Παρόλο που αναμέναμε στις 4 Αυγούστου την πρώτη ανακοίνωση ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας από τον οίκο αξιολόγησης Scope, ευχάριστα αιφνιδίασε τις αγορές ο ιαπωνικός οίκος αξιολόγησης R&I, που αναβάθμισε πρώτος το ελληνικό αξιόχρεο στην επενδυτική βαθμίδα μετά από 13 χρόνια.
Αν και ο ιαπωνικός οίκος αξιολόγησης δεν αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (όπως οι Standard and Poor’s, DBRS, Moody’s, Fitch), η αναβάθμιση που πραγματοποίησε έχει σημαντικό αντίκτυπο και στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα στην επενδυτική κοινότητα. Πλέον, η επενδυτική βαθμίδα δεν αποτελεί αμφισβητούμενο θέμα, αλλά επιβεβαιώνει ότι η χώρα είναι πιστοληπτικά αξιόπιστη και η πιθανότητα χρεοκοπίας είναι χαμηλή. Η αναβάθμιση αυτή πιστοποιεί την ισχυρή οικονομική θέση της χώρα μας και ενισχύει το κύρος της στις αγορές. Πρόκειται για ένα σημαντικό γεγονός που ενθαρρύνει την είσοδο επενδυτικών κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία και μπορεί να επιταχύνει την ανάπτυξη.
Ανοίγει ο δρόμος για την εμβάθυνση της οικονομικής συνεργασίας των δυο χωρών
Η αναβάθμιση από τον R&I ανοίγει τον δρόμο και για την σύσφιξη των διμερών οικονομικών σχέσεων Ελλάδας- Ιαπωνίας. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών δήλωσε: «Μπορεί ο συγκεκριμένος οίκος να μην ανήκει στους αναγνωρισμένους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ωστόσο η εν λόγω αναβάθμισή της χώρας μας αποτελεί σημαντικό γεγονός για δύο λόγους: Πρώτον, γιατί ανοίγει ο δρόμος των επενδύσεων για την Ιαπωνική αγορά, μια από τις πιο αναπτυγμένες και ισχυρές οικονομίες παγκοσμίως και δεύτερον γιατί ένα τέτοιο πιστωτικό γεγονός μπορεί να λειτουργήσει ως "προάγγελος" για μελλοντικές αναβαθμίσεις της χώρας μας. Αποδεικνύεται έμπρακτα, για ακόμα μια φορά, ότι η Ελλάδα, χάρη στις κινήσεις της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού, είναι ισχυρότερη από ποτέ οικονομικά και διπλωματικά. Άλλωστε, έχουν περάσει ακριβώς έξι μήνες από την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ιαπωνία, όπου υπέγραψε κοινή δήλωση στρατηγικής συνεργασίας με τον Ιάπωνα ομόλογό του, ενώ συναντήθηκε με επενδυτές στο πλαίσιο στενότερης οικονομικής συνεργασίας με τη χώρα μας».
Το 2022, οι κυριότερες κατηγορίες εξαγωγών από την Ελλάδα προς την Ιαπωνία περιλάμβαναν προϊόντα που περιέχουν καπνό, αποστάγματα πετρελαίου, φάρμακα και βαμβάκι. Παράλληλα, το συνολικό ύψος των ελληνικών άμεσων επενδύσεων στην Ιαπωνία ήταν μόλις 724.000 ευρώ, ενώ οι ιαπωνικές άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ήταν μηδενικές, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών της Ιαπωνίας. Με βάση τα παραπάνω, παρατηρούμε ότι η οικονομική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα. Ωστόσο, η αναβάθμιση από τον οίκο αξιολόγησης R&I σε συνδυασμό με την υπογραφή της Κοινής Δήλωσης Στρατηγικής Συνεργασίας Ελλάδας – Ιαπωνίας, ανοίγει νέες προοπτικές και δημιουργεί περιθώρια για την έλξη ενδιαφερόμενων επενδυτών στην ελληνική οικονομία.
Το χρονοδιάγραμμα ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας από οίκους που αναγνωρίζει η ΕΚΤ
Είτε στην αξιολόγηση της DBRS στις 08/09, είτε της Standard and Poor’s στις 20/10 είτε του οίκου Fitch στις 01/12 αναμένουμε την επίσημη ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας καθώς απέχουμε μόνο ένα σκαλοπάτι στην αξιολόγησή τους. Στις 15/09 θα πραγματοποιηθεί αξιολόγηση από τον οίκο Moody’s, ωστόσο δεν αναμένεται να δώσει την επενδυτική βαθμίδα καθώς είναι ο μόνος οίκος που η αξιολόγησή του απέχει σημαντικά από αυτή.
Γιατί αφορά τους πολίτες και τι θα αλλάξει στην καθημερινότητά μας;
Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από τους εγκεκριμένους από την ΕΚΤ οίκους αξιολόγησης, θα οδηγήσει στην αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού για το κράτος και κατ’ επέκταση του κόστους δανεισμού επιχειρήσεων και νοικοκυριών, καθώς η χώρα θα θεωρείται οικονομικά ακόμη πιο αξιόπιστη.
Μάλιστα η εξέλιξη αυτή “έρχεται” σε μια περίοδο όπου το δανειακό κόστος λόγω των επιτοκιακών αυξήσεων από την ΕΚΤ είναι αυξημένο στην Ε.Ε, επομένως η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα βοηθήσει την Ελλάδα στην αποκλιμάκωση του. Λόγω των μνημονιακών χρόνων και της παρατεταμένης ύφεσης που βιώσαμε τα προηγούμενα χρόνια η Ελλάδα βρίσκεται σε διαφορετικό στάδιο οικονομικού κύκλου από τις υπόλοιπες χώρες της ένωσης, σε στάδιο ανάτασης. Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας ήταν αυτό που είχαμε να περιμένουμε όταν την ίδια ώρα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή ήδη διατηρούν την επενδυτική βαθμίδα, δεν μπορούν να επωφεληθούν αναλόγως.
Επιπλέον η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα αποτελέσει πόλο έλξης παραγωγικών μακροπρόθεσμων επενδύσεων. Η Ελλάδα έχει καταγράψει ρεκόρ στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων τα τελευταία χρόνια και εξακολουθεί να χρειάζεται περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια. Για να επιτευχθεί μια βιώσιμη και ανταγωνιστική ανάπτυξη, πρέπει να δοθεί έμφαση στην προσέλκυση ποιοτικών επενδύσεων. Συγκεκριμένα, στην προσέλκυση greenfield επενδύσεων, δηλαδή της ίδρυσης νέων θυγατρικών εταιριών, όπου είναι προτιμότερη από την προσέλκυση επενδύσεων μέσω εξαγορών ή συγχωνεύσεων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι greenfield επενδύσεις έχουν τη δυνατότητα να επιφέρουν υψηλότερη προστιθέμενη αξία, να διευρύνουν την παραγωγική βάση της ελληνικής οικονομίας και να δημιουργήσουν πολλαπλασιαστικά οφέλη στην αγορά εργασίας.
*Η Δάφνη Γρηγοριάδη είναι οικονομική αναλύτρια.