Η απόφαση της Ρωσίας να αναστείλει επ΄ αόριστον την συμμετοχή της στην συμφωνία για τη μεταφορά σιτηρών μέσω των ουκρανικών λιμανιών πυροδοτεί εκ νέου ανησυχίες γύρω από τον παγκόσμιο εφοδιασμό τροφίμων, επαναφέροντας τους φόβους για επισιτιστική κρίση. Την ίδια ώρα, οι τιμές του σιταριού και του καλαμποκιού ήδη ανεβαίνουν.
Παγκόσμιες ανθρωπιστικές οργανώσεις, η Ευρωπαϊκή Ενωση , το ΝΑΤΟ και τα Ηνωμένα Έθνη ζήτησαν από τη Μόσχα να ανακαλέσει την απόφασή της, προειδοποιώντας ότι οποιαδήποτε μείωση των εξαγωγών από την Ουκρανία θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες διεθνώς.
Η συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανία εγινε τον Ιουλιο με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και της Τουρκίας και αποσκοπούσε στην αποφυγή της επισιτιστικής κρίσης και την αποκλιμάκωση του κόστους των τροφίμων.
«Ριψοκίνδυνη» η μεταφορά σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας, προειδοποιεί το Κρεμλίνο
Η Ρωσία δήλωσε τη Δευτέρα πως θα ήταν ριψοκινδυνο για την Ουκρανία να συνεχίσει να εξάγει σιτηρά μέσω της Μαύρης Θάλασσας τώρα που η Μόσχα ανέστειλε τη συμμετοχή της από τη συμφωνία.
«Σε καταστάσεις όπου η Ρωσία λέει ότι είναι αδύνατο να εγγυηθεί την ασφάλεια της μεταφοράς σε αυτές τις περιοχές, μια τέτοια συμφωνία δεν είναι καθόλου εφαρμόσιμη, και παίρνει έναν διαφορετικό χαρακτήρα είναι πολύ πιο ριψοκίνδυνη, επικίνδυνη και χωρίς εγγυήσεις», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.
Ο Πεσκόφ επέρριψε και πάλι την ευθύνη στις ενέργειες της Ουκρανίας για τη διακοπή της συμφωνίας ενώ αρνήθηκε να σχολιάσει όταν ρωτήθηκε τι πρέπει να συμβεί, κατά την άποψη της Ρωσίας, προκειμένου να συνεχιστεί η συμφωνία. Δεν εξήγησε επίσης γιατί οι μεταφορές με πλοία χωρίς την εμπλοκή της Ρωσίας θα ήταν ριψοκίνδυνες.
Πάντως, δώδεκα πλοία απέπλευσαν από τα ουκρανικα λιμάνια την Δευτέρα μεταφέροντας ημερήσιο όγκο ρεκόρ αγροτικών προϊόντων δύο ημέρες μετά την αναστολή της συμμετοχής της Ρωσίας στη συμφωνία για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, δήλωσε σήμερα το Κίεβο.
Η Ρωσία παγώνει τη συμφωνία για να ασκήσει πίεση διεθνώς, υποστηρίζουν αναλυτές
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι η Ρωσία «πάγωσε» τη συμφωνία επειδή σε μεγάλο βαθμό έχει να κάνει με τις ήττες στα πεδία των μαχών της Ουκρανίας το τελευταίο διάστημα, οι οποίες την έχουν αποδυναμώσει. Σύμφωνα με την ανάλυση, οι ρωσικές δυνάμεις επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν τις εξαγωγές σιτηρών ως «όπλο», μέσω του οποίου ασκούν τώρα πίεση διεθνώς υπέρ της αποδοχής των ρωσικών θέσεων.
«Ο Πούτιν χρειάζεται μέσα πίεσης καθώς τα πράγματα δεν πάνε καλά γι' αυτόν στα πεδία των μαχών στην Ουκρανία, και έτσι η απειλή μιας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης πρέπει τώρα να προστεθεί ξανά στη ρωσική εργαλειοθήκη που στόχο έχει τον εξαναγκασμό και τον εκβιασμό», σχολίασε στο twitter o Αλεξάντερ Γκαμπούεφ του Carnegie Endowment for International Peace.
Αλλά η εν λόγω τακτική θα μπορούσε και να γυρίσει μπούμερανγκ για το Κρεμλίνο, προειδοποιεί ο Γκαμπούεφ, σύμφωνα με τους New York Times.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε τη Δευτέρα ότι η Άγκυρα είναι αποφασισμένη να προσπαθήσει να κρατήσει ζωντανή την πρωτοβουλία. «Το ένα τρίτο του παγκόσμιου σιταριού παράγεται από τη Ρωσία και την Ουκρανία. Είστε οι πιο στενοί μάρτυρες των προσπαθειών μας να παραδώσουμε αυτό το σιτάρι στις χώρες που αντιμετωπίζουν την απειλή της πείνας», είπε ο Ερντογάν σε εκδήλωση στην Κωνσταντινούπολη.
Η Ουκρανία διαδραματίζει βασικό ρόλο στην παγκόσμια αγορά τροφίμων. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η Ουκρανία κανονικά προμηθεύει τον κόσμο με περίπου 45 εκατομμύρια τόνους σιτηρών κάθε χρόνο. Κατατάσσεται μεταξύ των πέντε κορυφαίων παγκόσμιων εξαγωγέων κριθαριού, καλαμποκιού και σιταριού. Είναι επίσης μακράν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ηλιελαίου, αντιπροσωπεύοντας το 46% των παγκόσμιων εξαγωγών.
Υπό κανονικές συνθήκες, η Ουκρανία θα εξήγαγε περίπου τα τρία τέταρτα των σιτηρών που παράγει.
Αστάθεια στις τιμές των σιτηρών
Η απόφαση της Ρωσίας να αναστείλει τη συμμετοχή της «προσθέτει τεράστια αστάθεια στις τιμές των σιτηρών διεθνώς», δήλωσε η Tracey Allen, αναλύτρια γεωργικών προϊόντων στην JPMorgan Chase.
Οι παγκόσμιες προμήθειες παραμένουν περιορισμένες καθώς οι ακραίες καιρικές συνθήκες επηρεάζουν τις αποδόσεις των καλλιεργειών, σύμφωνα με την Allen. Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να αυξήσουν λίγο τις εξαγωγές σιταριού, δεν θα μπορούσαν να καλύψουν πλήρως το κενό εάν η συμφωνία καταρρεύσει, αποκόπτοντας μια βασική πηγή για χώρες στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
Ερωτηθείς σχετικά με το μέλλον της συμφωνίας, υπογράμμισε ότι θα διατηρηθούν οι τιμές του σιταριού και του καλαμποκιού υψηλές, σύμφωνα με το CNN.