Ο ηγέτης της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, παραμένει διαλλακτικός απέναντι στην Τουρκία καθώς ποντάρει στην αποτυχία των προσπαθειών της Άγκυρας για επαναπροσέγγιση της Δύσης, με την προσδοκία ότι αυτό θα επιφέρει σοβαρά ρήγματα στην Νατοϊκή Συμμαχία σημειώνεται σε άρθρο του Bloomberg.
Αναλυτικά το σχετικό άρθρο:
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν επίσημα προσκεκλημένος στην στρατιωτική παρέλαση που διοργάνωσε το Αζερμπαϊτζάν για να γιορτάσει τη νίκη του, που ήρθε με τη βοήθεια της Άγκυρας, επί της Αρμενίας, που είναι σύμμαχος της Μόσχας. Αυτό είναι κάτι που υπό άλλες συνθήκες θα έπρεπε να έχει εξοργίσει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν αλλά όπως φαίνεται το ανέχθηκε και αυτό.
Ο λόγος πίσω από αυτή την συμπεριφορά του Πούτιν είναι πως είναι πεπεισμένος ότι όσο ο Ερντογάν επιδιώκει να επιδιορθώσει τους δεσμούς με την διοίκηση του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, η Τουρκία θα παραμείνει «αγκάθι» στο πλευρό των συμμάχων στο ΝΑΤΟ, με την Μόσχα να βγαίνει ωφελημένη από τις διαιρέσεις στους κόλπους της Συμμαχίας αναφέρει το Bloomberg.
Οι αμερικανικές κυρώσεις που έρχονται για την Τουρκία, λόγω της αγοράς των ρωσικών S-400, θα περιπλέξουν τις προσπάθειες του Ερντογάν για αναθέρμανση των σχέσεων με την Ουάσιγκτον.
Από το Αζερμπαϊτζάν στη Συρία έως τη Λιβύη, η προσπάθεια του Ερντογάν να ανοικοδομήσει την επιρροή της Τουρκίας ως περιφερειακής δύναμης ανάγκασε τη Ρωσία να περιορίσει τις φιλοδοξίες της. Ακόμα και όταν ο Ερντογάν «χαλάει» τα σχέδια της γεωπολιτικής προσέγγισης του Κρεμλίνου, ο Πούτιν δεν έχει τίποτα άλλο παρά θερμά λόγια για τον γείτονά του στη Μαύρη Θάλασσα.
«Οι σχέσεις είναι πολύ τεταμένες αυτή τη στιγμή, υπάρχει ανταγωνισμός και ακόμη και ένα στοιχείο αντιπαράθεσης», δήλωσε ο Αντρέι Κορτουνοφ, επικεφαλής του ρωσικού Συμβουλίου Διεθνών Υποθέσεων του Κρεμλίνου.
«Ωστόσο, η συνεργασία με την Τουρκία είναι τόσο στρατηγικά σημαντική που η Ρωσία είναι έτοιμη να κλείσει τα μάτια της σε ορισμένα πράγματα», πρόσθεσε.
Ρήγμα στο ΝΑΤΟ
Η απάντηση αυτή αντικατοπτρίζει την επιθυμία της Ρωσίας να καλλιεργηθούν δεσμοί με τον Ερντογάν, ο οποίος πυροδότησε μια άνευ προηγουμένου ρήξη εντός του ΝΑΤΟ με τη συμφωνία του 2017 για το σύστημα S-400. «Υπάρχουν πολλές διαφορές ανάμεσα στην Τουρκία, τις ΗΠΑ και την Ευρώπη και ο Ερντογάν δεν είναι από αυτούς που ανέχονται να του λένε πώς να συμπεριφερθεί» δήλωσε ανώνυμα στο Bloomberg, ανώτερος ρώσος αξιωματούχος.
Η Ρωσία έχει εμπειρία στη διαχείριση μιας ευμετάβλητης οικονομικής και πολιτικής σχέσης με την Τουρκία, ακόμη και όταν ο Ερντογάν στέλνει δυνάμεις ενάντια στα συμφέροντα του Κρεμλίνου, επισημαίνει το πρακτορείο.
Ο Ερντογάν βοήθησε τα στρατεύματα του Αζερμπαϊτζάν να νικήσουν την Αρμενία κατά τη διάρκεια του 44-ημερού πολέμου επί της αμφισβητούμενης περιοχής του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ενώ ενεπλάκη ενεργά απέναντι στον Πούτιν τόσο στη Λιβύη όσο και τη Συρία.
Η Άγκυρα λέει στη Δύση ότι το αυξανόμενο αποτύπωμά της στις περιοχές της πρώην ΕΣΣΔ και τη Μέση Ανατολή είναι ένα προπύργιο ενάντια στην επεκτατική Ρωσία, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η Τουρκία είναι ευθυγραμμισμένη με αυτούς, δήλωσε ο Κορτουνοφ, συμπληρώνοντας ότι «υπό από τον Μπάιντεν, τα προβλήματα του Ερντογάν είναι πιθανό να αυξηθούν».
Η μακραίωνη ρωσο-τουρκική αντιπαλότητα κι οι σχεδιασμοί του Πούτιν
Ωστόσο, οι εντάσεις μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας αναζωπυρώνουν αιώνες αντιπαλότητας μεταξύ των δύο πρώην αυτοκρατορικών δυνάμεων. Το 2015 η Ρωσία επέβαλε κυρώσεις στην Τουρκία αφού κατέρριψε ένα ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος στα σύνορα με τη Συρία. Την Τετάρτη, απαγόρευσε τις εισαγωγές τομάτας από το Αζερμπαϊτζάν, που αποτελεί το μεγαλύτερο εξαγωγικό προϊόν μετά το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
«Είμαστε σύμμαχοι από ορισμένες απόψεις, αλλά σε άλλες περιπτώσεις τα συμφέροντά μας εκ διαμέτρου αντίθετα», δήλωσε ο Αντρέι Μπακλάνοφ, πρώην Ρώσος διπλωμάτης που έχει υπηρετήσει σε διάφορες θέσεις, ανάμεσα τους και αυτή του πρέσβη στη Σαουδική Αραβία και τώρα εργάζεται για το think tank Valdai στη Μόσχα. «Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτήν την κατάσταση», πρόσθεσε.
Ενώ ο Πούτιν πέτυχε εκεχειρία μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας που του επέτρεψε να στείλει ειρηνευτικές δυνάμεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η αποφασιστικότητα του Ερντογάν να στηρίξει το Μπακού κατά τη διάρκεια του πολέμου εξασφάλισε στην Τουρκία το ρόλο τοποτηρητή της συμφωνίας κατάπαυσης πυρός.
Στη Συρία, όπου ο σύμμαχος του Πούτιν, Μπασάρ αλ-Άσαντ, ανέκτησε τον έλεγχο της χώρας χάρη στη ρωσική και την ιρανική υποστήριξη, η Τουρκία έχει εμποδίσει το καθεστώς να πάρει πίσω την βάση «κλειδί» των ανταρτών στο Ιντλίμπ. Η Ρωσία έστειλε μισθοφόρους για να ηγηθούν της επίθεσης στο Ιντλίμπ, αλλά ανέστειλε την επιχείρηση μετά τις ενστάσεις της Τουρκίας, όπως τόνισαν στο Bloomberg σχετικοί αναλυτές.
Επίσης στην πλούσια σε πετρέλαιο Λιβύη, ο σύμμαχος της Ρωσίας, Στρατηγός Χαφτάρ, χάνει έδαφος στις διαπραγματεύσεις με την αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση της Τρίπολης, που χαίρει της υποστήριξης της Τουρκίας.
Προβλήματα υπάρχουν και στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χώρων αφού στο παρελθόν η Τουρκία αποτελούσε έναν από τους μεγαλύτερους πελάτες της Ρωσίας στην αγορά φυσικού αερίου, αλλά πλέον έχει μειώσει αισθητά τις ποσότητες που αγοράζει από την Ρωσία, αφού πλέον προμηθεύεται το φυσικό αγαθό από το Αζερμπαϊτζάν.
Ο Πούτιν δημοσίως επαινεί τον Ερντογάν για την τόλμη του να κλείνει συμφωνίες τόσο για την ενέργεια όσο και την αγορά όπλων από την Ρωσία παρά τις ισχυρές αντιδράσεις των συμμάχων του στο ΝΑΤΟ. «Δεν είναι απλά ότι είναι ωραίο να έχεις έναν τέτοιο σύμμαχο αλλά είναι και αξιόπιστος» δήλωσε για την Τουρκία τον Οκτώβριο ο Πούτιν τονίζοντας ότι όσο αφορά τις διαφορές που υπάρχουν η Ρωσία πρέπει να δείξει υπομονή και να είναι δεκτική σε συμβιβασμούς.
«Για την ώρα η Ρωσία και η Τουρκία διατηρούν, παρά τις διαφορές τους, μια εύθραυστη σχέση» τόνισε ο Σινάν Ουλτζέν, εκτελεστικός διευθυντής του think tank “EDAM” που εδρεύει στην Κωνσταντινούπολη. Μαζί του συμφωνούν και άλλοι αναλυτές που σημειώνουν ότι αν και ο Ερντογάν παραμένει ένα δύσκολος συνομιλητής για την Ρωσία η συνεργασία των δύο χωρών θα συνεχιστεί παρά τις δυσκολίες.