά τα 1.000.
Έξι στα 10 κρούσματα εντοπίζονται την τελευταία εβδομάδα στο λεκανοπέδιο. Οι επόμενες εβδομάδες είναι ιδιαίτερα κρίσιμες, και παρόλο που προς το παρόν δεν παρατηρείται πίεση στο Σύστημα Υγείας, είναι πιθανό να εξαπλωθεί η επιδημία σε μεγαλύτερης ηλικίας άτομα, ειδικά σε περιοχές όπου καταγράφονται χαμηλά εμβολιαστικά ποσοστά, εκεί «όπου υπάρχουν εμβολιαστικές τρύπες», όπως είπε χαρακτηριστικά κατά την τακτική εβδομαδιαία ενημέρωση η καθηγήτρια Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Βάνα Παπαευαγγέλου.
Η ειδικός ανέφερε ως παράδειγμα δύο διαφορετικές περιοχές της Αττικής για να εξηγήσει πώς ο εμβολιασμός προστατεύει τα άτομα που είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν. Πιο συγκεκριμένα, ανέφερε ότι στον νότιο τομέα Αθήνας όπου τα κρούσματα βρίσκονται στο...κόκκινο, με το 60% να αφορούν νέους ηλικίας 15-24 χρόνων, η επιδημία δεν έχει επεκταθεί σε μεγαλύτερα στην ηλικία άτομα, λόγω του ισχυρού εμβολιαστικού μετώπου που έχει υψωθεί. Στον αντίποδα, στη δυτική Αττική, όπου δεν έχει υψωθεί τείχος ανοσίας έχουν μολυνθεί από τους νεότερους πολλά άτομα μεγαλύτερων ηλικιών, ηλικίας 55-65 χρόνων.
Η διασπορά είναι μεγαλύτερη από αυτή που ανιχνεύεται
Μιλώντας το πρωί της Δευτέρας στον ΣΚΑΪ, την εκτίμηση ότι η διασπορά στην κοινότητα είναι 2,5-3 φορές μεγαλύτερη συγκριτικά με αυτή που ανιχνεύεται μέσω των διαγνωστικών τεστ εξέφρασε ο καθηγητής Περιβαλλοντικής και Υγειονομικής Μηχανικής στο ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
«Αν ο αριθμός των τεστ εξακολουθήσει να είναι μεγάλος, όπως για παράδειγμα προχθές που είχαμε 78.000 τεστ, που σημαίνει ότι ανιχνεύουμε μεγαλύτερη διασπορά στην κοινότητα, είναι δυνατόν να φτάσουμε πάνω από 4.500 κρούσματα ημερησίως μέχρι τον 15Αυγουστο. Η διασπορά στην κοινότητα είναι μεγαλύτερη από 4.500 κρούσματα, είναι 2,5-3 φορές μεγαλύτερη», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ερωτηθείς σχετικά με τον αριθμό των ενεργών κρουσμάτων, επισήμανε ότι δεδομένου ότι ο μέσος όρος την προηγούμενη εβδομάδα ήταν 1.700-1.750 κρούσματα, τα ενεργά κρούσματα που έχουν εντοπιστεί είναι περίπου 12.000 εβδομαδιαίως, υπογραμμίζοντας ότι ο πραγματικός αριθμός τους είναι 2,5-3 φορές μεγαλύτερος, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να αγγίζουν και τα 36.000 κρούσματα.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο κ. Σαρηγιάννης ανέφερε ότι αν σταματήσουμε τον εμβολιασμό στους 5,77 εκατ. Έλληνες, τα κρούσματα θα φτάσουν τα 18.000 ημερησίως.
Τρία σενάρια για τη «Δέλτα»
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Νίκος Τζανάκης, μιλώντας στο Mega, εκτίμησε ότι η κορύφωση του νέου κύματος αναμένεται περίπου στις 20 Αυγούστου, προσθέτοντας πως μελετώντας τρεις διακριτές περιπτώσεις, τα δεδομένα καταλήγουν σε ισάριθμα πιθανά σενάρια.
«Το πολύ ευμενές σενάριο μιλάει για μέσο όρο 3.000 κρούσματα ημερησίως, που σημαίνει ότι μπορεί να δούμε και 2.500 αλλά και 4.000. Σε αυτό το σενάριο έχουν ενταθεί οι εμβολιασμοί και έχουν τηρηθεί τα υγειονομικά πρωτόκολλα», ανέφερε και συνέχισε:
«Το δεύτερο σενάριο που ίσως υλοποιηθεί μιλάει για 4.000 κρούσματα, σε αυτό βαδίζουμε, αλλά υπάρχει περίπτωση να το αλλάξουμε προς τα κάτω».
Σημείωσε ότι τα πολλά κρούσματα θα συμβάλουν στο χτίσιμο της ανοσίας. «Μας περιμένει ένα δύσκολο φθινόπωρο αλλά αυτό εξαρτάται από τη ανοσία, φυσική ή τεχνική, θα έχουμε», εξήγησε.
«Στο δύσκολο σενάριο, η μετάλλαξη Δέλτα επικρατεί, έχουμε πτώση εμβολιασμού και μη εφαρμογή μέτρων. Μιλάμε για 6.000 κρούσματα μέσα στον Αύγουστο. Με την τελική δυναμική του κύματος εφόσον εξελιχθεί έτσι να είναι άγνωστη ακόμα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Το επόμενο δεκαήμερο θα γνωρίζουμε την επίδραση των κρουσμάτων τους σκληρούς δείκτες. Θα δούμε αν οι νεαροί που νοσούν τώρα όταν μεταφέρουν τη νόσο σε ανεμβολίαστους γονείς και παππούδες τι θα δώσουν αυτοί από πλευράς διασωληνώσεων και θανάτων», υπογράμμισε ακόμη ο κ. Τζανάκης.
«Ο εμβολιασμός δεν προστατεύει από τη μόλυνση, αλλά από τη βαριά νόσηση», διευκρίνισε, ενώ αναφορικά στην τρίτη δόση τόνισε: «είναι υπό συζήτηση καταρχήν σε άτομα ευάλωτα. Τα εμβόλια αφήνουν σχετικά μεγάλη ανοσία για μεγάλο διάστημα. Αναμένουμε τις οδηγίες από τις ρυθμιστικές αρχές», ανέφερε, μεταξύ άλλων.
Τι σχεδιάζει η κυβέρνηση
Η μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων οδηγεί σε επανεξέταση των μέτρων προστασίας που είχαν ληφθεί, ενώ δημιουργεί προβληματισμό για τις πιθανές επιπτώσεις στον τουρισμό και ευρύτερα στην οικονομία
Τον προβληματισμό επιτείνουν η κάμψη του ρυθμού των εμβολιασμών –πάντως, τις τελευταίες ημέρες καταγράφεται κάποια ανάσχεση της μείωσης– αλλά και τα ευρήματα δημοσκοπήσεων, όπως της Pulse για τον ΣΚΑΪ, σύμφωνα με την οποία το 40% όσων δεν έχουν κάνει καμία δόση του εμβολίου έχει αποφασίσει να μην εμβολιαστεί. Οπως αναφέρουν χαρακτηριστικά κυβερνητικά στελέχη, θα πρέπει να δοθεί μάχη καθώς, με τα υφιστάμενα δεδομένα, το φθινόπωρο είναι πολύ πιθανό η χώρα να βρίσκεται έστω οριακά κάτω από τον πήχυ του τείχους ανοσίας που απαιτείται για να πορευθεί με ασφάλεια εν μέσω της αλλαγής του καιρού και της επιστροφής των πολιτών στους κλειστούς χώρους.
Οι όποιες αποφάσεις θα εξαρτηθούν από τον αριθμό των νοσηλειών που θα προκύψει το επόμενο διάστημα, και των ασθενών που θα χρειαστούν μηχανική υποστήριξη στις ΜΕΘ. Από αυτά θα κριθεί και το πλαίσιο λειτουργίας της εστίασης το οποίο αναμένεται να επανεξετάσουν οι ειδικοί τις προσεχείς ημέρες.
Εμβολιασμός
Προς το παρόν το Μέγαρο Μαξίμου εστιάζει στην επίτευη του αναγκαίου τείχους μέσω του εμβολιασμού. Εχει αποφασίσει η προσπάθεια για αύξηση του ποσοστού των εμβολιασμένων να γίνει κυριολεκτικά «πόρτα πόρτα». Για τον λόγο αυτό, εξάλλου, την περασμένη εβδομάδα επιστρατεύθηκε η τοπική αυτοδιοίκηση και, από την τρέχουσα, επιδιώκεται η άμεση εμπλοκή της Εκκλησίας. Είναι ενδεικτικό ότι διαπιστώθηκε πως υπάρχει χωριό με μόλις 5% συμμετοχή στο πρόγραμμα εμβολιασμού επειδή είναι αντίθετος ο τοπικός ιερέας.
Επί του παρόντος, πάντως, η κυβέρνηση δεν προτίθεται να προβεί σε ριζικές αναπροσαρμογές στον σχεδιασμό της, με τα μέτρα που θα ληφθούν στην παρούσα φάση να αφορούν κατά κύριο λόγο την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού για συγκεκριμένες επαγγελματικές κατηγορίες, καθώς και τον τρόπο λειτουργίας των κλειστών χώρων. Οι τελικές αποφάσεις επρόκειτο να ληφθούν το Σαββατοκύριακο. Ομως, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει «κλειδώσει» ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για τους εργαζομένους σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και ΑμεΑ, ενώ μένει να αποφασιστεί εάν θα δρομολογηθεί άμεσα ή αργότερα ο εμβολιασμός των υγειονομικών. Οπως λέγεται, ενώ σε επίπεδο ιατρικού προσωπικού τα ποσοστά εμβολιασμού είναι ιδιαίτερα υψηλά, στους νοσηλευτές εμφανίζονται σχετικά μειωμένα. Ομως, με δεδομένο ότι ως μοχλοί πίεσης προς τους «αρνητές» θα χρησιμοποιηθούν η μετάθεση σε θέσεις «δεύτερης γραμμής» και η διαθεσιμότητα –με αντίστοιχες μισθολογικές επιπτώσεις–, αποτελεί ερώτημα εάν είναι σωστό η όλη διαδικασία να δρομολογηθεί τώρα, ενώ είναι ανοικτό το ενδεχόμενο τις αμέσως επόμενες εβδομάδες το σύστημα υγείας να αρχίσει να υφίσταται πίεση.
Επίσης, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, απαιτείται να εξεταστεί σε βάθος εάν ο υποχρεωτικός εμβολιασμός θα πρέπει να επεκταθεί και σε άλλες κατηγορίες, όπως οι εκπαιδευτικοί και οι στρατεύσιμοι, με τους προβληματισμούς να είναι περισσότερο πρακτικής πάρα νομικής φύσεως. Πρώτον, όπως λέγεται, αντίστοιχα μέτρα δεν έχουν ληφθεί σε καμία άλλη χώρα. Δεύτερον, ποιες μπορεί να είναι ρεαλιστικά οι «κυρώσεις» σε κάποιον που κατατάσσεται για να υπηρετήσει τη θητεία του αλλά αρνείται να εμβολιαστεί;
Οι κλειστοί χώροι
Το έτερο μέτωπο που απασχολεί την κυβέρνηση είναι τι θα κάνει με τη λειτουργία των κλειστών χώρων εστίασης και ψυχαγωγίας. Ο σχεδιασμός προέβλεπε από τις 15 του μηνός οι κλειστοί χώροι να επαναλειτουργήσουν με τον διαχωρισμό σε «αμιγείς», αποκλειστικά για εμβολιασμένους, και «μεικτούς», με μικρότερη πληρότητα. Ομως, το άλμα που έχει καταγραφεί τις τελευταίες δέκα ημέρες στα κρούσματα οδηγεί σε δεύτερες σκέψεις. Ετσι, κυβερνητικά στελέχη δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να παραταθεί η μη λειτουργία των κλειστών χώρων μέχρι να υπάρξει ύφεση στην πανδημία ή να ανοίξουν μόνο οι «αμιγείς», κίνηση που βέβαια θα αποτελέσει και πρόκριμα για ανάλογες αποφάσεις και από το φθινόπωρο και μετά.