Ύστερα από εβδομάδες εντατικών διαβουλεύσεων, Κίεβο και Ουάσινγκτον κατέληξαν σε ένα αναθεωρημένο ειρηνευτικό σχέδιο με στόχο τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Το αρχικό κείμενο των 28 σημείων συμπυκνώθηκε σε ένα πλαίσιο 20 σημείων, το οποίο παρουσίασε ο ίδιος σε δημοσιογράφους.
Παράλληλα, έχει διαμορφωθεί ένα τριμερές σχήμα εγγυήσεων ασφαλείας μεταξύ Ουκρανίας, ΗΠΑ και Ευρώπης, καθώς και ξεχωριστή διμερής συμφωνία ασφαλείας Κιέβου–Ουάσινγκτον. Ένα ακόμη έγγραφο εστιάζει στην οικονομική συνεργασία και περιγράφεται ως «οδικός χάρτης για την ευημερία της Ουκρανίας».
Ο Ζελένσκι έκανε λόγο για «σημαντική πρόοδο» προς την οριστικοποίηση των συμφωνιών, υπογραμμίζοντας ότι το νέο πλαίσιο κατοχυρώνει την κυριαρχία της Ουκρανίας και προβλέπει μια πλήρη και δεσμευτική συμφωνία μη επίθεσης μεταξύ Κιέβου και Μόσχας. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται η δημιουργία μηχανισμού επιτήρησης της γραμμής σύγκρουσης με τη χρήση δορυφόρων και μη επανδρωμένων μέσων, ώστε να εντοπίζονται άμεσα πιθανές παραβιάσεις.
Κεντρικό στοιχείο του σχεδίου αποτελούν οι εγγυήσεις ασφαλείας «τύπου Άρθρου 5», τις οποίες θα παρέχουν οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και ευρωπαϊκά κράτη. Σε περίπτωση νέας ρωσικής εισβολής, προβλέπεται συντονισμένη στρατιωτική αντίδραση και επαναφορά όλων των διεθνών κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Αντίθετα, εάν η Ουκρανία προχωρήσει σε απρόκλητη επίθεση κατά ρωσικού εδάφους, οι εγγυήσεις αυτές θα παύουν να ισχύουν. Το μέγεθος των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων ορίζεται στους 800.000 στρατιώτες σε καιρό ειρήνης, ενώ διατηρούνται σε ισχύ οι διμερείς συμφωνίες ασφαλείας που έχει ήδη υπογράψει το Κίεβο με περίπου 30 χώρες.
Το σχέδιο προβλέπει επίσης την ευρωπαϊκή προοπτική της Ουκρανίας, με σαφές χρονοδιάγραμμα ένταξης στην ΕΕ και προσωρινή προνομιακή πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά. Όπως ανέφερε ο Ζελένσκι, η ένταξη θεωρείται και αυτή μορφή εγγύησης ασφάλειας, με στόχο να προσδιοριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία, ενδεικτικά το 2027 ή το 2028.
Στο οικονομικό σκέλος, προτείνεται ένα εκτεταμένο παγκόσμιο πακέτο ανάπτυξης και ανοικοδόμησης. Περιλαμβάνει τη δημιουργία επενδυτικού ταμείου για ταχέως αναπτυσσόμενους τομείς, όπως η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη, κοινές επενδύσεις ΗΠΑ–Ουκρανίας στις ενεργειακές υποδομές και συντονισμένες προσπάθειες για την ανασυγκρότηση των περιοχών που επλήγησαν από τον πόλεμο. Στόχος είναι η κινητοποίηση έως και 800 δισ. δολαρίων, ποσό που αντιστοιχεί στο εκτιμώμενο κόστος των ζημιών.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια και στο υδροηλεκτρικό φράγμα της Καχόβκα. Η Ουάσινγκτον προτείνει τριμερή διαχείριση του πυρηνικού σταθμού από Ουκρανία, Ρωσία και ΗΠΑ, με αμερικανικό ρόλο επιτήρησης. Το Κίεβο, ωστόσο, απορρίπτει τον ρωσικό έλεγχο και εισηγείται διμερή κοινοπραξία με τις ΗΠΑ, υπό καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης της περιοχής.
Το σχέδιο περιλαμβάνει ακόμη μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, όπως εκπαιδευτικά προγράμματα που προωθούν την ανεκτικότητα και την προστασία μειονοτήτων, καθώς και την αναγνώριση της υφιστάμενης γραμμής των στρατιωτικών θέσεων ως de facto μετώπου σε περιοχές όπως το Ντονέτσκ, το Λουγκάνσκ, η Ζαπορίζια και η Χερσώνα. Προβλέπεται επίσης σταδιακή απόσυρση ρωσικών στρατευμάτων από συγκεκριμένες περιοχές και ανάπτυξη διεθνών δυνάμεων για την επιτήρηση της εφαρμογής της συμφωνίας.
Τέλος, τα δύο μέρη δεσμεύονται στην πλήρη τήρηση των Συμβάσεων της Γενεύης και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, θέτοντας το πλαίσιο για μια ειρηνευτική διαδικασία που φιλοδοξεί να συνδυάσει ασφάλεια, πολιτική σταθερότητα και οικονομική ανάκαμψη.