Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι ενέκρινε δαπάνες ύψους 175 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το πολυεπίπεδο πρόγραμμα πυραυλικής άμυνας Golden Dome, που στοχεύει στην αντιμετώπιση εναέριων απειλών «ακόμα και αν προέρχονται από το διάστημα».
Ως μέρος του έργου, οι ΗΠΑ θα αναπτύξουν αναχαιτιστές πυραύλων στο διάστημα για να προστατεύονται από βαλλιστικές και υπερηχητικές απειλές.
Ας δούμε, όμως, περισσότερα για το αμυντικό σύστημα Golden Dome (ελληνιστί Χρυσός Θόλος).
Τι ανακοίνωσε ο Τραμπ;
Ο Τραμπ ανακοίνωσε μια αρχική χρηματοδότηση 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το έργο, που συνολικά θα κοστίσει 175 δισεκατομμύρια δολάρια και θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της τρέχουσας θητείας του το 2029.
«Μόλις κατασκευαστεί πλήρως, το Golden Dome θα είναι σε θέση να αναχαιτίζει πυραύλους ακόμα κι αν εκτοξευθούν από άλλες πλευρές του πλανήτη, ακόμα κι αν εκτοξευθούν από το διάστημα», υπογράμμισε ο Τραμπ.
«Αυτό είναι πολύ σημαντικό για την επιτυχία, ακόμη και την επιβίωση της χώρας μας», συμπλήρωσε.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε επίσης ότι ο στρατηγός της αμερικανικής διαστημικής δύναμης Μίχαελ Γκετλέιν θα είναι ο επικεφαλής διευθυντής του προγράμματος, υπεύθυνος για την επίβλεψη της προόδου του έργου.
«Υποσχέθηκα στον αμερικανικό λαό ότι θα κατασκευάσω μια ασπίδα αντιπυραυλικής άμυνας αιχμής για να προστατεύσω την πατρίδα μας από την απειλή ξένων πυραυλικών επιθέσεων», τόνισε ο Τραμπ.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε επιπλέον: «Μας απευθύνθηκε Καναδάς, θέλουν να συμμετάσχουν στο έργο. Οπότε θα μιλήσουμε μαζί τους».
Τι είναι το Golden Dome;
Ο Τραμπ δήλωσε ότι το Golden Dome θα καταρρίπτει «υπερηχητικούς πυραύλους, βαλλιστικούς πυραύλους και προηγμένους πυραύλους κρουζ». Πρόσθεσε ότι το πρόγραμμα θα έχει διαστημικούς αναχαιτιστές και αισθητήρες.
Ο επικεφαλής του Πενταγώνου Πιτ Χέγκσεθ είπε από την πλευρά του ότι το σύστημα στοχεύει στην προστασία της «πατρίδας από πυραύλους κρουζ, βαλλιστικούς πυραύλους, υπερηχητικούς πυραύλους, drones, είτε πρόκειται για συμβατικά είτε για πυρηνικά όπλα».
Η ανακοίνωση ήλθε λίγους μήνες μετά από το εκτελεστικό διάταγμα Τραμπ (27/1), που έλεγε «να ξεκινήσει αμέσως η κατασκευή μιας υπερσύγχρονης αντιπυραυλικής ασπίδας Iron Dome, η οποία θα μπορεί να προστατεύει τους Αμερικανούς».
Το Iron Dome είναι το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας του Ισραήλ που ανιχνεύει έναν εισερχόμενο πύραυλο, καθορίζει την πορεία του και τον αναχαιτίζει. Η ανάπτυξη του συστήματος χρηματοδοτήθηκε από τις ΗΠΑ μέσω επιχορήγησης.
Ο Τραμπ σημείωσε ότι οι υπάρχουσες αμυντικές δυνατότητες θα χρησιμοποιηθούν στην κατασκευή του έργου και εκτίμησε ότι το συνολικό κόστος να είναι περίπου 175 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Λευκός Οίκος δεν έχει δώσει ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες για το έργο. Ενώ ο Τραμπ είπε ότι το σύστημα θα αναπτυχθεί στις ΗΠΑ, δεν κατονόμασε ποιες εταιρείες θα εμπλέκονται.
Ένα διαστημικό αμυντικό σύστημα σχεδιάστηκε για πρώτη φορά από τον Ρόναλντ Ρίγκαν από το 1981 έως το 1989. Εν μέσω του Ψυχρού Πολέμου, ο Ρίγκαν είχε προκρίνει την κατασκευή ενός «φράγματος» έναντι των πυρηνικών όπλων, που περιελάμβανε διαστημική τεχνολογία, ως μέρος του σχεδίου του Strategic Defense Initiative ή αλλιώς Star Wars.
«Θα ολοκληρώσουμε στην πράξη τη δουλειά που ξεκίνησε ο Πρόεδρος Ρίγκαν πριν από 40 χρόνια, τερματίζοντας για πάντα την πυραυλική απειλή για την πατρίδα μας», τόνισε ο Τραμπ την Τρίτη.
Γίνεται να υλοποιηθεί;
Οι ειδικοί του κλάδου αμφισβητούν το χρονοδιάγραμμα και τον προϋπολογισμό του σχεδίου.
Η χρηματοδότηση του Golden Dome δεν έχει ακόμη εξασφαλιστεί. Στη συνέντευξη Τύπου της Τρίτης, ο Τραμπ επιβεβαίωσε ότι ζήτησε 25 δισεκατομμύρια δολάρια για το σύστημα σε ένα νομοσχέδιο για τη μείωση των φόρων που επί του παρόντος κινείται στο Κογκρέσο, αν και το ποσό αυτό θα μπορούσε να περικοπεί εν μέσω συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων.
Επιπλέον, αναμένεται κάποια διακύμανση στο συνολικό κόστος του έργου. Μιλώντας στο Associated Press, ένας κυβερνητικός αξιωματούχος που δεν κατονομάζεται δήλωσε πως παρέθεσε στον Τραμπ τρεις εκδοχές του σχεδίου, που περιγράφονται ως «μέτρια», «υψηλή» και «εξαιρετικά υψηλή». Αυτές οι εκδοχές αντιστοιχούν στον αριθμό των δορυφόρων, των αισθητήρων και των αναχαιτιστών που θα τοποθετηθούν στο διάστημα. Το AP ανέφερε ότι ο Τραμπ επέλεξε την «υψηλή» εκδοχή, η οποία έχει αρχικό κόστος που κυμαίνεται μεταξύ 30 και 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
«Τα νέα δεδομένα υποδεικνύουν ένα κόστος ύψους 175 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά το ερώτημα παραμένει: Πότε θα μπορούσε να ολοκληρωθεί; Πιθανότατα σε 10 χρόνια», απαντά στο πρακτορείο Reuters ο Τομ Κάρακο, ανώτερος συνεργάτης στο Τμήμα Άμυνας και Ασφάλειας του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS).
Την 1η Μαΐου, 42 Δημοκρατικά μέλη του Κογκρέσου των ΗΠΑ συνυπέγραψαν μια επιστολή μέσω της οποίας απορρίπτουν μια πιθανή εμπλοκή της SpaceX του Έλον Μασκ, η οποία συγκαταλέγεται στις κορυφαίες εταιρείες τεχνολογίας που επιδιώκουν να κατασκευάσουν βασικά εξαρτήματα του Golden Dome.
«Ο κ. Μασκ έχει ασκήσει μιαν ακατάλληλη επιρροή στη υπόθεση των συμβολαίων που αφορούν το Golden Dome. Πρόκειται για μιαν επανάληψη ενός ανησυχητικού μοτίβου, κατά το οποίο ο κ. Μασκ παραβιάζει κανόνες που αφορούν τη σύγκρουση συμφερόντων», αναφέρεται μεταξύ άλλων στην επιστολή.
Πώς απαντούν Ρωσία και Κίνα;
Οι ΗΠΑ βλέπουν μια αυξανόμενη απειλή από την Κίνα και τη Ρωσία, τους βασικούς ανταγωνιστές τους.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η Κίνα έχει προχωρήσει πολύ την τεχνολογία βαλλιστικών και υπερηχητικών πυραύλων της, ενώ η Μόσχα διαθέτει ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα πυραύλων διηπειρωτικού βεληνεκούς στον πλανήτη. Η Ρωσία και οι ΗΠΑ έχουν συγκεντρώσει τα μεγαλύτερα οπλοστάσια πυρηνικών κεφαλών παγκοσμίως.
Η απειλή των drone έχει επίσης αυξηθεί εν μέσω της προόδου της τεχνολογίας.
Η Κίνα κατήγγειλε το Golden Dome ως απειλή για τη διεθνή ασφάλεια και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι προκαλούν μια κούρσα εξοπλισμών.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες βάζουν πάνω απ’ όλα τα δικά τους συμφέροντα και έχουν εμμονή να επιδιώκουν τη δική τους απόλυτη ασφάλεια, η οποία παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή που λέει ότι καμία χώρα δεν πρέπει να κινείται για την δική της ασφάλεια εις βάρος της ασφάλειας των άλλων χωρών», δήλωσε η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Μάο Νινγκ κατά της διάρκεια μιας τακτικής ενημέρωσης.
«(Το σχέδιο) αυξάνει τον κίνδυνο να γίνει το διάστημα πεδίο μάχης, τροφοδοτεί μια κούρσα εξοπλισμών και υπονομεύει τη διεθνή ασφάλεια», πρόσθεσε.
Το Κρεμλίνο είπε από την πλευρά του ότι το σχέδιο αντιπυραυλικής ασπίδας Golden Dome αποτελεί ένα «κυρίαρχο ζήτημα» για τις ΗΠΑ.
«Αυτό είναι ένα κυρίαρχο ζήτημα για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι υπάρχει πυραυλική απειλή, τότε φυσικά και θ’ αναπτύξουν ένα σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας», δήλωσε σε δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.
«Αυτό κάνουν όλες οι χώρες», πρόσθεσε.
«Φυσικά, στο εγγύς μέλλον, η εξέλιξη των γεγονότων θα απαιτήσει επανέναρξη των επαφών για την αποκατάσταση της στρατηγικής σταθερότητας», επεσήμανε.