Μία εβδομάδα πριν από τον κοινό εορτασμό Βατικανού – Φαναρίου στην Κωνσταντινούπολη, το Πατριαρχείο Μόσχας και το βαθύ ρωσικό καθεστώς φέρονται να υποκίνησαν μια άτυπη «παρασύνοδο» εκκλησιαστικών παραγόντων στην πόλη Σάρτζα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, όπως αποκαλύπτουν Τα Νέα.
Η συνάντηση, η οποία χαρακτηρίστηκε ως «αντι-Βαρθολομιακό» τόξο στην Ορθοδοξία, τονίζει, τον διεισδυτικό ρόλο της Ρωσίας στη θρησκευτική διπλωματία, χρησιμοποιώντας την Εκκλησία ως γεωπολιτικό εργαλείο για την αποδόμηση της επιρροής του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Κεντρικοί συνδιοργανωτές της συνάντησης, η οποία έλαβε χώρα 20 και 21 Νοεμβρίου, ήταν το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας και ο Μητροπολίτης Αντώνιος Σέβριουκ, πρόεδρος του τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας. Στο «παρών» έδωσαν ιεράρχες, κληρικοί και λαϊκοί της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, καθώς και εκπρόσωποι ρωσικών οργανώσεων από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, αποδεικνύοντας τον άμεσο συντονισμό εκκλησίας και κοσμικής διπλωματίας της Μόσχας.
Η εισπήδηση της Ρωσίας στην Αφρική
Στο επίκεντρο της «παρασύναξης» βρέθηκε το ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Μετά την αναγνώριση του Αυτοκεφάλου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας από την Κωνσταντινούπολη, ο Πατριάρχης Κύριλλος έχει «απασφαλίσει», προχωρώντας σε σχισματικές κινήσεις εναντίον Εκκλησιών που συνυπέγραψαν τον Τόμο.
Υπό αυτό το πρίσμα, η Ρωσική Εκκλησία (υποκινούμενη από το κράτος) προχώρησε σε αντικανονική «εισπήδηση» στην εκκλησιαστική επικράτεια του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας στην Αφρική. Η Μόσχα ιδρύει «εξαρχίες» (προνόμιο αποκλειστικά της Κωνσταντινούπολης) και χειροτονεί μητροπολίτες, επικαλούμενη την ανάγκη προστασίας των Ρώσων ορθοδόξων. Αυτή η κίνηση θεωρείται ένα από τα βαρύτερα εκκλησιαστικά αδικήματα.
Μέσω τεράστιων χρηματικών ποσών που κατευθύνονται από τη Μόσχα, απώτερος στόχος είναι η εξουθένωση του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και η ανάδειξη του Πατριαρχείου Μόσχας σε ρόλο εγγυητή της ευημερίας των αφρικανικών λαών και των ορθοδόξων της περιοχής. Μάλιστα, υπάρχουν αναφορές ότι ρωσο-κοπτικός δάκτυλος κινήθηκε παρασκηνιακά εις βάρος της ελληνορθόδοξης αδελφότητας στη Μονή Αγίας Αικατερίνης στο Σινά.
Η ρευστότητα στη διεθνή σκηνή έχει επηρεάσει βαθιά τον ορθόδοξο εκκλησιαστικό χάρτη. Μετά την αποτυχία της Πανορθόδοξης Συνόδου του 2016, το Ουκρανικό αποτέλεσε «κόκκινη γραμμή» για πολλές βαλκανικές Εκκλησίες. Η διάσπαση αυτή έγινε εμφανής και στον κοινό εορτασμό Βατικανού – Φαναρίου, από τον οποίο απουσίασαν, αν και είχαν προσκληθεί, τα εμβληματικά Πατριαρχεία Ιεροσολύμων, Μόσχας και Αντιοχείας.