Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, στέλνει μηνύματα στην Ευρώπη και αποκαλύπτει το στάδιο των ρωσο-ουκρανικών διαπραγματεύσεων σε μία συνέντευξη στην εφημερίδα Μιλιέτ.
Με φωνή ενίοτε ανικανοποίητη και άλλοτε διαμεσολαβητική, η Άγκυρα επιχειρεί να κατοχυρώσει ισότιμο έρεισμα τόσο εντός των ευρωπαϊκών αμυντικών σχεδιασμών, όσο και στο ουκρανικό μέτωπο.
Ο Φιντάν επικρίνει την ΕΕ για δύο μέτρα και σταθμά
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν παρουσίασε τις πρώτες εκτιμήσεις της Άγκυρας για τη συμμετοχή της στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE, αποδομώντας εμμέσως την αξιοπιστία των Βρυξελλών και καταγγέλλοντας την πολιτική της επιλογής της Τουρκίας μόνο όταν πρόκειται για "βάρη".
«Υπάρχει ένα πράγμα που είναι ξεκάθαρο στα μάτια των Ευρωπαίων, και αυτό είναι το ότι η Αμερική του Τραμπ έχει πει ‘εγώ δεν συμμετέχω άλλο σε αυτόν τον πόλεμο’. Ήρθαν οι Ευρωπαίοι, 3-4 χώρες, και είπαν: ‘Θα πρωτοστατήσουμε εμείς, δεν θα αφήσουμε κενό, θα συνεχίσουμε τον πόλεμο, δεν είμαστε σε μια τέτοια ταλάντευση, αλλά φυσικά χρειάζεται και η στήριξη της Αμερικής’.
Δεύτερον, είπαν: 'Δεν μπορούμε να είμαστε έρμαιο της Αμερικής’».
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ στη συνέχεια εξηγεί ότι το SAFE διαχωρίζει τις χώρες σε τρεις κατηγορίες, με την Τουρκία να κατατάσσεται στις υποψήφιες χώρες. Παρά τη θεωρητική ισοτιμία, εκφράζει δυσπιστία για το αν αυτό θα ισχύσει στην πράξη, τονίζοντας πως ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζουν οι Ευρωπαίοι την Τουρκία συνιστά ανισορροπία.
«Έλαβαν μια συγκεκριμένη απόφαση ότι πρέπει να γίνουμε αυτάρκεις στην αμυντική βιομηχανία και σύστησαν έναν μηχανισμό για αυτό. Το σύστημα χρηματοδότησης που δημιούργησαν για να ενισχυθούν στην αμυντική βιομηχανία.
Την χωρίζουν σε τρεις κατηγορίες: χώρες μέλη, υποψήφιες χώρες προς ένταξη και χώρες εταίροι. Ποιος θα παίξει ρόλο και κατά πόσο;
Εκεί στα χαρτιά, βέβαια, υπάρχει ένα πεδίο, όπου η Τουρκία μπορεί να αναλάβει ρόλο. Τόσο από κοινού, όσο και ξεχωριστά. Στη θεωρία, έχουμε τα ίδια δικαιώματα με τις υπόλοιπες υποψήφιες χώρες. Πώς θα λειτουργήσει αυτό στην πράξη; Στην αρχή, υπήρχαν προβλήματα που σχετίζονταν με τη θεωρία και τη γλώσσα. Το θέταμε συνεχώς στην ημερήσια διάταξη των συνεδριάσεων αυτό το θέμα. Θα δούμε στην πράξη...».
«Μοιρασιά χωρίς οφέλη δεν είναι στρατηγική»: Το μήνυμα Φιντάν στους Ευρωπαίους
Με παράπονο μεταμφιεσμένο σε προειδοποίηση ο Τούρκος υπουργός έστειλε σαφές μήνυμα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για “ίσες απολαβές” και “ίση μεταχείριση”. Τόνισε ότι η Τουρκία δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως εταίρος μόνο στη διαχείριση των βαρών, αλλά και στη μοιρασιά των οφελών — ειδικά στον τομέα της άμυνας και των κυρώσεων.
«Η δική μας βιομηχανία και οι εταιρείες της αμυντικής βιομηχανίας θα αξιολογήσουν την κατάσταση. Εμείς είμαστε ξεκάθαροι απέναντι στους Ευρωπαίους στο θέμα των κυρώσεων. Τους λέμε ότι δεν θέλετε την Τουρκία στο πλευρό σας όταν πρόκειται για τη μοιρασιά των οφελών, θέλετε την Τουρκία στο πλευρό σας μόνο στη μοιρασιά των βαρών. Αυτό δεν συνάδει με τον βασικό κανόνα της στρατηγικής. Όταν ορίζεις το πρόβλημα με αυτόν τον τρόπο, ούτως ή άλλως η εξίσωση καταρρέει», τόνισε ο Χακάν Φιντάν, ζητώντας αμοιβαία στρατηγική αντίληψη μεταξύ Ευρώπης-Τουρκίας.
Οι Ρώσοι γράφουν την πρόταση κατάπαυσης του πυρός
Η δεύτερη πτυχή των δηλώσεων του Χακάν Φιντάν αφορούσε στην ουκρανική κρίση και το πώς διαμορφώνεται το έδαφος ενόψει των ενδεχόμενων νέων διαπραγματεύσεων της 2ας Ιουνίου στην Κωνσταντινούπολη. Ο Φιντάν αποκάλυψε την παρούσα φάση της διαδικασίας, επιβεβαιώνοντας ότι η Ρωσία ολοκληρώνει το κείμενο πρότασης για κατάπαυση του πυρός και σύντομα θα το παραδώσει στους Ουκρανούς.
«Αυτή τη στιγμή οι Ρώσοι ετοιμάζουν τους όρους κατάπαυσης του πυρός ως επόμενο στάδιο, σήμερα-αύριο θα τους τελειώσουν και θα τους στείλουν στην άλλη πλευρά. Ίσως υπάρξει κάποια εξέλιξη μετά από αυτό. Τώρα θα πάμε να συναντηθούμε με τους Ουκρανούς», σημείωσε.
Η αποστολή Φιντάν στο Κίεβο
Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας περιέγραψε τη σημερινή του αποστολή στο Κίεβο ως προετοιμασία εδάφους για ουσιαστικές συνομιλίες, μεταφέροντας μηνύματα και καταγράφοντας διαθέσεις, προκειμένου να αναζητήσει ως Τουρκία κοινά αποδεκτά βήματα για κάποια πρόοδο στις 2 Ιουνίου.
«Ως Τουρκία, μετά τις διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη είχαμε κάποιες απόψεις, τις οποίες και μετέφερα (στο Κρεμλίνο). Έλαβα την αντίδρασή τους, ώστε όταν πάω στο Κίεβο, να είναι μια παραγωγική επίσκεψη. Αυτό που είναι σημαντικό σε τέτοιες συναντήσεις είναι να καταλαβαίνεις την αντίληψη του συνομιλητή σου.
Το θέμα είναι που μπορούμε να πάμε από εδώ και πέρα, τι άλλες προσπάθειες μπορούν να γίνουν, που δεν έχουν προταθεί».
Ο Πούτιν και οι "ενδιάμεσες ζώνες"
Όσον αφορά τις επαφές του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν περιγράφει ένα κλίμα εμπιστοσύνης και αμοιβαίας εκτίμησης με τη Μόσχα, αλλά και τη μεθοδολογία των τουρκικών κινήσεων στο πεδίο.
«Η συνάντηση έγινε σε ένα εξαιρετικά θερμό κλίμα, ειλικρινά. Δώσαμε βάρος κυρίως στις διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε την αντίληψη των μερών. Είναι σημαντικό να καταφέρουμε να δούμε το πως θα γίνει κατανοητή η αντίληψη των μερών και το πως αυτή θα τεθεί στην εξίσωση, δηλαδή όποια πρόταση και να γίνει, να είναι καλή. Δεδομένου ότι η Ρωσία είναι η τελική αρχή λήψης αποφάσεων, είναι σημαντικό να δούμε τις αποχρώσεις, τις ευαισθησίες, τα όχι, τα ναι και τις ενδιάμεσες ζώνες του κ. Πούτιν».
Επικαλούμενος τις απόψεις του Σεργκέι Λαβρόφ για συνέχιση των συνομιλιών στην Τουρκία, ο Φιντάν δήλωσε πως στόχος είναι η σύγκλιση σε κατάπαυση του πυρός με ρεαλισμό και κοινωνική αντοχή.
«Συγκρίνοντας τις θέσεις των μερών, η πιο ρεαλιστική και μακροπρόθεσμη μεταξύ των πιθανών λύσεων φαίνεται αυτή της κατάπαυσης του πυρός, αν γίνει καλή διαχείριση. Μια μόνιμη συμφωνία απαιτεί συνολική προσπάθεια. Εμείς έχουμε κάποιες φόρμουλες. Τις μοιραζόμαστε με τα μέρη. Φυσικά, ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που θα καθορίσει τα βήματα των μερών είναι η ικανότητά τους να αντέξουν. Κοινωνικά, οικονομικά, στρατιωτικά... Υπήρξαν αλλαγές κατά τη διάρκεια του πολέμου».
Εμφανώς ικανοποιημένος από τις συνομιλίες με τον Σεργκέι Λαβρόφ στη Μόσχα την Τρίτη, ο Φιντάν επισημαίνει πως η Τουρκία χαίρει εμπιστοσύνης από το Κρεμλίνο.
«Τέτοιου είδους επαφές και το να μπορείς να τα συζητάς αυτά με μεγάλη ειλικρίνεια είναι σημαντικές, αν θέλετε πραγματικά να κάνετε κάτι. Εγώ τις βρήκα πολύ χρήσιμες από αυτή την άποψη. Ο Λαβρόφ εξέφρασε ήδη με σαφήνεια τις απόψεις του για τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων στην Τουρκία κατά τη συνέντευξη Τύπου».
Το ρωσικό ταμπού και η τουρκική διπλωματική δεινότητα
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών παραδέχτηκε, ωστόσο, ρητά ότι η Ρωσία έχει θέσει εκτός διαπραγμάτευσης τις περιοχές που έχει προσαρτήσει, καταγράφοντας έτσι την «κόκκινη γραμμή» της Μόσχας, ώστε να αντιληφθεί ως διαμεσολαβήτρια τον περιορισμένο αλλά κρίσιμο χώρο ελιγμών στην Κωνσταντινούπολη.
«Η Ρωσία δεν θέλει να αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης τις περιοχές, όπου έκανε δημοψήφισμα και τα προσάρτησε. Αυτό το λένε ήδη ανοιχτά», είπε, ωστόσο, επαίνεσε τη δεινότητα της Τουρκίας να συμβιβάζει τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα:
«Είμαστε μια χώρα που μπορεί και πηγαίνει στη Ρωσία και μετά στην Ουκρανία εντός της ίδιας εβδομάδας. Αυτό αποτελεί ένδειξη του σεβασμού που επιδεικνύεται προς τη χώρα μας και τον πρόεδρό μας».
Ο Χακάν Φιντάν δεν περιορίστηκε στη συνήθη επίκληση της προσωπικής σχέσης Ερντογάν-Πούτιν, αλλά αναγνώρισε ανοιχτά πως η «εύνοια» της Μόσχας προς την Τουρκία είναι άμεσα συνυφασμένη και με τη γεωπολιτική της θέση εν μέσω πολέμου, υποδηλώνοντας πως η Άγκυρα αντιλαμβάνεται και αξιοποιεί το κενό στρατηγικής στη Δύση για γέφυρες με τη Ρωσία.
«Εδώ και χρόνια ο πρόεδρός μας έχει αναπτύξει μια σχέση με τον κ. Πούτιν. Αλλά η αύξηση της εύνοιας προς την Τουρκία σχετίζεται φυσικά με το που βρισκόμαστε εμείς στον πόλεμο».
Η Άγκυρα διεκδικεί αναγνώριση μέσω διαμεσολάβησης
Ο Χακάν Φιντάν κατέληξε υπογραμμίζοντας τη σταθερή τουρκική επιδίωξη για διαμεσολάβηση και οικοδόμηση εμπιστοσύνης, επαναλαμβάνοντας τον γνωστό πλέον ρόλο της Τουρκίας ως "γέφυρας" και εργαλείου "παραγωγικής ουδετερότητας".
«Όσο συνεχίζεται ο πόλεμος, θα συνεχίσουν να στοχοποιούν ο ένας τον άλλον. Τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης δεν σταματούν τον πόλεμο, αλλά επιφέρουν κάποια σημαντικά οφέλη. Ιδιαίτερα σε ανθρωπιστικό επίπεδο. Θα συνεχίσουμε αυτή τη διπλωματία. Καταβάλλουμε ειλικρινείς προσπάθειες για την ειρήνη. Είμαστε μια χώρα που μπορεί και πηγαίνει πρώτα στη Ρωσία και μετά στην Ουκρανία εντός της ίδιας εβδομάδας. Αυτό είναι μια πολύ σημαντική ένδειξη του σεβασμού που επιδεικνύεται στη χώρα μας και στον πρόεδρό μας. Προσπαθούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή την ευκαιρία για να φέρουμε την ειρήνη στην περιοχή μας».
Τραμπ ή Ερντογάν πρώτα;
...ούτε τώρα κατάφερε να δώσει σαφή απάντηση στο ποιος θα επισκεφτεί ποιον πρώτα ο Τούρκος ΥΠΕΞ. Παρά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο δύο εντυπωσιακών επισκέψεων χωρίς χρονοδιάγραμμα.
«Μπορεί να υπάρξει επίσκεψη του προέδρου μας στην Ουάσιγκτον. Μπορεί επίσης να γίνει και επίσκεψη του κυρίου Trump στην Τουρκία.
Πριν από αυτό, μπορεί να συναντηθούν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη. Υπάρχουν ήδη συχνές τηλεφωνικές επικοινωνίες. Οι συνομιλίες είναι εξαιρετικά παραγωγικές», δήλωσε.
Πηγή: sigmalive.com