Οι αβέβαιες συνέπειες της ολικής ρήξης Τουρκίας – Ισραήλ και οι φιλοδοξίες Ερντογάν

 
ερντογαν και νετανιαχου

Πηγή Φωτογραφίας: Shutterstock

Ενημερώθηκε: 01/09/25 - 08:46

Η απόφαση της Τουρκίας να προχωρήσει σε πλήρη αναστολή των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων με το Ισραήλ, σε συνδυασμό με το κλείσιμο του εναέριου χώρου της, θεωρείται μια πρωτοφανής εξέλιξη με σημαντικές προεκτάσεις.

Ο Δρ. Χάι Εϊτάν Κοέν-Γιαναροτσάκ από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, μιλώντας σε συνέντευξη στη Maariv, εξήγησε ότι τέτοια μέτρα εφαρμόζονται μόνο σε συνθήκες πολέμου και καταργούν κάθε μορφή αμοιβαίας εξάρτησης, κάτι που αυξάνει δραστικά τον κίνδυνο στρατηγικής κλιμάκωσης.

Η ρήξη δεν προέκυψε ξαφνικά. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν είχε ήδη προϊδεάσει για τα βήματα αυτά, ενώ προηγουμένως είχαν επιβληθεί περιορισμοί στη ναυτιλία. Καθοριστικό σημείο αποτέλεσε η ανακοίνωση του Ισραήλ για επέκταση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα, που οδήγησε την Άγκυρα να προχωρήσει αμέσως σε θαλάσσιες κυρώσεις. Επιπλέον, η αποκάλυψη ότι τουρκικής προέλευσης συστήματα παρακολούθησης είχαν καταλήξει στη Δαμασκό λειτούργησε ως αφορμή για πιο σκληρή στάση.

Οι άμεσες επιπτώσεις είναι κυρίως πρακτικές: πτήσεις προς Ρωσία, Γεωργία και Αζερμπαϊτζάν θα χρειαστούν μεγαλύτερες διαδρομές, ενώ οι τουρκικές αεροπορικές εταιρείες δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν τον ισραηλινό εναέριο χώρο. Ωστόσο, η πραγματική ανησυχία είναι στρατηγική. Χωρίς τουρισμό, εμπόριο και κοινά συμφέροντα, εξαφανίζεται το στοιχείο της αλληλεξάρτησης που λειτουργούσε ως ανάχωμα· πλέον, καμία πλευρά «δεν έχει τίποτα να χάσει», γεγονός που ανοίγει τον δρόμο σε πιο επικίνδυνες εξελίξεις.

Σύμφωνα με τον αναλυτή, η κίνηση συνδέεται με τη μακροπρόθεσμη φιλοδοξία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αναδείξει την Τουρκία ως την ισχυρότερη μουσουλμανική δύναμη και τον ίδιο ως ηγετική φυσιογνωμία των Σουνιτών, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης όπως ο πόλεμος στη Γάζα. Παρά το ότι οι κινήσεις του είναι προσεκτικές και σταδιακές, η κατεύθυνση είναι σαφής και ενταγμένη στο ευρύτερο όραμά του.

Οι πιθανότητες επαναπροσέγγισης Ισραήλ-Τουρκίας θεωρούνται ελάχιστες όσο συνεχίζεται ο πόλεμος. Ακόμη κι αν υπάρξει θεωρητικά χώρος για διπλωματική αποκατάσταση, το πολιτικό κόστος θα είναι βαρύ. Όπως τόνισε ο Κοέν-Γιαναροτσάκ, αυτό που ξεκίνησε ως τακτική διαμαρτυρία μετατράπηκε πλέον σε βαθιά διαρθρωτική αλλαγή στις διμερείς σχέσεις, με συνέπειες που θα υπερβούν χρονικά το τέλος της σύγκρουσης στη Γάζα.

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ