Για τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, η συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ που αναμένεται αύριο Πέμπτη (30/10) είναι μια στιγμή για να αναδείξει κάτι που το Πεκίνο επιδιώκει εδώ και καιρό: την Κίνα να στέκεται ισότιμη με τις Ηνωμένες Πολιτείες στην παγκόσμια σκηνή.
Ο εμπορικός πόλεμος του προέδρου των ΗΠΑ εναντίον της Κίνας έχει αμφισβητήσει την προσπάθεια του Σι για ανάπτυξη και καινοτομία, αλλά έδωσε επίσης στο Πεκίνο την ευκαιρία να επιδείξει την οικονομική του ισχύ.
Καθώς ο υπόλοιπος κόσμος προσπαθούσε να κολακεύσει τον Τραμπ και να διαπραγματευτεί τη μείωση των δασμών που ανακοίνωσε την άνοιξη, η Κίνα αντεπιτέθηκε με τα δικά της όπλα – μέχρι που οι δύο πλευρές αναγκάστηκαν να καθίσουν στο τραπέζι για εκεχειρία.
Αμοιβαία αποκλιμάκωση
Τις τελευταίες εβδομάδες, όταν τα μέτρα του Τραμπ έπληξαν την πρόσβαση της Κίνας σε αμερικανική τεχνολογία και στόχευσαν τη ναυτιλιακή της βιομηχανία, το Πεκίνο αντέδρασε ανακοινώνοντας μια ευρεία επέκταση των ελέγχων εξαγωγών σε κρίσιμα ορυκτά σπάνιων γαιών – μια κίνηση που αναστάτωσε την Ουάσινγκτον και ώθησε τον Τραμπ να απειλήσει να επιβάλει πρόσθετους δασμούς 100% σε κινεζικά προϊόντα.
Και οι δύο πλευρές φαίνεται να υπαναχωρούν από την τελευταία κλιμάκωση, μετά τις εμπορικές συνομιλίες μεταξύ κορυφαίων διαπραγματευτών αυτό το Σαββατοκύριακο στη Μαλαισία.
Οι Σι και Τραμπ πρόκειται τώρα να συναντηθούν στο περιθώριο μιας διεθνούς συνόδου κορυφής στη Νότια Κορέα την Πέμπτη – η πρώτη τους πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση κατά τη δεύτερη θητεία του Τραμπ, όπου αναμένεται να συμφωνήσουν σε ένα πλαίσιο για τη διαχείριση των οικονομικών τους δεσμών.
Δεν είναι ακόμη σαφές τι έχει συμφωνήσει να παραχωρήσει η κάθε πλευρά για να φτάσει σε αυτό το σημείο, όμως αυτό είναι μόνο ένα σημείο αναφοράς σε έναν περίπλοκο και ασταθή ανταγωνισμό μεταξύ υπερδυνάμεων, αφού ο Σι προσέρχεται στη συνάντηση για να διαπραγματευτεί, χωρίς να πτοείται.
Η Κίνα ετοιμοπόλεμη
Η κοινή λογική είναι ότι η Κίνα είναι έτοιμη για τον ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ: έχει δημιουργήσει φυσικό πλεονέκτημα μέσω της στρατηγικής της κυριαρχίας στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού σπάνιων γαιών.
Έχει διαφοροποιήσει το εμπόριο ώστε να εξαρτάται λιγότερο από την αγορά των ΗΠΑ και πιέζει για να επιταχύνει την καινοτομία που θα της επιτρέψει να απογαλακτιστεί από τα αμερικανικά αγαθά, όπως οι ημιαγωγοί υψηλής τεχνολογίας.
Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και το επερχόμενο πενταετές σχέδιο που ανακοίνωσε ότι προετοιμάζει η κινεζική ηγεσία, το οποίο θα στοχεύει στην εμβάθυνση της προσπάθειας για τεχνολογική και βιομηχανική αυτάρκεια.
Το Πεκίνο ήταν πλήρως προετοιμασμένο για το πώς θα μπορούσε να ενεργήσει ο Τραμπ όταν ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία του, λέει ο Γουάνγκ Γιγουέι, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο Ρενμίν στο Πεκίνο.
«Από την πλευρά των ΗΠΑ, οποιοσδήποτε δασμός ή οποιαδήποτε μέτρα που ελήφθησαν από την κινεζική πλευρά έκαναν τον πρόεδρο Τραμπ να καταλάβει ότι η ικανότητα της Κίνας είναι διαφορετική από ό,τι πριν από οκτώ χρόνια… και τώρα καταλαβαίνει ότι αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι οι ΗΠΑ δεν είναι πλέον η κυρίαρχη δύναμη», εξηγεί ο Γουάνγκ.
Οι δύο πλευρές έδωσαν θετικά μηνύματα μετά τις εμπορικές συνομιλίες το Σαββατοκύριακο, με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, να υπονοεί ότι το Πεκίνο θα αναβάλει τους ελέγχους του στις σπάνιες γαίες, ενώ οι ΗΠΑ θα αποσύρουν την απειλή επιβολής δασμών 100% και θα παρατείνουν την προηγούμενη εκεχειρία για τους δασμούς.
Όμως η Κίνα δεν έχει κάνει αντίστοιχες δηλώσεις και εξακολουθεί να υπάρχει ο κίνδυνος οι δύο ηγέτες να μην μπορέσουν να συμφωνήσουν ή ένα αγενές σχόλιο να διαταράξει την εύθραυστη ύφεση. Και, όπως συμβαίνει συχνά με τη διπλωματία του Τραμπ, πολλά μπορεί να οφείλονται στην χημεία μεταξύ των δύο ηγετών, οι οποίοι συναντήθηκαν τελευταία φορά το 2019.
Οι προτεραιότητες
Στη συνάντησή του με τον Τραμπ, οι κορυφαίες προτεραιότητες του Σι θα είναι η μείωση των δασμών από τις ΗΠΑ και η άρση των ελέγχων στις εξαγωγές, λένε οι αναλυτές. Για να συμβεί αυτό, μπορεί να είναι πρόθυμος να χαλαρώσει ή να αναβάλει τους πρόσφατους περιορισμούς εξαγωγών σπάνιων γαιών.
Η Κίνα επέβαλε αυτούς τους ελέγχους με στόχο να αποτρέψει τις ΗΠΑ από την επιβολή σαρωτικών κυρώσεων. Το αν αυτό θα λειτουργήσει στην πράξη θα δοκιμαστεί κατά τη συνάντηση κορυφής.
Όπως δηλώνει ο Γουάνγκ, «ο Σι και ο Τραμπ είναι δύο ηγέτες παγκόσμιας κλάσης, οι οποίοι έχουν συνεργαστεί μεταξύ τους για μεγάλο χρονικό διάστημα με αμοιβαίο σεβασμό και η διατήρηση του πνεύματος της ισότητας, του σεβασμού και του αμοιβαίου οφέλους θα αποτελέσει βασική προϋπόθεση για την προώθηση της διμερούς σχέσης».
Πηγή: CNN