Η μεγάλη ημέρα έφτασε. Οι πύλες της Καπέλα Σιξτίνα έκλεισαν και οι 133 καρδινάλιοι άρχισαν να ψηφίζουν για την ανάδειξη του 267ου Ποντίφικα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Λίγο πριν από τις 7 το απόγευμα ακούστηκε το «extra omnes» - όλοι έξω και η διαδικασία της ψηφοφορίας ξεκίνησε.
Οι καρδινάλιοι μπήκαν ψέλνοντας στην Καπέλα Σιξτίνα. Ο κάθε καρδινάλιος διάβασε τον όρκο του Κονκλαβίου, στον οποίο υποσχέθηκε να τηρήσει μυστικό οποιοδήποτε θέμα σχετίζεται με την εκλογή. Επίσης ορκίζονται πως όποιος από αυτούς εκλεγεί Πάπας θα εκτελέσει πιστά το ανώτερο αξίωμα του ποιμένα της Καθολικής Εκκλησίας.
Αφού κάθισαν ακούστηκε η γνωστή λατινική φράση «extra omnes», δηλαδή «έξω όλοι» και οι πόρτες έκλεισαν.
Πρώτα, υπήρξε η απόλυτη βεβαιότητα ότι οι καρδινάλιοι είναι εντελώς απομονωμένοι, χωρίς να μπορούν να κάνουν χρήση ηλεκτρονικών συσκευών για να επικοινωνήσουν με τον υπόλοιπο κόσμο. Ήδη στο Βατικανό έχει απενεργοποιηθεί το σήμα κινητής τηλεφωνίας, ενώ το αποτέλεσμα της σημερινής ψηφοφορίας αναμένεται να γίνει γνωστό περίπου στις 8 το βράδυ με τον καπνό που θα βγει από την καμινάδα της Καπέλα Σιξτίνα.
Οι εκτιμήσεις
Αν και θεωρείται πως θα είναι αρκετά δύσκολη μια ανάδειξη νέου ποντίφικα ήδη από την πρώτη ψηφοφορία, υπενθυμίζω πως το αποτέλεσμα του κονκλάβιου είναι απρόβλεπτο, και η ιστορία μας έχει διδάξει πως υπήρξαν και ταχύτατες διαδικασίες, όπως αυτή του Πιο ΧΙΙ το 1939 με μόλις 3 ψηφοφορίες, αλλά και τις 4 του Βενέδικτου ΧVΙ (2005) και αυτή που επέλεξε τον Φραγκίσκο με 5 ψηφοφορίες (2013).
Για να τηρηθεί η άκρα μυστικότητα και η απομόνωση των καρδιναλίων εκλεκτόρων που απαιτεί η διαδικασία, η Αγία Έδρα έσπευσε να κλείσει τις τηλεπικοινωνίες σε όλη την επικράτεια του κρατιδίου.
Ήδη πλήθος κόσμου αρχίζει να συγκεντρώνεται στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου, και σε αυτό το σημείο να τονίσουμε πως οι Ιταλικές Αρχές επιστράτευσαν πάνω από 4.000 ένστολους έτοιμοι να επέμβουν ανά πάσα στιγμή βγει λευκός καπνός από την καμινάδα, εφόσον εκτιμάται πως, όπως και στο παρελθόν, μέσα σε λίγη ώρα δεκάδες χιλιάδες κόσμου θα θέλουν παρευρεθούν στην πρώτη ομιλία του νέου Πάπα από το μπαλκόνι “Λότζια της Ευλογίας”.
Η ψηφοφορία και το τελετουργικό του καπνού
Πριν από κάθε ψηφοφορία, οι καρδινάλιοι ορκίζονται σιωπή. Ο όρκος αυτός δεσμεύει τους πάντες – από εκλέκτορες έως ιατρικό προσωπικό και φροντιστές – να μην αποκαλύψουν τίποτα από όσα είδαν ή άκουσαν. Η παραβίαση του όρκου οδηγεί αυτομάτως σε αφορισμό, χωρίς δικαίωμα εφέσεως.
Η ίδια η ψηφοφορία είναι αυστηρά τελετουργική. Κάθε καρδινάλιος γράφει το όνομα του υποψηφίου σε ειδικό ψηφοδέλτιο, περπατά μέχρι το βωμό, ορκίζεται για την τιμιότητα της ψήφου του και την τοποθετεί σε ειδική χάλκινη λεκάνη. Μετά την καταμέτρηση, τα ψηφοδέλτια καίγονται, μαζί με οποιοδήποτε σχετικό υλικό. Ο καπνός που βγαίνει από την καμινάδα της Καπέλα Σιστίνα είναι το μόνο μήνυμα προς τον κόσμο: μαύρος για αποτυχία εκλογής, λευκός για επιτυχία.
Η διαδικασία συνεχίζεται δύο φορές το πρωί και δύο το απόγευμα κάθε ημέρας, μέχρι ένας καρδινάλιος να συγκεντρώσει πλειοψηφία δύο τρίτων. Τότε, καλείται να αποδεχθεί την εκλογή και να επιλέξει παπικό όνομα. Όταν επιτευχθεί πλειοψηφία δύο τρίτων και ο εκλεγείς αποδεχθεί το αξίωμα, επιλέγει το παπικό του όνομα και μεταβαίνει στο λεγόμενο “Δωμάτιο των Δακρύων” για να ενδυθεί τα παπικά άμφια. Eνδύεται τα άμφια του Ποντίφικα και παρουσιάζεται από το μπαλκόνι του Αγίου Πέτρου, με την ιστορική φράση “Habemus Papam”.
Ειδικότερα σήμερα το απόγευμα αναμένεται να πραγματοποιηθεί η πρώτη ψηφοφορία γύρω στις 7 το απόγευμα. Από την Πέμπτη, θα υπάρχουν δύο πρωινές ψηφοφορίες (περίπου 10:30 και 12:00 π.μ.) και δύο απογευματινές (περίπου 17:30 και 19:00).
Η μυστικότητα στον πυρήνα της εκλογής
Η εκλογή νέου Πάπα αποτελεί κορυφαία στιγμή για την Καθολική Εκκλησία και συγκεντρώνει παγκόσμιο ενδιαφέρον. Παρ’ όλα αυτά, παραμένει μια διαδικασία τυλιγμένη με πέπλο μυστικότητας. Το κονκλάβιο, όπως ονομάζεται, είναι μια τελετουργία αιώνων, με αυστηρούς κανόνες και πλέον με σύγχρονα μέσα που διασφαλίζουν ότι τίποτα δεν διαρρέει στον έξω κόσμο.
Το κονκλάβιο ξεκινά όταν ο θρόνος του Ποντίφικα χηρεύσει – όπως συνέβη τον Απρίλιο του 2025 μετά τον θάνατο του Πάπα Φραγκίσκου. Από εκείνη τη στιγμή, ξεκινά μια αυστηρά οριοθετημένη και απομονωμένη διαδικασία για την εκλογή του διαδόχου του. Πριν την έναρξη καρδινάλιοι από όλο τον κόσμο με δικαίωμα ψήφου συγκεντρώθηκαν στο Βατικανό και για μερικές ημέρες συμμετείχαν σε προκαταρκτικές συνεδριάσεις, όπου συζήτησαν τις ανάγκες της Εκκλησίας και τα χαρακτηριστικά που θα έπρεπε να έχει ο διάδοχος.
Σημειώνεται πως η ιαδικασία του κονκλαβίου είναι ένα σπάνιο παράδειγμα του πώς μια αρχαία θρησκευτική παράδοση παραμένει απολύτως ανθεκτική στον 21ο αιώνα. Η μυστικότητα που τη διέπει δεν είναι απλώς τελετουργική – είναι ουσιώδης για τη νομιμότητα και το κύρος του νέου Πάπα. Μέσα από ένα μείγμα σιωπής, τεχνολογικής απομόνωσης και πνευματικής ευθύνης, το Βατικανό κατορθώνει να διαφυλάξει ένα από τα λίγα μυστήρια που παραμένουν ανέπαφα στην εποχή της ψηφιακής υπερέκθεσης.