Ελεύθερη αφέθηκε αργά το βράδυ της Τρίτης (2/12) η Φεντερίκα Μογκερίνι, πρύτανης του Κολεγίου της Ευρώπης στη Μπριζ και πρώην Ύπατη Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική, η οποία είχε συλληφθεί νωρίτερα στο πλαίσιο ευρείας έρευνας για υπόθεση απάτης και διαφθοράς που αγγίζει την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και το ίδιο το Κολέγιο της Ευρώπης. Η υπόθεση έχει προκαλέσει αίσθηση στις Βρυξέλλες, καθώς αφορά κορυφαία πρόσωπα του ευρωπαϊκού μηχανισμού εξωτερικής πολιτικής.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), που ηγείται της έρευνας, ανακοίνωσε ότι στη Μογκερίνι απαγγέλθηκαν κατηγορίες που σχετίζονται με ευνοιοκρατία και πιθανή χειραγώγηση διαδικασιών ανάθεσης σύμβασης για την εκπαίδευση νέων διπλωματών στο Κολέγιο της Ευρώπης — πρόγραμμα ύψους περίπου 990.000 ευρώ για τα έτη 2021–2022. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, οι κατηγορίες αφορούν «απάτη, διαφθορά, σύγκρουση καθηκόντων και παραβίαση επαγγελματικού απορρήτου».
Μαζί με τη Μογκερίνι συνελήφθησαν επίσης δύο επιφανείς Ιταλοί αξιωματούχοι με μακρά υπηρεσία στους ευρωπαϊκούς θεσμούς:
• Στέφανο Σανίνο, 65 ετών, πρέσβης και πρώην γενικός γραμματέας της ΕΥΕΔ,
• Τσέζαρε Τζεγκρέτι, διευθυντής του Κολεγίου της Ευρώπης.
Οι συλλήψεις πραγματοποιήθηκαν στο Βέλγιο, με τις βελγικές αρχές να προχωρούν σε έρευνες σε υπηρεσιακούς χώρους και κατοικίες στο πλαίσιο εντοπισμού τεκμηρίων. Για να εκτελεστούν τα εντάλματα, ζητήθηκε και εγκρίθηκε η άρση της διπλωματικής ασυλίας των Μογκερίνι και Σανίνο – μια κίνηση που υποδηλώνει το εύρος και τη σοβαρότητα της έρευνας.
Σύμφωνα με όσα μεταδίδει η Corriere della Sera, το επίκεντρο της υπόθεσης είναι το εάν η ανάθεση του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών στο Κολέγιο της Ευρώπης έγινε κατ’ εξαίρεση, κατά τρόπο που παραβίαζε τους κανόνες διαφάνειας της Ε.Ε. και αν τα εμπλεκόμενα πρόσωπα είχαν άμεσο ή έμμεσο όφελος από τις διαδικασίες. Το ιταλικό μέσο υπογραμμίζει ότι το ενδιαφέρον των αρχών εστιάζει σε πιθανά «εσωτερικά δίκτυα επιρροής», δεδομένου ότι τόσο η ΕΥΕΔ όσο και το Κολέγιο της Ευρώπης διατηρούν στενή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης διπλωματών.
Η La Repubblica μεταδίδει πως οι τρεις συλληφθέντες «ανέπτυξαν εκτενώς τις θέσεις τους» ενώπιον των εισαγγελέων της Ε.Ε., αρνούμενοι οποιαδήποτε δόλια ενέργεια και ισχυριζόμενοι ότι ενήργησαν «απολύτως εντός του θεσμικού πλαισίου». Η εφημερίδα σημειώνει ότι, παρά το εύρος των κατηγοριών, οι αρχές αποφάσισαν να τους αφήσουν ελεύθερους καθώς «δεν κρίθηκαν ύποπτοι φυγής» — ενώ αναμένεται συνέχεια με ανακρίσεις μαρτύρων και συλλογή επιπλέον εγγράφων.
Από την πλευρά του, το Rainews επισημαίνει ότι η υπόθεση έχει δημιουργήσει «έντονη αμηχανία» στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, καθώς πρόκειται για μία από τις σπάνιες φορές όπου υψηλόβαθμα στελέχη της ευρωπαϊκής διπλωματίας γίνονται αντικείμενο ποινικής έρευνας για διαφθορά. Η ομοσπονδιακή αστυνομία της Δυτικής Φλάνδρας πραγματοποίησε έρευνες καθ’ όλη τη διάρκεια της Τρίτης, ενώ το υλικό που κατασχέθηκε αναμένεται να αποτελέσει τη βάση για το επόμενο στάδιο της δικαστικής διαδικασίας.
Παρά την αποφυλάκισή τους, η έρευνα συνεχίζεται και οι κατηγορίες παραμένουν σε ισχύ. Η υπόθεση θεωρείται κρίσιμη για την αξιοπιστία της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας, ειδικά ενόψει των ευρωεκλογών του 2026, όπου ζητήματα διαφάνειας, λογοδοσίας και θεσμικής ακεραιότητας βρίσκονται ήδη στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης.