Η νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (National Security Strategy - NSS), ένα κείμενο 33 σελίδων που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, έχει προκαλέσει διεθνή αναταραχή, καθώς σηματοδοτεί μια «ιδεολογική μετατόπιση» στην αμερικανική εξωτερική πολιτική, διαφοροποιούμενη σημαντικά από την προηγούμενη στρατηγική του Ντόναλντ Τραμπ το 2017, όπως αναλύει το αμερικανικό Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS).
Το κείμενο, το οποίο είναι αναρτημένο στον επίσημο ιστοχώρο του Λευκού Οίκου, προκάλεσε διεθνές «θέμα» κυρίως λόγω των αναφορών του για την Ευρώπη.
Συγκεκριμένα, στις σελίδες 25-27, αναφέρεται ότι η Ευρώπη κινδυνεύει με «πολιτισμικό αφανισμό» και θα μπορούσε να καταστεί «αγνώριστη» μέσα σε είκοσι χρόνια.
Για να αποφευχθεί αυτός ο κίνδυνος, η στρατηγική υπαγορεύει στην Ευρώπη τα εξής:
Αποκατάσταση Στρατηγικής Σταθερότητας με τη Ρωσία.
Να αναλάβει η ίδια την κύρια ευθύνη της άμυνάς της («burden sharing»).
Πάγωμα κάθε σχεδίου επέκτασης του ΝΑΤΟ.
Άνοιγμα των αγορών της σε αμερικανικά προϊόντα και υπηρεσίες.
Να ψηφίσει «πατριωτικά κόμματα» που συνδέονται ως «πολιτικοί σύμμαχοι» με τη διοίκηση Τραμπ.
Τρεις πυλώνες του νέου δόγματος
Σύμφωνα με αναλύσεις του αμερικανικού ιστοχώρου DefenseOne, ο οποίος αποκαλύπτει στοιχεία από μια διαβαθμισμένη και εκτενέστερη βερσιόν του κειμένου, οι τρεις βασικοί πυλώνες της νέας αμερικανικής στρατηγικής είναι:
- Ο ανταγωνισμός με την Κίνα ως κύριο αντίπαλο.
- Η απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από την Ευρώπη.
- Η επανεστίαση των ΗΠΑ στο δυτικό ημισφαίριο (που αναλύεται ως ένα νέο Δόγμα Μονρόε ή «Trump Corollary»).
Μυστική ατζέντα και «Core 5»
Η διαβαθμισμένη βερσιόν περιλαμβάνει επιπλέον σημεία για την Ευρώπη, αποκαλύπτοντας ότι η αμερικανική διοίκηση σκοπεύει να δώσει ειδικό βάρος στις σχέσεις με συγκεκριμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Αυστρία, η Ουγγαρία, η Ιταλία και η Πολωνία, με στόχο μάλιστα την απομάκρυνσή τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, η κυβέρνηση Τραμπ διαμηνύει ότι θα υποστηρίξει κινήματα και προσωπικότητες που προωθούν την αποκατάσταση των παραδοσιακών ευρωπαϊκών τρόπων ζωής, υπό την προϋπόθεση ότι διατηρούν τον φιλοαμερικανισμό τους.
Σε διεθνές επίπεδο, η Ουάσιγκτον προκρίνει τη σύσταση μιας νέας διεθνούς ομάδας χωρών που θα ονομάζεται «Core 5» ή C5, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, Κίνας, Ρωσίας, Ινδίας και Ιαπωνίας (πρόκειται για τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας πλην των Ευρωπαίων και με την προσθήκη της Ιαπωνίας). Το πρώτο θέμα στην ατζέντα αυτής της ομάδας θα είναι η εξομάλυνση των δεσμών μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας.
Τέλος, η νέα NSS φαίνεται να αποκηρύσσει την αμερικανική παγκόσμια ηγεμονία ως αποτυχημένη και καλωσορίζει τη δράση περιφερειακών δυνάμεων («regional champions») που θα συμβάλλουν στη διεθνή σταθερότητα μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενδεικτικά, το δημοσιευθέν κείμενο αναφέρει την Τουρκία του Ρ. Τ. Ερντογάν ως μία από τις δυνάμεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη σταθεροποίηση της Συρίας.