Η κεντροαριστερή και αριστερή αντιπολίτευση στο Ισραήλ ανακοίνωσε ότι καταθέτει πρόταση για τη διάλυση της Κνεσέτ, έχοντας εξασφαλίσει τη στήριξη δύο υπερορθόδοξων κομμάτων της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές αν η πρόταση υπερψηφιστεί και στους τέσσερις γύρους ψηφοφορίας.
Τα δύο θρησκευτικά κόμματα, Ενωμένος Ιουδαϊσμός της Τορά (UTJ) και Σας (Shas), δηλώνουν ότι δεν μπορούν πλέον να συμμετέχουν στην κυβέρνηση, επειδή αυτή προωθεί τη στράτευση των υπερορθόδοξων ανδρών, βάζοντας τέλος σε μια πολυετή εξαίρεση.
Το ζήτημα είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενο στο Ισραήλ, ιδιαίτερα καθώς ο πόλεμος στη Γάζα, που διαρκεί εδώ και 20 μήνες, έχει εξαντλήσει δεκάδες χιλιάδες εφέδρους. Ο στρατός αναφέρει ότι χρειάζεται περισσότερους στρατιώτες, ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο έχει κρίνει παράνομη την εξαίρεση των υπερορθόδοξων.
Τα θρησκευτικά κόμματα επιδιώκουν να μετριάσουν και να καθυστερήσουν οποιονδήποτε νόμο περί στρατολόγησης. Ο Νετανιάχου και οι σύμμαχοί του εργάζονται για την επίτευξη συμβιβασμού την τελευταία στιγμή, υποστηρίζοντας ότι, με τις κρίσεις που αντιμετωπίζει η χώρα, δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για τη διάλυση της κυβέρνησης.
«Το να πάμε σε εκλογές τώρα, ενώ υπάρχουν όμηροι στη Γάζα και το ιρανικό ζήτημα οδεύει προς επίλυση, θα παρέλυε τη χώρα», δήλωσε στο Army Radio ο Ζεέβ Έλκιν, μέλος του συνασπισμού του Νετανιάχου.
Ο Νετανιάχου επρόκειτο να καταθέσει την Τετάρτη στο πλαίσιο της δίκης του για διαφθορά, αλλά ζήτησε απαλλαγή λόγω ασθένειας.
Η νομοθετική διαδικασία μπορεί να διαρκέσει από μερικές εβδομάδες έως μήνες και μπορεί να διακοπεί αν επιτευχθεί συμφωνία. Αν η πρόταση απορριφθεί σε οποιονδήποτε από τους τέσσερις γύρους ψήφισης, η αντιπολίτευση δεν θα μπορεί να την καταθέσει εκ νέου για έξι μήνες.
Η παρούσα κυβέρνηση, που συγκροτείται από θρησκευτικά και δεξιά κόμματα, δεν είναι υποχρεωμένη να προκηρύξει εκλογές πριν από το φθινόπωρο του 2026. Ανάλογα με την ταχύτητα της διαδικασίας, οι εκλογές μπορεί να προγραμματιστούν είτε για το τέλος του 2025 είτε για το πρώτο τρίμηνο του 2026.
Η αριστερά και το κεντρώο κόμμα επιδιώκουν ταχεία λήξη του πολέμου στη Γάζα και να εκδιώξει την άκρα δεξιά από την εξουσία. Οι υπερορθόδοξοι είναι πρόθυμοι να συμμαχήσουν μαζί τους λόγω των δικών τους ανησυχιών για τη στρατολόγηση.
Η δημοτικότητα του Νετανιάχου και των συμμάχων του έχει πληγεί μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 και τον επακόλουθο πόλεμο στη Γάζα, και δεν αναμένεται να εξασφαλίσουν πλειοψηφία στις επόμενες εκλογές.
Πέρυσι, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ διέταξε την κυβέρνηση να περάσει νόμο για τη στρατολόγηση των υπερορθόδοξων (Χαρεντίμ), οι οποίοι είχαν εξαιρεθεί ώστε να αφοσιωθούν στη θρησκευτική μελέτη.
Η στρατολόγηση των Χαρεντίμ θα μείωνε την πίεση στους εφέδρους, που καλούνται για μήνες σε ενεργό υπηρεσία από την έναρξη του πολέμου με μεγάλο κόστος για τις οικογένειες, τις επιχειρήσεις και την οικονομία. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η πλειονότητα της κοινής γνώμης στηρίζει τη στράτευση των υπερορθόδοξων.
Τα θρησκευτικά κόμματα υπακούν σε ραβινικές αρχές που θεωρούν το θέμα υπαρξιακό και επιμένουν πως οι άνδρες τους πρέπει να συνεχίσουν τις σπουδές στις θεολογικές σχολές, τις οποίες θεωρούν εξίσου κρίσιμες για την επιβίωση του Ισραήλ όσο και η στρατιωτική δράση. Η εκλογική τους βάση τούς εξασφαλίζει αρκετές έδρες στο Κοινοβούλιο ώστε να είναι αναγκαίοι για τον σχηματισμό κάθε κυβέρνησης. Από τα 10 εκατομμύρια κατοίκους του Ισραήλ, 1,4 εκατομμύρια είναι Χαρεντίμ.
Πηγή: The Washington Post μέσω skai.gr