Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία θα ξεκινήσουν τη διαδικασία επαναφοράς των κυρώσεων του ΟΗΕ στο Ιράν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σήμερα, Πέμπτη, δήλωσαν δύο Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Η τριάδα, γνωστή ως E3, είχε συνομιλίες με το Ιράν την Τρίτη σε προσπάθεια αναβίωσης της διπλωματίας σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, προτού χάσει στα μέσα Οκτωβρίου την ικανότητα να επαναφέρει τις κυρώσεις στην Τεχεράνη, οι οποίες είχαν αρθεί βάσει της πυρηνικής συμφωνίας του 2015 με τις παγκόσμιες δυνάμεις.
Αυξάνεται η πίεση
Ωστόσο, οι συνομιλίες δεν απέφεραν απτές δεσμεύσεις από το Ιράν, σύμφωνα με τους διπλωμάτες. Η E3 αποφάσισε να ενεργοποιήσει τη λεγόμενη επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ, καθώς κατηγορεί το Ιράν ότι παραβίασε τη συμφωνία του 2015 για τη μη ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, ανέφεραν ακόμη οι διπλωμάτες.
Η E3, της οποίας οι υπουργοί ενημέρωσαν τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, για την απόφασή τους χθες, Τετάρτη, θα διαβιβάσει επιστολή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αργότερα σήμερα, Πέμπτη.
Ελπίζουν ότι η κίνηση αυτή θα ωθήσει την Τεχεράνη να αναλάβει δεσμεύσεις σχετικά με το πυρηνικό της πρόγραμμα εντός 30 ημερών, οι οποίες θα τους πείσουν να αναβάλουν συγκεκριμένες ενέργειες.
Το Ιράν έχει προειδοποιήσει προηγουμένως για «σκληρή απάντηση» σε περίπτωση επαναφοράς των κυρώσεων. Οι συνομιλίες μεταξύ της E3 και του Ιράν είναι τεταμένες, καθώς η Τεχεράνη είναι εξοργισμένη για τον βομβαρδισμό των πυρηνικών εγκαταστάσεών της τον Ιούνιο από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.
Η διαδικασία του ΟΗΕ διαρκεί 30 ημέρες πριν από την επαναφορά των κυρώσεων που θα καλύπτουν τον χρηματοπιστωτικό, τραπεζικό και τον αμυντικό τομέα, καθώς και τον τομέα υδρογονανθράκων του Ιράν.
Η E3 είχε προσφερθεί να καθυστερήσει την επαναφορά για έως και έξι μήνες, ώστε να καταστούν δυνατές σοβαρές διαπραγματεύσεις, εάν το Ιράν επιτρέψει την επανάληψη των επιθεωρήσεων του ΟΗΕ – οι οποίες θα επιδιώξουν επίσης να εξακριβώσουν τι απέγινε το απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν, μετά τις επιθέσεις του Ιουνίου – και εάν ξεκινήσει συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πώς θα απαντήσει η Τεχεράνη
Ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Καζέμ Γκαριμπαμπάντι, δήλωσε στην κρατική τηλεόραση το βράδυ της Τετάρτης ότι εάν ενεργοποιηθεί η επαναφορά, η αλληλεπίδραση με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας θα «επηρεαστεί πλήρως και θα σταματήσει».
«Είπαμε στην E3 ότι εάν συμβεί αυτό, η Ευρώπη, στην πραγματικότητα, θα απομακρυνθεί από τη διπλωματική αρένα και τον διάλογο με το Ιράν», τόνισε, προσθέτοντας ότι το Ιράν θα διεξαγάγει συζητήσεις μόνο στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Το Ιράν εμπλουτίζει ουράνιο σε καθαρότητα σχάσιμου υλικού έως και 60%, ένα μικρό βήμα πριν από το απαιτούμενο περίπου 90% για κατασκευή όπλων, και είχε αρκετό υλικό εμπλουτισμένο σε αυτό το επίπεδο για έξι πυρηνικά όπλα, προτού ξεκινήσουν οι επιθέσεις του Ισραήλ στις 13 Ιουνίου, σύμφωνα με την ΙΑΕΑ.
Ωστόσο, η παραγωγή όπλου στην πραγματικότητα θα απαιτούσε περισσότερο χρόνο και η ΙΑΕΑ έχει δηλώσει ότι, ενώ δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι απολύτως ειρηνικό, δεν έχει καμία αξιόπιστη ένδειξη για συντονισμένο έργο κατασκευής όπλων.
Με πληροφορίες από Reuters