22 Αυγούστου 1935: Πέθανε ο Ήρωας, ο Ναύαρχος, ο πρώτος Πρόεδρος της Α’ Ελληνικής Δημοκρατία, Παύλος Κουντουριώτης

 
22 Αυγούστου 1935: Πέθανε ο Ήρωας, ο Ναύαρχος, ο πρώτος Πρόεδρος της Α’ Ελληνικής Δημοκρατία, Παύλος Κουντουριώτης

Ενημερώθηκε: 22/08/23 - 20:52

Του Λεωνίδα Σ. Μπλαβέρη

Στις 22 Αυγούστου 1935, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών, ο Ήρωας και νικητής του κατά θάλασσα αγώνα των δύο Βαλκανικών πολέμων, ιδίως βεβαίως του Α’ Βαλκανικού πολέμου, ο Ναύαρχος και Στόλαρχος του Ελληνικού Στόλου με την ιστορία χιλιάδων ετών, ο πρώτος Πρόεδρος της Α’ Ελληνικής Δημοκρατία, Παύλος Κουντουριώτης.

Ο Παύλος Κουντουριώτης γεννήθηκε στην Ύδρα, στις 9 Απριλίου 1855, και ήταν γιος του Προξένου και Βουλευτή Θεοδώρου Κουντουριώτη και της Λουκίας Νεγρεπόντη. Η εκ πατρός καταγωγή του ήταν από τη ναυτική οικογένεια των Κουντουριώτιδων, ενώ η αντίστοιχη από μητρός καταγωγή του προερχόταν από τη μεγάλη Χιώτικη οικογένεια των Νεγραπόντηδων, και ήταν εγγονή του ηγεμόνος της Βλαχίας Πρίγκιπος Κωνσταντίνου Χαντζερή.

Ακολουθώντας την οικογενειακή ναυτική παράδοση κατατάχθηκε το 1875 στο τότε Βασιλικό Ναυτικό και το 1886 ως Υποπλοίαρχος συμμετείχε στις ναυτικές επιχειρήσεις στην τότε τουρκοκρατούμενη (από τους Οθωμανούς Τούρκους) Πρέβεζα. Κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 συμμετείχε στις επιχειρήσεις της Κρήτης με τον βαθμό του Πλωτάρχη, όπου, τον Φεβρουάριο του 1897, ως κυβερνήτης του ατμομυοδρόμωνος «ΑΛΦΕΙΟΣ» αποβίβασε στο Κολυμπάρι Χανίων το εκστρατευτικό σώμα του Συνταγματάρχη Τιμολέοντος Βάσσου, καθώς και στη Σκάλα Λεπτοκαρυάς, τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς.

Ο Παύλος Κουντουριώτης
Ο Παύλος Κουντουριώτης

Ως Αντιπλοίαρχος και κυβερνήτης του εκπαιδευτικού «ΜΙΑΟΥΛΗΣ» Κουντουριώτης πραγματοποίησε το πρώτο υπερπόντιο, υπερατλαντικό συγκεκριμένα,  ταξίδι πολεμικού σκάφους του Ελληνικού Στόλου. 

Το 1908 επελέγη ως υπασπιστής του τότε Βασιλέως Γεωργίου Α’, ενώ το 1909 προήχθη σε Πλοίαρχο.

Τον Ιούνιο του 1911 ο Πλοίαρχος Π.Κουντουριώτης τοποθετήθηκε ως κυβερνήτης του «Γ.ΑΒΕΡΩΦ», λόγω απειθαρχίας του πληρώματός του, όπου κατάφερε και εμπέδωσε εκ νέου την πειθαρχία του. 

Στις 16 Απριλίου 1912 ανέλαβε τα καθήκοντα του Αρχηγού ΓΕΝ μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου 1912, ενώ με την έναρξη του Α’ Βαλκανικού Πολέμου προήχθη σε Υποναύαρχο (καθώς τότε δεν υπήρχε ο βαθμός του Αρχιπλοιάρχου), αναλαμβάνοντας τα καθήκοντα του Αρχηγού του Στόλου του Αιγαίου, επιτυγχάνοντας τις μεγάλες και καθοριστικής σημασίας νίκες στις ναυμαχίες της Λήμνου και της Έλλης και απελευθερώνοντας μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου 1912 τα νησιά του Κεντρικού και Βορείου Αιγαίου, δηλαδή Χίου, Ψαρών, Θάσου, Ίμβρου, Τενέδου, Αγίου Ευστρατίου, Σαμοθράκης κλπ. 

Ο Υποναύαρχος Π. Κουντουριώτης, έχοντας το Σήμα του επί του ευδρόμου (θωρηκτού) «Γ.ΑΒΕΡΩΦ» συμμετείχε στις δύο ναυμαχίες, του ακρωτηρίου της Έλλης και της Λήμνου, το αποτέλεσμα των οποίων ήταν ο εξαναγκασμός της επιστροφής και αποκλεισμού του τουρκικού Στόλου εντός του στενού των Δαρδανελλίων!

Το θωρηκτό «Γ. Αβέρωφ» σε γκραβούρα της εποχής
Το θωρηκτό «Γ. Αβέρωφ» σε γκραβούρα της εποχής

Ιστορικό έχει μείνει το σήμα του προς τα πληρώματα του Στόλου πριν την πρώτη ναυμαχία της Έλλης: «…Με την δύναμιν του Θεού και τας ευχάς του Βασιλέως μας, εν πνεύματι δικαίω, μεθ' ορμής ακαθέκτου και με την πεποίθησιν της Νίκης εφορμήσατε εναντίον του εχθρού του Γένους».  

Μετά το πέρας των δύο νικηφόρων Βαλκανικών πολέμων, ο Π.Κουντουριώτης προήχθη σε Αντιναύαρχο «δι’ εξαιρετικάς εν πολέμω υπηρεσίας», όπως σημειώνεται χαρακτηριστικώς, γενόμενος έτσι ο πρώτος Έλλην αξιωματικός του Ναυτικού, ο οποίος προήχθη στο βαθμό του Αντιναυάρχου, μετά τον μπουρλιοτέρη της Επαναστάσεως του 1821 Κωνσταντή Κανάρη. 

Στις κυβερνήσεις των Αλέξανδρου Ζαΐμη και Στέφανου Σκουλούδη ανέλαβε το Υπουργείο Ναυτικών, ενώ στη συνέχεια, διαφωνώντας με την πολιτική της ουδετερότητος της Ελλάδος στον Α’Παγκόσμιο πόλεμο συμμετείχε στην Κυβέρνηση της Τριανδρίας (Βενιζέλος-Δαγκλής-Κουντουριώτης) στη Θεσσαλονίκη.

Το 1917 ξαναέγινε εκ νέου Υπουργός Ναυτικών και το ίδιο έτος αποστρατεύτηκε λαμβάνοντας «τιμής ένεκεν» το βαθμό του Ναυάρχου.

Όταν πέθανε ο νεαρός Βασιλιάς Αλέξανδρος ανέλαβε τα καθήκοντα του Αντιβασιλέως μέχρι το Νοέμβριο του 1920 και για δεύτερη φορά, το Δεκέμβριο του 1923, μετά την αναχώρηση του Γεωργίου Β’ και μέχρι τον Μάρτιο του 1924 που ανακηρύχθηκε η Α’ Ελληνική Δημοκρατία, οπότε ο ίδιος ως πρόσωπο «μεγάλου κύρους και ευρείας αποδοχής» εξελέγη προσωρινώς ως ο πρώτος Πρόεδρος αυτής. Στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας παρέμεινε μέχρι το 1926, οπότε και παραιτήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την επιβολή της Δικτατορίας του Στρατηγού Θεόδωρου Πάγκαλου! 

Το πρωί της 31 Οκτωβρίου 1927 σημειώθηκε δολοφονική απόπειρα εναντίον του, έξω από το Δημαρχιακό Μέγαρο Αθηνών, μόλις είχε επιβιβαστεί σε αυτοκίνητο μαζί με τον υπασπιστή του, από κάποιον ονόματι Ζ. Γκούσιος, ο οποίος τον πυροβόλησε με περίστροφο από κοντινή απόσταση. Ευτυχώς η βολίδα, μετά την πρόσκρουσή της στο τζάμι της πόρτας του αυτοκινήτου, εποστρακίστηκε και ο Π. Κουντουριώτης τραυματίσθηκε ελαφρά στην κροταφική χώρα από τα θραύσματα.

Στις 4 Ιουνίου 1929 ο Π.Κουντουριώτης επανεξελέγη από τη Βουλή και τη Γερουσία, ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά, το Δεκέμβριο του 1929, παραιτήθηκε οριστικώς, για λόγους υγείας. 

Στις 22 Αυγούστου 1935, ο Ναύαρχος Π.Κουντουριώτης πέθανε σε ηλικία 80 ετών στο Παλαιό Φάληρο και στη συνέχεια ενταφιάστηκε, κατόπιν επιθυμίας του, στην Ύδρα. 

Είχε νυμφευθεί δύο φορές και απόκτησε 3 παιδιά, καθώς η πρώτη του σύζυγος (Αγγελική Πετροκόκκινου) πέθανε το 1903, ενώ τη δεύτερη (Ελένη Κούππα) την παντρεύτηκε το 1918, σε ηλικία 63 ετών. 

Σε ένδειξη τιμής και ευγνωμοσύνης η Ελληνική Πολιτεία και το Πολεμικό Ναυτικό έδωσε το όνομα του Παύλου Κουντουριώτη σε τέσσερα πλοία του. 

Το πρώτο, ένα ελαφρύ καταδρομικό, κλάσεως “Chatham”, παραγγέλθηκε το 1914 σε αγγλικό ναυπηγείο, αλλά με την έναρξη του Α’ΠΠ και την ελληνική ουδετερότητα, κατασχέθηκε από τους Βρετανούς και εντάχθηκε στο Στόλο τους ως HMS “BIRKENHEAD”.

Το δεύτερο, ένα αντιτορπιλλικό, κλάσεως “Dardo”, ήταν ένα από τα τέσσερα που παρήγγειλε η τότε ελληνική κυβέρνηση («ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ», «ΥΔΡΑ», «ΣΠΕΤΣΑΙ», «ΨΑΡΑ») από την Ιταλία και συμμετείχε επιτυχώς στις πολεμικές επιχειρήσεις του 1940-1941. Μετά τη γερμανική εισβολή, τον Απρίλιο του 1941, το Α/Τ «ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ», διέφυγε στη Μέση Ανατολή, απ' όπου στάλθηκε για εκσυγχρονισμό στη Βομβάη των Ινδιών (Ιούνιος 1941 - Απρίλιος 1942). Στη συνέχεια του Β’ΠΠ χρησιμοποιήθηκε ως συνοδό μέχρι τις 15 Νοεμβρίου 1943, οπότε τέθηκε σε κατάσταση ημιπαροπλισμού, ενώ παροπλίσθηκε το 1946 μετά την απελευθέρωση της χώρας.

Το τρίτο, ένα αντιτορπιλλικό Στόλου, κλάσεως “GEARING” (FRAM-I), άρχισε να ναυπηγείται στις 2 Μαΐου 1945 στις ΗΠΑ, καθελκύστηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 1945 και στις 8 Μαρτίου 1946 εντάχθηκε στο Ναυτικό των ΗΠΑ ως USS “RUPERTUS” (DD-851). Στις 10 Ιουλίου 1973 παρελήφθη από το Π.Ν., στο San Diego των ΗΠΑ, με πρώτο κυβερνήτη τον τότε Αντιπλοίαρχο Π. Ευσταθίου ΠΝ. Κατέπλευσε στην Ελλάδα στις 23 Μαρτίου 1974 και παροπλίσθηκε το 1995.

Το τέταρτο σκάφος, είναι η φρεγάτα, κλάσεως “Standard” (“S”), «ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ» (F 462), πρώην Ολλανδική “KORTENAER” επικεφαλής της ομωνύμου κλάσεως. Ναυπηγήθηκε στα ναυπηγεία Koninklijka Maatschappij de Schelde στο Vlissingen της Ολλανδίας και εντάχθηκε στη δύναμη του Βασιλικού Ναυτικού της Ολλανδίας στις 26 Οκτωβρίου 1978. Ακολούθως, αγοράσθηκε από το ΠΝ και στις 15 Δεκεμβρίου 1997 πραγματοποιήθηκε η τελετή υψώσεως της Ελληνικής Σημαίας στο Den Helder της Ολλανδίας, με πρώτο κυβερνήτη τον τότε Αντιπλοίαρχο Δημήτρη Ελευσινιώτη ΠΝ, νυν Ναύαρχο ε.α. και Επίτιμο Αρχηγό ΓΕΝ. Στις 6 Απριλίου 1998, η Φ/Γ «ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ» κατέπλευσε στην Ελλάδα. Το διάστημα 2004-2006 ήταν η πρώτη φρεγάτα του ΠΝ που ανέβηκε στη ναυπηγική κλίνη των Ελληνικών Ναυπηγείων του Σκαραμαγκά περνώντας από το σχετικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού.

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ