Στις 12 Ιουλίου 1920 ο Ελληνικός Στρατός εισέρχεται απελευθερωτής στην Ανδριανούπολη, την παλαιά Οθωμανική πρωτεύουσα και κέντρο του Ελληνισμού στη Θράκη.
Τον Οκτώβριο 1922 η Ελλάς θα «αναγκαστεί» να την εγκαταλείψει, όπως και ολόκληρη την Ανατολική Θράκη, την περιοχή με την μεγαλύτερη αναλογία Ελλήνων από όλες τις υπόδουλες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, όχι γιατί ηττήθηκε «επί του πεδίου», αλλά γιατί η πολιτική ηγεσία θα υποκύψει στις αξιώσεις των Τούρκων και τις πιέσεις των «συμμάχων»...
Ταυτοχρόνως, θα εγκαταλείπουν τις προαιώνιες εστίες τους και οι 30.000 Έλληνες κάτοικοι της πόλεως, στην «εποποιία της βροχής», όπως ευφυώς θα την ονομάσει ο μεγάλος Έρνεστ Χέμινγουεϊ, που όμως με την παρουσία τους θα δώσουν ώθηση στις νέες τους Πατρίδες, ειδικά σε εθνικά «ευαίσθητες» περιοχές... Τα γεγονότα της απελευθερώσεως της πόλεως από τον Ελληνικό Στρατό, «επί του πεδίου», εξελίχθησαν ως εξής:Το μεσημέρι της 12ης Ιουλίου 1920 τμήματα του φημισμένου 3/40 Συντάγματος Ευζώνων της ΙΧ (9ης) Μεραρχίας, εισήλθαν χωρίς να συναντήσουν αντίσταση στην Αδριανούπολη και κατέλαβαν την πόλη, εν μέσω φρενίτιδας ενθουσιασμού των Ελλήνων κατοίκων της, που επιφύλαξαν αποθεωτική υποδοχή στις ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις.
Στις 13 Ιουλίου 1920, εισήλθε στην πόλη ο τότε Βασιλεύς Αλέξανδρος με τον Διοικητή της Στρατιάς Θράκης Αντιστράτηγο Εμμανουήλ Ζυμβρακάκη, τον Αρμοστή Ανατολικής Θράκης Αντώνιο Σαχτούρη, και τον Διοικητή της Μεραρχίας Σμύρνης Συνταγματάρχη Αλέξανδρο Μαζαράκη – Αινιάν.Αξίζει να σημειωθεί ότι προηγουμένως, οι Γάλλοι, οι οποίοι κατείχαν την Δυτική Θράκη μετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου πολέμου και την εκεί βουλγαρική κατοχή, στα μέσα Μαΐου 1920, αποχώρησαν. Συμφώνως τότε με τα προβλεπόμενα από τη Συνθήκη του Νεϊγύ (27 Δεκεμβρίου 1919) εξουσιοδοτήθηκε ο Ελληνικός Στρατός να καταλάβει την περιοχή, όπερ και εγένετο, παρά τα επί μέρους προβλήματα που παρουσιάστηκαν, πολλά από τα οποία και από τους ίδιους τους Γάλλους. Την εποχή αυτή, η Κωνσταντινούπολη τελούσε υπό στρατιωτική κατοχή των Συμμάχων της «Αντάντ» και ο Τούρκος Συνταγματάρχης Τζαφέρ Ταγιάρ, Διοικητής του Ι Τουρκικού Σώματος Στρατού και Στρατιωτικός Διοικητής Αδριανουπόλεως, κατήγγειλε στις 4 Μαρτίου 1920 την συναφθείσα ανακωχή. Επαναστάτησε κατά του Σουλτάνου ανακηρύσσοντας τον εαυτό του στρατιωτικό διοικητή Ανατολικής Θράκης μέχρι την Τσατάλτζα. Βέβαια δεν απέδωσε τα αναμενόμενα η ενέργειά του αυτή, όπως και η συνεργασία του με βουλγαρικές δυνάμεις και το κίνημα του Κεμάλ στην Ανατολία.Επισημαίνεται ότι η κατάληψη της Ανατολικής Θράκης από τον Ελληνικό Στρατό σχεδιάζονταν από καιρό αλλά η στο μεταξύ πραγματοποιηθείσα – στις 2 Μαΐου 1919 – αποβίβαση του ΕΣ στη Σμύρνη, καθώς και οι επακολουθήσασες στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μικρά Ασία ματαίωναν προσωρινώς το προαναφερθέν σχέδιο.
Τελικώς, ένα χρόνο αργότερα, τον Μάιο του 1920, οι περισσότερες γαλλικές δυνάμεις μετακινήθηκαν από την περιοχή για την Κιλικία και τη Συρία και το Διασυμμαχικό Συμβούλιο των Παρισίων αναγνώρισε τα ελληνικά δίκαια στη Θράκη, λαμβάνοντας τη σχετική απόφαση της καταλήψεως της περιοχής από τους Έλληνες.