Στην παραδοχή ότι υπήρξε «μια στιγμιαία απώλεια του ελέγχου» σε ένα νέο κέντρο διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας ύστερα από τις σκηνές χάους που εκτιλύχθηκαν τη Τρίτη (27/5) και οι οποίες είχαν σαν αποτέλεσμα δυνάμεις του Ισραηλινού στρατού (IDF) να ανοίξουν πυρ για να διαλύσουν το πλήθος προχώρησε ο Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Το επεισόδιο καταγράφτηκε καθώς το Ισραήλ, το οποίο εντατικοποίησε στα μέσα Μαΐου τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του στον παλαιστινιακό θύλακα, όπου οι καταστροφές είναι πελώριες κι ο πληθυσμός κινδυνεύει με λιμό έπειτα από 19 μήνες πολέμου, δημιουργεί νέο σύστημα διανομής βοήθειας, το οποίο πυροδοτεί έντονες αντιδράσεις από πλευράς της διεθνούς κοινότητας.
«Επεξεργαστήκαμε ένα σχέδιο με τους Αμερικανούς φίλους μας για να έχουμε ελεγχόμενες τοποθεσίες διανομής όπου μια αμερικανική εταιρία θα μπορούσε να διανείμει τρόφιμα σε παλαιστινιακές οικογένειες», δήλωσε ο Νετανιάχου κατά τη διάρκεια ομιλίας στην Ιερουσαλήμ.
«Υπήρξε μια στιγμιαία απώλεια του ελέγχου μπροστά στη μαζική συρροή Παλαιστινίων προς ένα κέντρο που άνοιξε σήμερα στη Ράφα (στο νότιο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας), αλλά ευτυχώς ξαναπήραμε τον έλεγχο», πρόσθεσε ο Νετανιάχου.
«Η σημερινή διανομή της βοήθειας από τους Αμερικανούς προμηθευτές ήταν επιτυχής», δήλωσε με τυη σειρά του στο Γαλλικό Πρακτορείο υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος που ζήτησε να μην κατονομαστεί.
Στο μεταξύ η Ουάσιγκτον χαρακτήρισε «γεμάτες υποκρισία» τις επικρίσεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την ανθρωπιστική βοήθεια που άρχισε να διανέμει στη Λωρίδα της Γάζας νεοσύστατο ίδρυμα δημιουργημένο και υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.
«Είναι ατυχές, διότι το ζήτημα εν προκειμένω είναι να παραδοθεί βοήθεια στη Γάζα και ξαφνικά μετατρέπεται στις διαμαρτυρίες για τον τρόπο που και τη φύση αυτών που το κάνουν», είπε σε δημοσιογράφους η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η Τάμι Μπρους, αντιδρώντας στις επικρίσεις του διεθνούς οργανισμού.
Είναι «γεμάτες υποκρισία», πέταξε η εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ.
Το Ανθρωπιστικό Ίδρυμα για τη Γάζα (GHF) κατηγορείται από την κοινότητα των ανθρωπιστικών οργανώσεων σε διεθνές επίπεδο ότι έχει σκοπό να βοηθήσει το Ισραήλ να επιτύχει τους στρατιωτικούς στόχους του στη Λωρίδα της Γάζας, κατά παραβίαση των ανθρωπιστικών αρχών, ότι παρακάμπτει τον ΟΗΕ και αποκλείει κάθε συμμετοχή Παλαιστινίων.
Γουίτκοφ και Ισραήλ διαψεύδουν τη Χαμάς
Ο ειδικός απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα, διέψευσε τη Χαμάς, αξιωματούχος της οποίας δήλωσε στο Reuters ότι η παλαιστινιακή οργάνωση έχει συμφωνήσει στο σχέδιο εκεχειρίας. Σύμφωνα με τον Στιβ Γουίτκοφ, η απάντηση της Χαμάς στην πρόταση για κατάπαυση του πυρός είναι «απαράδεκτη». Και πρόσθεσε ότι είναι «απογοητευμένος», διότι η Χαμάς δεν έχει αποδεχθεί την πρότασή του για συμφωνία.
Μιλώντας στον ιστότοπο AXIOS, ο απεσταλμένος του Λευκού Οίκου, είπε: «Αυτό που έχω δει από τη Χαμάς είναι απογοητευτικό και εντελώς απαράδεκτο».
Ο απεσταλμένος του Λευκού Οίκου, Στιβ Γουίτκοφ
Οι εξελίξεις αυτές έρχονται την ώρα που ο στρατός του Ισραήλ συνεχίζει τις επιχειρήσεις του στον παλαιστινιακό θύλακα και σχεδόν δύο εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούν.
Τι έλεγε η Χαμάς
Αξιωματούχοι της Χαμάς είχαν δηλώσει νωρίτερα, στο Reuters και σε αραβικά μέσα ενημέρωσης, ότι οι ΗΠΑ έχουν παρουσιάσει μια νέα πρόταση για συμφωνία στη Γάζα, που περιελάμβανε απελευθέρωση ομήρων και κατάπαυση του πυρός.
Σύμφωνα με τη Χαμάς, η πρόταση εμπεριείχε εκεχειρία 60 ημερών (ή 70 σύμφωνα με μία εκδοχή), αλλά και την απελευθέρωση πέντε ζωντανών ομήρων την πρώτη ημέρα και άλλων πέντε ζωντανών ομήρων την τελευταία ημέρα.
Όπως επισημαίνει το AXIOS, οι αξιωματούχοι της Χαμάς δήλωσαν ότι στην πρόταση περιλαμβανόταν η ενίσχυση της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και η απόσυρση των δυνάμεων του ισραηλινού στρατού στις γραμμές που βρίσκονταν τον Μάρτιο πριν από την επανέναρξη του πολέμου.
Επιπλέον, έλεγαν, οι ΗΠΑ είχαν εγγυηθεί ότι το Ισραήλ θα διαπραγματευτεί σοβαρά και δεν θα ξεκινήσει ξανά τον πόλεμο μονομερώς, όπως έκανε τον Μάρτιο. Τέλος, οι αξιωματούχοι της Χαμάς δήλωναν ότι αποδέχονται τη νέα πρόταση των ΗΠΑ. Θέσεις στις οποίες έχει επιμείνει η Χαμάς από την έναρξη του πολέμου.
Τι λέει η πρόταση, σύμφωνα με τις ΗΠΑ
Ο Γουίτκοφ, από την πλευρά του, περιέγραψε διαφορετικά την πρόταση για εκεχειρία στη Γάζα, υποστηρίζοντας ότι αυτό που παρουσιάζει η Χαμάς είναι απλώς «δικοί της ισχυρισμοί». Σύμφωνα με τους Αμερικανούς, η πρόταση του Γουίτκοφ προβλέπει την απελευθέρωση 10 ζωντανών ομήρων και 19 νεκρών ομήρων, με αντάλλαγμα 45 έως 60 ημέρες εκεχειρίας και την απελευθέρωση Παλαιστινίων κρατουμένων.
Ο απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου είπε ότι το Ισραήλ θα συμφωνήσει με την τελευταία του πρόταση για προσωρινή κατάπαυση του πυρός και συμφωνία για τους ομήρους. Και πως αυτή η πρόταση, με την οποία συμφωνεί το Ισραήλ, θα «οδηγήσει σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση μιας οδού προς μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός, την οποία συμφώνησα να προεδρεύσω».
«Αυτή η συμφωνία είναι στο τραπέζι. Η Χαμάς πρέπει να την αποδεχτεί», είπε.
Ισραηλινό τεθωρακισμένο επιχειρεί στη Γάζα
Τι λέει το Ισραήλ
Οι θέσεις του Ισραήλ, πριν από τη δήλωση Νετανιάχου, ότι σύντομα θα κάνει ανακοινώσεις για τους ομήρους, συμφωνούν εν μέρει με των Αμερικανών. Με τη διαφορά ότι το Τελ Αβίβ λέει ότι επίσης απέρριψε την πρόταση για εκεχειρία.
Ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος, μέσα από το γραφείο του Νετανιάχου, κατά το AXIOS, δήλωσε σε ισραηλινά ΜΜΕ ότι η συμφωνία απορρίφθηκε από το Τελ Αβίβ. «Η πρόταση που έλαβε το Ισραήλ δεν μπορεί να γίνει δεκτή από καμία υπεύθυνη κυβέρνηση», είπε, αποδίδοντας ευθύνες στη Χαμάς.
Και πρόσθεσε: «Η Χαμάς θέτει αδύνατους όρους, πράγμα που θα σημάνει πλήρη αποτυχία επίτευξης των πολεμικών στόχων και αδυναμία απελευθέρωσης των ομήρων». Είπε επίσης ότι η πρόταση που συζητήθηκε «δεν υποδηλώνει πραγματική επιθυμία γεφύρωσης των χασμάτων μεταξύ των μερών» και είπε ότι απέχει «πολύ» από αυτήν που είχε αρχικά προταθεί από τον απεσταλμένο του Τραμπ στη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ.
Για όλα φταίει ο… Μπάχμπα;
Τα γεγονότα αποδεικνύουν ακόμη ένα αδιέξοδο στην προσπάθεια για κατάπαυση πυρός στη Γάζα. Ο Αμερικανός απεσταλμένος ήταν αυτός που συνομίλησε τόσο με τους Ισραηλινούς όσο και με τους Παλαιστίνιους. Απευθείας με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον σύμβουλό του, Ρον Ντέρμερ, και με την ηγεσία της Χαμάς, μέσω του Παλαιστινιο-Αμερικανού επιχειρηματία Μπισάρα Μπάχμπα.
Η εικόνα της διαπραγμάτευσης είναι, προς ώρας, αυτή που περιγράφουν οι Αμερικανοί και οι Ισραηλινοί. Ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος, που μίλησε στο AXIOS και έχει άμεση γνώση των διαπραγματεύσεων, είπε ότι ο Μπάχμπα βρισκόταν στην Ντόχα τις τελευταίες ημέρες και διαπραγματεύτηκε με τους ηγέτες της Χαμάς.
Καταυλισμός εκτοπισμένων στην ακτή της Γάζας
Σύμφωνα με τον Ισραηλινό αξιωματούχο, ο Μπάχμπα διαπραγματεύτηκε βάσει «ενός συνόλου γενικών κατευθυντήριων γραμμών» που έλαβε από τον Στιβ Γουίτκοφ. Και εκτίμησε ότι ο Παλαιστινιο-Αμερικανός επιχειρηματίας ίσως «προχώρησε περισσότερο από ό,τι του δόθηκε εντολή ή ερμήνευσε τις κατευθυντήριες γραμμές ευρύτερα από ό,τι προορίζονταν».
Εξηγώντας την άρνηση του Ισραήλ να αποδεχθεί την πρόταση της Χαμάς, ο αξιωματούχος είπε ότι το Τελ Αβίβ πιστεύει ότι μόνο πέντε όμηροι θα απελευθερώνονταν. Και πως η Χαμάς θα μπορούσε να παραβιάσει τη συμφωνία και να αρνηθεί να απελευθερώσει τους υπόλοιπους ομήρους.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον Ισραηλινό αξιωματούχο, ο Μπισάρα Μπάχμπα συμφώνησε με τη Χαμάς σε μια διατύπωση η οποία θα μπορούσε να ερμηνευθεί πως μια μόνιμη εκεχειρία θα ξεκινήσει αμέσως μετά την 60ήμερη κατάπαυση πυρός. Και ότι αυτό δεν θα περνούσε από διαπραγματεύσεις. Το Ισραήλ απέρριψε κάτι τέτοιο, δήλωσε ο αξιωματούχος.
Συνεπώς, «η συμφωνία στην οποία κατέληξε ο Μπάχμπα με τη Χαμάς απορρίφθηκε πλήρως από το Ισραήλ. Και όταν ο Γουίτκοφ το συνειδητοποίησε, την σταμάτησε», πρόσθεσε.